بازی‌های رایانه‌ای، آفت کانون خانواده

در خانواده، زمانی که همه دور هم جمع می‌شوند، یک دستگاه گوشی تلفن همراه هوشمند در دستشان هست و در فضاهای مجازی سیر می‌کنند.

این گونه فضاها یک سری جذابیت‌هایی دارد. برخی افراد که در ارتباطات اجتماعی خود ضعف دارند و نمی‌توانند آنچه را که می‌خواهند در ارتباطات رودررو بگویند، با خود فکر می‌کنند کسی در شبکه‌های اجتماعی نظاره‌گرشان نیست و براحتی حرف خود را در این فضاها می‌زنند، غافل از این که در این روابط خیلی راحت پرده‌‌دری می‌شود. بازی‌های اینترنتی اغلب تفریحی مردانه تلقی می‌شد و مردان یکی از اصلی‌ترین مشتریان آنها بودند، اما آمار کاربران آنلاین بازی‌های رایانه‌ای در سال‌های اخیر چیز دیگری را نشان می‌دهد. به این ترتیب، زنان در عرصه بازی‌های آنلاین پابه‌پای مردان فعالیت دارند. برخی از زنان به قدری نسبت به بازی اعتیاد دارند که آن را حتی به خرید ترجیح می‌دهند! متزلزل شدن کانون بسیاری از خانواده‌ها به واسطه این بازی‌های نگران‌کننده حائز اهمیت است چراکه نهاد خانواده برای به آرامش رسیدن و فراهم‌سازی فضای روانی مناسب نیازمند وقت گذاشتن همه اعضاست در حالی که این بازی از اعضای خانواده، شخصیت‌هایی در خود تنیده می‌سازد، به ساختار خانواده و دایره مسئولیت‌ پدر و مادر خدشه وارد می‌کند و سرانجام به سردی روابط زوجین می‌انجامد. در پاره‌ای موارد هم دیده شده، تمام اعضای خانواده به انجام بازی می‌پردازند.

بعضی حرکت‌های معقول، جای خود را به حرکت‌های نامعقول می‌دهد و نتیجه آن گسستن ارتباطات خانوادگی و از هم دور شدن اعضای خانواده است و در روابط زوجین نیز منجر به جدایی می‌شود. نمی‌گویم شبکه‌های اجتماعی عاملی برای طلاق می‌شود ولی در حد خودش به عنوان ابزاری که در جدایی نقش فزاینده و سرعت‌دهنده دارد، تأثیرگذار است. علاقه طرفین نسبت به هم فروکش می‌کند و طلاق عاطفی صورت می‌گیرد و کارکرد خانواده به فضای مجازی سپرده می‌شود. از آثار مخرب استفاده ناصحیح از تکنولوژی‌هایی همانند شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های گروهی می‌توان به انزواطلبی، فردگرایی، روابط آزاد، پرخاشگری، اعتیاد و طلاق عاطفی در زوجین اشاره کرد. وقتی افراد در این فضاهای غیرواقعی قرار می‌گیرند، قدرت فکر کردن و مانور دادنشان کم می‌شود. مثل بازی کلش‌آف کلنز که در زندگی جوان‌ها و خانواده‌های ما آسیب جدی شده و برای کاربر یک دنیای خیالی را متصور می‌کند که هیچ وقت واقعیت پیدا نمی‌کند و کاربر آنقدر برایش زحمت می‌کشد که آن را جزئی از مایملک خود می‌داند. زمانی فقط وابستگی به مواد مخدر وجود داشت ولی الان وابستگی به فضاهای مجازی هم به عنوان یک وابستگی فراگیر مرضی مطرح است. کلش آف کلنز به یکی از پرطرفدار‌ترین بازی‌های رایانه‌ای تبدیل شده و یک بازی اعتیادآور و مخرب شناخته می‌شود. این بازی به داخل خانواده‌ها نفوذ کرده و و زمینه مشکلات و ناراحتی‌های بی‌شماری را پدیدار کرده است. البته می‌توان از همین وسایل ارتباطی به طرز صحیح استفاده کرد و مراقب بود، هیچ ابزاری بنیان خانواده را سست نکند.

دکتر بهروز مهاجری

قاضی دادگستری تهران