خشونت اقتصادی علیه زنان

ارسال کننده : آقای نوید احمد فخرالدین 29تیر

شبکه ایران زنان : «طرح استخدام نیمه وقت زنان برای افرادی که از زمان تصویب این طرح به بعد می‌خواهند در شرکت یا سازمانی استخدام شوند الزامی است.» بیان این جمله از زبان سید بهلول حسینی، عضو کمیسیون عمران مجلس کافی بود تا دوباره این حس در جامعه ایجاد شود که تبعیض و اجحافی جدید(!) در حقوق زنان در حال شکل‌گیری است. طرحی که به گفته نماینده مطرح‌کننده‌اش قرار است سه خصوصیت داشته باشد؛ «اشتغال زنان تحصیلکرده و جویای کار، تقویت بنیان خانواده و کمک به اقتصاد خانوار» اما چیزی جز محدود کردن هرچه بیشتر زنان نخواهد بود. حتی به گفته «توران ولی‌مراد» فعال حقوق زنان، یک خشونت اجتماعی و اقتصادی علیه زنان است. جالب اینکه حتی زنان مجلس هم با این طرح مخالف هستند به طوری که فاطمه رهبر، رئیس فراکسیون زنان مجلس به «قانون» گفت: «ما مخالف صددرصد این طرح هستیم و اجازه نمی‌دهیم تصویب شود.»
استخدام نیمه‌وقت زنان اجباری می‌شود؟
این جمله‌ها را بخوانید و خودتان قضاوت کنید: «فعالیت بیش از اندازه بیرون از منزل روحیه زنان را فرسوده و آزرده می‌سازد، از این‌رو با نیمه‌وقت شدن اشتغال زنان از ظرفیت قابل‌توجه آنها در امور خانواده استفاده می‌شود. در طرح استخدام نیمه‌وقت زنان قید شده است که فعالیت زنان براساس روزهای کاری کم شود نه اینکه تقسیم کار در شیفت صبح و عصر انجام گیرد. طرح استخدام نیمه‌وقت زنان برای افرادی که از زمان تصویب این طرح به بعد می‌خواهند در شرکت یا سازمانی استخدام شوند الزامی است، ولی در خصوص زنانی که قبلا استخدام شده‌اند، می‌تواند اختیاری باشد. فعالیت نیمه‌وقت زنان نه تنها نشاط اجتماعی حاصل از کار را از زنان دریغ نمی‌کند، بلکه آرامش توأم با نشاط اجتماعی را برای زنان رقم می‌زند.» اینها صحبت‌های مردسالارانه در دوره مشروطه نیست. اینها صحبت‌های «سید بهلول حسینی» نماینده مجلس نهم در سال ۱۳۹۴ است! کسی که معتقد است با گرفتن یک حق قانونی از خانم‌ها، می‌شود داد سخن درباره نشاط و شادابی‌شان سر داد. زنانی که این روزها پا به پای مردان در عرصه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حضور دارند، ماندن در پستو را نمی‌خواهند. پس نمی‌توان به بهانه قاقالی‌لی، آنها را از رفتن به کارخانه شکلات‌سازی منع کرد!
