پاکـانِ بیکار

ایرنا

« آقا کار دارید؟ هر کاری باشد انجام می دهم فقط پناهم دهید تا دوباره نلغزم و در دام نیفتم»؛ اینها حرف های زنی است که حدود سه دهه از عمرش گذشته و با ظاهری آراسته اما در هم شکسته بخاطر اعتیاد، ملتمسانه به یک مغازه دار می گوید.

به گزارش خبرنگار ایرنا، ظاهری آراسته دارد و لباس هایش هم تمیز است اما صدایش همچنان مثل دورانی است که گرفتار افیون بود، دیگر لطافت صدای زنانه را ندارد.
وارد مغازه بزرگ لباس فروشی در یکی از خیابان های بزرگ شهر می شود، به سمت مغازه دار می رود و می‎گوید: آقا کار دارید؟ هر کاری باشد انجام می دهم تمیز کردن مغازه، فروشندگی، کارگری، دو تا بچه دارم رحم کنید، فقط کمک کنید تا دوباره نلغزم و به خاطر نیاز … نشوم.
صاحب مغازه بی خبر از سرنوشت این زن دردمند او را از مغازه اش بیرون می کند و بعضا حرف های ناشایست هم به زبان می آورد و می گوید: آزموده را آزمودن خطاست.
اشک در چشمان زن حلقه می زند و آرام از مغازه ای به مغازه ای دیگر می رود.
صدایش که می زنم بر می گردد و بی آنکه چیزی بگوید جوایای سرنوشتش می شوم، می‌گوید: 28 سال دارم و در 22 سالگی ازدواج کردم و همان سال با اصرار همسرم که معتاد بود و من نمی دانستم، در دام اعتیاد گرفتار شدم.
می گوید: ساکن تهران بودیم چشم که به ‌هم گذاشتیم بچه های مان هم به دنیا آمدند و اکنون پسرم پنج ساله و دخترم سه ساله است، چند ماه بعد از به دنیا آمدن دخترم، همسر معتادم به خاطر سوء مصرف مواد مخدر مُرد.
پس از آن تصمیم به ترک گرفتم الان حدود دو سال و چند ماهی است که دوران پاکیم را پشت سر گذاشته ام اما بیکارم و بی پول و نیازمند.
قبل ها در تهران در کارگاه تولید لحاف و تشک که صاحبش هم مثل خودم بهبود یافته بود کارگری می کردم و با درآمدش روزگار می گذراندیم اما مدتی بعد کارگاه به علت نداشتن مشتری تعطیل شد و من هم از بیکار.
مخارج زندگی در تهران زیاد بود لذا تصمیم گرفتم به زادگاهم برگردم حدود 6 ماهی است برگشته ام اما نمی توانم کاری برای خودم دست و پا کنم، هر چه به این و آن می گویم که پاک شده ام کسی حرفم را باور نمی کند.
گویی چون معتاد بودم دیگر جایی در این دنیا برای زندگی کردن ندارم، اما سعی می کنم دوباره نلغزم و پایداری در تصمیم‌گیری را به کودکانم نشان دهم که با همه مشکلات هم می توان پاک بود و پاک ماند.
بانویی 46 ساله و کار آفرین نمونه کردستانی به عنوان ناجی افراد آسیب دیده همدم من در این خصوص است که به واسطه اینکه که یکی از اعضای خانواده اش معتاد بود جزء خانواده های زجر کشیده از دام اعتیاد است می گوید، 16 سال است مردانه در برابر کابوس اعتیاد ایستاده و اکنون در کارگاهش برای زنان رهیده از دام اعتیاد یا زنان سرپرست خانوار که رنج کشیده از بلای خانمانسوز هستند اشتغالزایی کرده، پناهشان داده تا بار دیگر هیولای مواد مخدر آنها را نبلعد.
او که عضو هیات مدیره انجمن حمایت از زنان آسیب دیده اجتماعی – نسیم مهربانی کردستان است ، گفت: 10 نفر از زنان بهبود یافته یا زنانی که عضوی از خانواده‌شان درگیر بیماری اعتیاد است در کارگاه اشتغالزایی وابسته به این انجمن مشغول کار هستند.
ناهیده محمدعلیزاده با اشاره به اینکه خود رنج کشیده است و 20 سال با یک نفر که در دام اعتیاد گرفتار بود، زندگی کرده است ادامه می دهد: انجمن در کنار فراهم کردن شغل برای مددجویان، دوره های آموزشی حرفه آموزی در رشته های ساخت مصنوعات بتنی، سفالگری و مصنوعات چرمی برگزار می کند و به زودی دوره های آموزشی اجرای کفپوش و کاغذ دیواری را نیز برای زنان آسیب دیده آغاز می کند.
وی می گوید: بیمارانی که از دامان اعتیاد رها شده اند پس از پاکی به علت عدم پذیرش از سوی جامعه دچار برخی مشکلات دست و پاگیری همچون بیکاری می شوند که چالش های پیش روی آنان در دوران پاکی را چند برابر می کند.
عضو هیات مدیره انجمن حمایت از زنان آسیب دیده اجتماعی – نسیم مهربانی کردستان افزود: این افراد هم در دوران اعتیاد و هم دردوران پاکی خود همواره مورد سوء ظن قرار می گیرند بطوریکه در بیشتر مواقع از داشتن شغل و درآمد محروم هستند.
محمدعلیزاده گفت: آنان در دوران اعتیاد به علت نیازهای مالی خود اشتباهات بزرگی مرتکب شده و بیکارند و در دوران پاکی نیز به علت سابقه، از سوی صاحب کار طرد می شوند و جامعه نیز در مورد ایشان دچار ناباوری، سوء ظن و بد گمانی می شود.
