مادر دندانپزشكی ايران

۱۷ مهر ۱۳۷۴: ۲۵ سال پيش در چنين روزی بدری تيمورتاش در مشهد درگذشت. با ديدن نابسامانی‌های بهداشت دهان و دندان در مشهد می‌گفت: «كاری می‌كنم كه اينجا مانند بلژيك شود.»Iran Badri Teymourtash (Privat)

بدرالزمان تيمورتاش در سال ۱۲۸۷ در روستای نردين در شرق استان سمنان زاده شد. پدرش از زمین‌داران بزرگ خراسان بود و او را به سفارش برادرش عبدالحسين، نخستين وزير دربار ايران به اروپا فرستاد.

سه ساله بود كه با خانواده به تهران رفت و دبستان و بخشی از دبيرستان را در مدرسه فرانسوی ژاندارك گذراند. ۱۲ ساله بود كه نخست به پاريس و سپس به بروكسل رفت و پس از دريافت رتبه دكتری در بيماری‌های مخاط دهان، دوره كارشناسی كار در سرزمين‌های گرمسير را گذراند. می‌خواست برای كار مردم‌پسند به كنگو در آفريقا برود ولی با پافشاری خانواده در ۲۶ سالگی به ايران بازگشت و همراه مادرش به خاطرغضب رضا شاه بر برادرش، به كاشمر تبعيد شد.

در آن زمان در سراسر ايران تنها سه دندانپزشك بودند كه پيشتر در دربار قاجار كار می‌كردند.

او ۳۲ ساله بود كه به دانشگاه تهران رفت و با تلاش بسيار پس از كسب دانشياری دانشكده پزشكی، نخستين دانشكده دندانپزشكی ايران را در مشهد بنياد نهاد.

۳۴ ساله بود كه مجوز دندانپزشكی در ايران را گرفت و همراه مادرش برای هميشه راهی مشهد شد. می‌گفت: «وضعيت بهداشت آن دوره با الان قابل مقايسه نيست. مردم حتی مسواك نمی‌شناختند و من با پول نذورات تعدادی مسواك تهيه كردم.»

او درمانگاهی ویژه دندانپزشکی در بيمارستان كنونی “امام رضا” گشود و به كتابخانه دانشكده دندانپزشكی مشهد، كتاب‌های بسیاری پيشكش كرد. به همين سبب سالن آمفی تئاتر و كتابخانه دانشگاه علوم پزشكی مشهد را به اسم او نام‌گذاری کرده‌اند.

۵۷ ساله بود كه به دستياری سرپرستی دانشكده دندانپزشكی رسید و دو سال پس از آن ريیس اين دانشكده در مشهد شد. در همين سال كتاب “دهانپزشكی” را منتشر كرد.

او نخستين زنی است كه در جهان به رياست دانشكده دندانپزشكی رسيده و نامش در ميان زنان نامی دندانپزشكی جهان ثبت شده است.

۸۱ ساله بود كه از كار و تدريس بازنشسته شد ولی تا اندكی پيش از درگذشتش كه دچار كما شد به آموزش اين رشته ادامه داد.

هرچند ازدواج نكرد و فرزندی نداشت، شاگردان برجسته بسياری را پرورش داد و حمایت مالی کرد. شاگردانی كه او را “مادر” می‌خواندند و او آنها را “نورچشم” خطاب می‌كرد.

بدری تيمورتاش در ۸۷ سالگی در مشهد درگذشت.