خشونت اجتماعی و اقتصادی علیه زنان
وقتی ماجرای حضور این طرح در مجلس و بررسی آن توسط نماینده‌ها منتشر شد، سراغ یک فعال حقوق زنان رفتیم تا ببینیم اگر این طرح تصویب شود، چه اتفاقی ممکن است در جامعه رخ دهد. توران ولی‌مراد عضو شورای مرکزی جامعه زینب و فعال حقوق زنان درباره اینکه این طرح توسط یکی از نماینده‌ها مطرح شده‌است، به «قانون» می‌گوید: «هنوز نمی‌دانم واقعا به مجلس آمده یا نه. اما متاسفانه در کشور ما سلیقه‌های شخصی وارد سیستم سیاسی و تصمیم‌گیری می‌شود. به جای اینکه بر مدار قانون حرکت کنیم، سلیقه‌ها را سرلوحه قرار می‌دهیم.» به گفته این فعال حقوق زنان، طرح کار نیمه‌وقت قبلا هم وجود داشته اما نه فقط برای زنان، بلکه برای همه آنهایی که به هردلیل نمی‌توانستند کار تمام وقت داشته باشند؛ طرحی که دو دهه پیش تصویب شد اما کسی از آن تبعیت نکرد. او درباره اینکه چرا چنین طرح‌‌هایی اصلا مطرح می‌شوند، می‌گوید: « در حوزه زنان و خانواده با یک اشکال جدی روبه‌رو هستیم. ما در این حوزه تعریف وضع ایده‌آل را نداریم. یعنی تعریفی از اینکه نقش، جایگاه و هویت زن چیست، نداریم. اصلا نمی‌دانیم زن چیست! با انقلاب تعریفی به صحنه آمد که زن را انسانی دارای حق انتخاب، با اختیار، تاثیرگذار، تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز معرفی کرد. تا امروز هم زنان این تعریف را حفظ کرده‌اند منتها مشکل این است که جریان‌های فکری دیگری هم وجود دارند. آنهایی که تا قبل از انقلاب به این تعریف از زن اعتقاد نداشتند، الان با امتیازهایی که از انقلاب گرفته‌اند، رشد کرده و در مناصب مهم حضور دارند و به جای رفع تبعیض علیه زنان، خشونت‌هایی مثل این طرح را مطرح می‌کنند. این طرح خشونت اجتماعی وا قتصادی علیه زنان است.»
فراکسیون زنان مخالف صددرصد
فارغ از صحبت‌های فعال حقوق زنان، باید دید چقدر این طرح جدی است و اینکه حسینی گفته بود اکثر نمایندگان مجلس با آن موافق هستند، چقدر صحت دارد. رئیس فراکسیون زنان مجلس بهترین فرد برای بررسی این موضوع است. فاطمه رهبر به «قانون» می‌گوید: «آقای حسینی نظر شخصی خودش را گفته و ما خانم‌های مجلس مخالف صددرصد این طرح هستیم.» به گفته رهبر این طرح مغایرت فاحش با قانون اساسی کشور دارد: «اصول ۱۹ و ۲۰ قانون اساسی، صراحتا اشاره می‌کند به اینکه زن و مرد در برابر قانون مساوی هستند. بنابراین اگر ما طرحی ارائه کنیم که مقابله با این اصول باشد (که حقوق آحاد مردم را به صورت مشابه مشخص کرده)، پرواضح است که پذیرفته نیست. هر طرحی که با نگرش تبعیض مطرح شود قطعا اگر ناخواسته در مجلس شورای اسلامی هم به تصویب برسد در شورای نگهبان به دلیل مغایرت با قانون اساسی و اصول آن، رد می‌شود.» به گفته این نماینده مجلس، این طرح از سال گذشته توسط حسینی مطرح بوده ولی از نظر زنان مجلس اجباری است که کار خانم‌ها را نیمه‌وقت می‌کند: «به نظر ما اجباری است که خانم‌ها به دلیل به دست آوردن شغل، به هرشکلی مجبور به قبول چنین وضعیتی شوند و این زیر سوال رفتن حق قانونی خانم‌ها است. دستگاه‌های متولی که وظیفه‌شان ایجاد شغل مناسب برای آحاد مردم است باید ترتیبی ایجاد کنند که ما بتوانیم برای اقشار مختلف، شغل داشته باشیم تا در یک فضای عادلانه و عرصه مساوی، مرد و زن بتوانند به کار بپردازند. بنابراین ما مخالف صددرصد مطرح شدن چنین طرحی هستیم.»
این طرح به نتیجه نمی‌رسد
ولی‌مراد نیز موافق فاطمه رهبر بوده و معتقد است این طرح به سرانجامی نمی‌رسد: «امتیاز و رهاوردی که انقلاب برای زنان داشت، اعتماد به نفس بالا و حضورشان در صحنه بود. تا الان هم زنان خودشان این بار را به دوش کشیده و آن را حفظ کرده‌اند. قبل از نگرش انقلاب دو تعریف از زن داشتیم که هر دو نگاه ابزاری به زن بود. یک نگاه، زن را ملعبه می‌دانست و دیگری به اسم اسلام، او را محدود و محصور و در اختیار مرد قرار می‌داد. این رهاورد انقلاب برای زنان رو به جلو است. آن اعتماد به نفسی که زنان به دست آورده‌اند و آن حضور حداکثری در صحنه را به راحتی از دست نمی‌دهند.»
محبوبه شعاعی/ گروه جامعه