دویچه وله
۳۰ تن از فعالان مدنی و مدافعان حقوق بشر داخل و خارج از ایران با انتشار نامه‌ای خواستار آزادی نسرین ستوده، وکیل زندانی و تمامی “تلاشگران گذار مسالمت‌آمیز” در ایران شده‌اند. رضا خندان، همسر نسرین ستوده نیز بازداشت شده است.
روز سه‌شنبه ۱۳ شهریور (چهارم سپتامبر) ۳۰ تن از فعالان سیاسی و مدنی داخل و خارج از کشور در اعتراض به وضعیت نسرین ستوده و حمایت از مطالبات این وکیل زندانی در ایران فراخوانی را به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر کردند.
در این نامه در باره نسرین ستوده و خواست‌های او آمده است: «نسرین ستوده یکی از خوشنام‌ترین مبارزان مدنی ایران است؛ او یک حقوقدان ملی و مدنی است که شجاعانه از حقوق اقشار مختلف مردم دفاع کرده و می‌کند؛ او یک دموکراسی‌خواه خشونت‌پرهیز است که صریحا اعلام کرده جمهوری اسلامی اصلاح‌پذیر نیست؛ او خواهان برگزاری رفراندومی آزاد بر سر اصل نظام شده تا از طریقی دموکراتیک و با گذاری مسالمت‌آمیز بتوان ایران را از استبداد دینی به یک دموکراسی سکولار رساند. او مورد احترام جهانیان است و باعث افتخار ایرانیان آزادیخواه.»
نسرین ستوده، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر، روز چهارشنبه ۲۳ خرداد (۱۳ ژوئن) در منزل مسکونی خود بازداشت و به زندان اوین منتقل شد. دلیل آخرین بازداشت او پرونده وکالت “دختران خیابان انقلاب” بود.
“دختران انقلاب” زنانی بودند که در چند ماه گذشته در اعتراض به حجاب اجباری در خیابان‌ها روسری خود را از سر برداشتند و در حرکتی نمادین آن را بر سر چوب زدند. ماموران امنیتی برخی از این زنان را بازداشت کردند.
در طی زندان دو پرونده جدید نیز از جمله با اتهام‌های “تبلیغ علیه نظام” و “اهانت به رهبری” و “جاسوسی” علیه نسرین ستوده گشوده شد.
فعالان مدنی و سیاسی در فراخوان خود به اتهامات وارد شده به این وکیل مدافع حقوق بشر اشاره کرده و نوشته‌اند: «جمهوری اسلامی با طرح اتهامات واهی، تکراری و مضحک (نظیر جاسوسی، اقدام علیه امنیت ملی و کمک به تشکیل کلیسای خانگی) و با جرم انگاشتن مطالبات مدنی (نظیر تلاش برای لغو مجازات اعدام، مخالفت با حجاب اجباری، دفاع از حقوق اقلیت‌های مذهبی و درخواست رفراندوم بر سر اصل نظام) او را برای چندمین بار به زندان انداخته است تا وی و دیگر کنشگران مدنی داخل ایران را مرعوب سازد.»
نسرین ستوده که تا کنون وکالت پرونده‌های بسیاری از فعالان مدنی و سیاسی ایران را بر عهده داشته بارها از سوی قوه قضائیه بازداشت شده و به زندان‌های بلندمدت محکوم شده است. خانم ستوده در اعتراض به وضعیت خود از ده روز پیش (سوم شهریور) در زندان دست به اعتصاب غذا زده است.
رضا خندان همسر نسرین ستوده نیز صبح سه‌شنبه ۱۳ شهریور (۳ سپتامبر) در مقابل منزل مسکونی خود بازداشت شد. او پیش از این در گفت‌وگو با دویچه‌وله وزارت‌اطلاعات دولت حسن روحانی را مسئول پرونده همسرش دانسته و تأکید کرده بود که خانم ستوده تا خواسته‌هایش برآورده نشود، از اعتصاب دست نمی‌کشد.
در نامه جمعی فعالان مدنی و سیاسی درباره ایجاد رعب و وحشت و بازداشت فعالان مدنی در ایران آمده است که جمهوری اسلامی تلاش می‌کند با دستگیری بستگان و دوستان نسرین ستوده او را “تحت فشار مضاعف” قرار دهد.
در این فراخوان فعالان سیاسی و مدنی خواستار آزادی نسرین ستوده و دیگر زندانیان سیاسی و فعالان حقوق بشر در ایران شده و خاطر نشان کرده‌اند که تضعیف و حذف این کنشگران موجب خاموش شدن صدای اعتراض و نارضایتی مردم نخواهد شد.
امضا کنندگان این فراخوان از نسرین ستوده به عنوان “نماد تلاشگری برای گذار مسالمت‌آمیز” نام برده‌اند.
در این نامه آمده است: «ما جمعی از دموکراسی‌خواهان و مدافعان “گذار مسالمت‌آمیز” خواهان آزادی نسرین ستوده و تمامی زندانیان سیاسی و عقیدتی هستیم. ایران ما برای گذار از استبداد مذهبی به یک نظام دموکراتیک و ملی نیازمند زنان و مردانی است که در این سالها برای دفاع از حقوق مردم ازخودگذشتگی و ایستادگی کردند و آلوده به فسادهای حکومتی نشدند. صدها زندانی سیاسی و عقیدتی همچون نسرین ستوده، نرگس محمدی، عبدالفتاح سلطانی، آرش صادقی، گلرخ ایرایی، آتنا دايمی، محمد مهدوی‌فر، محمود بهشتی، محمد حبیبی، قاسم شعله‌سعدی و صدها درویش و دانشجو و معلم و وکیل و کارگر و فعال حقوق اقوام و بهایی و سنی و مسیحی و دیگر کنشگران و معترضان مدنی نامدار و گمنام که در گوشه و کنار ایران زندانی شده‌اند، یا مورد فشار و محرومیت‌های مختلف قرار گرفته‌اند، سرمایه‌های اجتماعی کشور هستند که برای یک “گذار مسالمت‌آمیز” تلاش می‌کنند.»
امضاکنندگان این نامه “گذار مسالمت‌آمیز از نظام ولایی به یک نظام دموکراتیک سکولار” را مناسب‌ترین راه نجات ایران خوانده و خواهان برگزاری رفراندوم بر سر اصل نظام جمهوری اسلامی شده‌اند. آن‌ها در نامه خود تاکید کرده‌اند که “رفراندوم‌خواهی نه تنها جرم نیست بلکه مسالمت‌آمیزترین و دموکراتیک‌ترین شیوه گذار است.”
در پایان امضاکنندگان این نامه از جمله شیرین عبادی، جعفر پناهی، نیره توحیدی، محمد سیف‌زاده، مهرانگیز کار، محمد ملکی و محمد نوری‌زاد، از تمامی آزادی‌خواهان ایران و جهان و نهادهای بین‌المللی و حقوق بشری دعوت کرده‌اند تا برای آزادی نسرین ستوده تلاش کنند.
ادامه بازداشت نسرین ستوده، دارنده جایزه ساخاروف از اتحادیه اروپا تا کنون بازتاب گسترد‌ه‌ای در سطح بین‌المللی داشته است. از جمله ۶۰ نماینده پارلمان اروپا در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور ایران از نسرین ستوده به عنوان “وکیل شجاع و محترمی” نام برده‌اند که “الهام‌بخش بسیاری در ایران و جهان است” و خواستار آزادی فوری او از زندان شده‌اند.
