دیوان دادگستری اروپا ممنوعیت حجاب در سرکار را به رسمیت شناخت

فر ستنده خبراقای احمد نوید فخرالدین ۱۳۹۵/۱۲/۲۴

دو زن مسلمان در بلژیک و فرانسه شغل خود را از دست دادند چون می‌خواستند در محیط کار با حجاب حاضر شوند. دیوان دادگستری اروپا اعلام کرد که کارفرما می‌تواند در چنین مواردی حق اخراج داشته باشد.

دیوان دادگستری اروپا رأی خود در مورد استفاده از روسری در محل کار را روز سه‌شنبه (۱۴ مارس / ۲۴ اسفند) در لوگزامبورگ اعلام کرد. طبق رأی این دیوان، کارفرمایان می‌توانند استفاده از روسری را در محل کار ممنوع کنند، به شرط آنکه استفاده از علامتی که بیانگر یک جهان‌بینی باشد در محل کار به طور عمومی ممنوع شده باشد و نیز وقتی که دلایل موجهی برای چنین ممنوعیتی وجود داشته باشد.

در آلمان استفاده از حجاب در محل کار به طور کلی مجاز است، اما ممکن است در برخی موارد محدودیت‌هایی وجود داشته باشد. دادگاه‌های آلمان باید رأی خود را در آینده با در نظر گرفتن رای دیوان دادگستری اروپا و در هماهنگی با آن صادر کنند.

مناسبت صدور چنین آرایی شکایت‌هایی هستند که زنان مسلمان به دادگاه‌ها می‌برند. برای نمونه “سمیرا. آ” پس از سه سال کار در یک سازمان امنیتی در بلژیک اخراج شد چون به کارفرمایش گفته بود که تصمیم دارد در آینده با روسری سر کار حاضر شود. اما استفاده از حجاب در سر کار مغایر آیین‌نامه داخلی این سازمان بود. در آیین‌نامه داخلی سازمان آمده بود که استفاده از “علامت قابل رؤیتی که نشان‌دهنده اعتقادات سیاسی، فلسفی یا مذهبی باشد” مجاز نیست.

قضات دیوان دادگستری اروپا تصریح کرده‌اند که در چنین وضعیتی ممنوعیت حجاب به معنای تبعیض مستقیم نیست. با این همه می‌توان ممنوعیت حجاب را به عنوان “تبعیض غیرمستقیم” تعبیر کرد، یعنی به عنوان قاعده‌ای که گروهی از افراد با مذهب و جهان‌بینی خاص را مورد تبعیض قرار می‌دهد. چنین اعمال تبعیضی می‌تواند بدین ترتیب توجیه ‌شده باشد که کارفرما خواسته است بی‌طرفی سیاسی، فلسفی یا مذهبی در برابر مشتریان حفظ شود. یک عامل تعیین کننده دیگر برای تصمیم‌گیری کارفرما می‌تواند این باشد که فرد شاغل به طور مستقیم با مشتری در تماس است یا نه.

در یک مورد دیگر “عاصمه. ب”، طراح نرم‌افزار و شاغل در یک شرکت در فرانسه کار خود را از دست داد، چون یک مشتری به اینکه او با حجاب کار می‌کرد اعتراض کرده بود. به گفته قضات دیوان دادگستری اروپا در این مورد روشن نبوده که آیا استفاده از حجاب بر خلاف آیین‌نامه داخلی شرکت مزبور بوده است یا نه.