وی با اشاره به اینکه پذیرش افراد پاک شده از دام اعتیاد از سوی جامعه امری ضروری در عدم بازگشت آنان به سمت مصرف دوباره مواد مخدر است، افزود: ملت و دولت به عنوان دو بخش اصلی پذیرش این افراد در جامعه باید در کنار هم اقدام به فرهنگسازی در این خصوص کنند.
محمدعلیزاده تاکید کرد: انتظاری که از مردم می رود اینکه به پاک شدگان به چشم یک بیمار بنگرند و از خطاهای آنان گذشت کرده و فرصت خودباوری به آنان بدهند.
وی یادآور شد: این افراد در صورتی که با آغوش باز پذیرفته نشوند سرکوبی تصمیم شان برای پاک ماندن و لغزش به دامان اعتیاد حتمی است.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان کردستان در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: هر چند آمار دقیقی از لغزش بهبود یافتگان و گرایش مجدد آنان به سوء مصرف مواد مخدر به دلیل بیکاری نیست اما این مساله محرز شده که افراد پاک شده چون شغل ندارند لغزش پیدا می کنند.
رحمان حریری افزود: معمولا در سطح کشور و استان 10 درصد از افراد گرفتار در دام اعتیاد می توانند به زندگی عادی برگردند که شورا در نظر دارد برنامه های خود برای افزایش این آمار را در محورهای جلوگیری از موازی کاری، ایجاد مراکز اشتغالزایی، امضای تفاهم های همکاری، حذف سوء سابقه و ایجاد سهم اشتغال را دنبال می کند.
وی اظهار داشت: پیشگیری از موازی کاری در این حوزه با تشکیل کمیته نظارتی دنبال می شود که در آن برنامه ها و اعتبارات تمام اداره ها و نهادها در این حوزه را در قالب یک استراتژی به صورت موثر در راستای اشتغالزایی بهبود یافتگان بکار بگیریم.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر کردستان با اشاره به اینکه دلیل عدم اعتماد به خیلی از بهبود یافتگان داشتن سوء پیشینه آنها است، گفت: بدنبال آن هستیم که سوء پیشینه آنان را از بین برده تا بهانه های کارفرمایان به حداقل برسد.
حریری اضافه کرد: پس از آن هر کارفرمایی که بهبود یافتگان را بکار گیری می کند علاوه پرداخت حق بیمه افراد بکار گرفته شده از سوی دولت، تسهیلات بدون بهره نیز در اختیار کارفرمایان آنان قرار می گیرد.
وی در خصوص ایجاد مرکز اشتغالزایی شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر کردستان نیز گفت: این مرکز با همکاری برخی از نهادها در قالب تفاهم نامه های در حال ساماندهی است تا بهبود یافتگان به محض ترخیص از کمپ های ترک اعتیاد در آنجا مشغول بکار شود.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان کردستان افزود: زمین این مرکز از سوی استانداری تامین و با نظارت این شورا به بخش خصوصی واگذار می شود دستگاه ها هزینه خدمات این مرکز از جمله آب و گاز و برق تامین می کند و سرمایه گذاز نیز متعهد به بکارگیری افراد بهبود یافته می شود.
حریری گفت: در اقدامی دیگر امضای تفاهم نامه هایی با دستگاه ها در دستور کار قرار گرفته که نخستین آن با اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی منعقد شده است.
وی تاکید کرد: در این تفاهم نامه مقرر شده یک سهم از اشتغالزایی در بخش خصوصی و دولتی به بهبود یافتگان تعلق بگیرد.
حریری افزود: تفاهم نامه هایی نیز با اداره کل کمیته امداد امام خمینی (ره)، بسیج سازندگی و طرح کرامت به امضا می رسد که بخشی از اشتغال آنان نیز برای بکارگیری بهبود یافتگان تخصیص یابد.
به گزارش ایرنا، حلقه مفقوده چرخه و فرایند درمان اعتیاد بازگشت به کار، اقتصاد و جامعه برای بهبودی قطعی معتادین است که می توان با تغییر نگرش در جامعه برای پذیرش آنان و همچنین انسجام بیشتر برنامه های دستگاه های دولتی این چالش را بر طرف کرد.
بیماران گرفتار در دام اعتیاد نیز بخش از جامعه هستند و با توجه به گرایش ها به سمت مواد مخدر از سنتی به صنعتی در حال افزایش است خدمات و برنامه ها نیز باید از روش های سنتی به سمت روش های مدرن از جمله ایجاد واحدهای تولیدی مختلف حرکت کند.
اکنون 23 مرکز در خصوص پیشگیری از اعتیاد در کردستان شامل 17 کمپ ترک اعتیاد و 6 مرکز کاهش آسیب فعال است که در این محل ها طی یکسال گذشته سه هزار و 536 نفر در کمپ های اختیاری و 350 نفر در کمپ های اجباری و 970 نفر نیز در مراکز پیشگیری خدمات دریافت کرده اند.