صد زن، ۲۰۱۶؛ ورزشکاران زن ایران؛ ستاره‌هایی که دیگر نمی‌توان انکارشان کرد
- فرستنده خبر خانم دلارام دره شویی ۱۳۹۵/۰۹/۱۲
از اولین حضور زنان ایران در المپیک ۵۲ سال می‌گذرد، اما شاید بتوان گفت فقط یک دهه است که دیگر کسی نمی‌تواند زنان ورزشکار را نادیده بگیرد. زنانی که راه‌شان را در میدان‌های ورزشی باز کرده‌اند و ایستادن در مقابلشان بیش از گذشته هزینه دارد.
زنان ایران در این مدت راه زیادی آمده‌اند؛ از نخستین حضور در المپیک ۱۹۶۴ در توکیو تا المپیک بعدی (۲۰۲۰) که بازهم پایتخت ژاپن میزبان این مسابقات است. در آن مسابقات ایران با ۴ ورزشکار ( ۳ نفر شمشیربازی و یک نفر ژیمناستیک) شرکت کرد.
در المپیک ۲۰۲۰ حضور زنان بدون شک نه تنها از نظر کمی افزایش قابل ملاحظه‌ای خواهد داشت که حتی برای اولین‌بار می‌توان به امید کسب مدال طلا نشست.
پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ ورزش نیز مانند بسیاری دیگر از فعالیت‌های زنان به حاشیه رفت. اولین حضور جدی زنان در رقابت‌های بین‌المللی به بازی‌های آسیایی ۱۹۹۰ پکن باز‌می‌گردد. اما پس از آن ۶ سال طول کشید که پرچم کاروان ایران در المپیک برای اولین بار به یک زن سپرده شود: لیدا فریمان در المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا.
زنان ورزشکار ایران در المپیک ۲۰۰۸ پکن (هما حسینی) و المپیک ۲۰۱۶ ریو (زهرا نعمتی) نیز پرچمدار شدند.
المپیک لندن موفق‌ترین حضور ایران در تاریخ المپیک‌ها بود اما المپیک ریو را می‌توان به نام زنان نوشت.
زنان در ریو هم با ۹ ورزشکار رکورد تعداد حضورشان را شکستند و هم با مدالی که روی سینه کیمیا علیزاده نشست، برای اولین‌بار در تاریخ ورزش ایران صاحب مدال المپیک شدند.
هیچ کس نمی‌تواند این پیشرفت را حتی بدون در نظر گرفتن محدودیت‌های فراوان کم اهمیت فرض کند، اما دستاورد اصلی جای دیگر است؛ رسیدن به موقعیتی که نادیده گرفتن آن غیر ممکن شده است.
کیمیا علیزاده در حالی به ریودوژانیرو رفت که گفته می‌شد آیت‌الله عبدالله جوادی آملی درباره ورزشکاران زن گفته: “فضیلت زن در این نیست، که زن و دختر ما برود پایش را دراز کند و یک کسی را بزند و برای ما مدال بیاورد.” این تکواندوکار به برزیل رفت و اولین مدال تاریخ زنان را گرفت.
در بازگشت حسن روحانی، رییس‌جمهوری ایران او را “دخترم” خطاب کرد، در تلویزیون ایران این موفقیت به “همه مردم” ایران تبریک گفته شد و در شبکه‌های اجتماعی فیلم‌های جدید و قدیمی موجود از او بارها به اشتراک گذاشته شد.
Image copyrightAFPImage captionاولین پرچمدار زن ایران: لیدا فریمان در المپیک ۱۹۹۶ آتالانتا
زنان ورزش ایران در حال پیشروی هستند و دیگران را چه بخواهند و چه نخواهند دنبال خود می‌کشند. شاید بتوان یکی از اولین نمونه‌های برجسته در این زمینه را تیم ملی زنان فوتسال ایران به شمار آورد.
حدود یکسال پیش تیم ملی ایران با پیروزی یک بر صفر مقابل ژاپن در فینال مسابقات فوتسال زنان آسیا در مالزی، قهرمان این رقابت‌ها شد. این تیم هم برای اولین‌بار قهرمان آسیا شد و هم تاریخ‌سازی این تیم به قدری با واکنش‌های گسترده همراه شد که دقایقی از بازی آنها برای اولین بار از تلویزیون ایران پخش شد.
______________
صدزن
فصل صد زن ۲۰۱۶ بی‌بی‌سی فارسی در مورد زنان، شخصیت‌های تاثیر‌گذار و دغدغه‌های آنها است. این مجموعه شامل مطالب متنوعی از جمله گفت‌‌وگو، گزارش و یادداشت از زنان در نقاط مختلف جهان است.
Image captionصد زن
با ما همراه شوید، در تلویزیون، وب‌سایت و رادیو. همچنین ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید، فیسبوک، اینستگرام، توییترو یوتیوب.
با هشتگ #صدزن در بحث‌های ما شرکت کنید
______________
این تیم قرار بود پس از آن برای شرکت در جام جهانی کوچک فوتسال زنان به گواتمالا فرستاده شود. اما ناگهان خبر آمد که سفر لغو شده است. گروهی “عدم هماهنگی” را دلیل آماده نشدن ویزا و لغو سفر دانستند و گروهی دیگر از دلایلی مانند “مسائل مالی” یا “مخالفت مسئولان حراست وزارت ورزش و جوانان” نام بردند.
الهه عرب‌عامری، نایب رئیس بانوان فدراسیون فوتبال گفت: “مسئولان فدراسیون فوتبال گواتمالا به ما می‌گویند تیمتان را به مکزیک بیاورید و دو روز اینجا بمانید تا پس از انگشت نگاری وارد گواتمالا شوید. شما تصور کنید ما چطور می‌توانیم با ۲۰ دختر جوان به مکزیک برویم و تازه دو روز هم بخواهیم آنجا معطل شویم که معلوم نیست چه شرایطی دارد.”
علی کفاشیان، رئیس وقت فدراسیون فوتبال ایران نیز کار را تمام شده دانست و گفت: “قطعا برای تیم ملی بانوان که قهرمان آسیا است مسابقات دیگری را هماهنگ می‌کنیم که در آن شرکت کنند و بدین ترتیب ناراحتی این موضوع را از دلشان درمی‌‌آوریم.”
واکنش به این خبر آن قدر گسترده بود که به گفته محمد رضا تابش، نایب رئیس فراکسیون ورزش مجلس ایران حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران به وزارت ورزش و وزارت امور خارجه ایران دستور داد که شرایط اعزام تیم ملی فوتسال زنان ایران به مسابقات جهانی فراهم شود.
تیم نه تنها به مسابقات رفت بلکه نیلوفر اردلان، کاپیتان تیم که به دلیل اجازه ندادن همسرش برای خروج از کشور جام ملت‌های آسیا را از دست داده بود این بار با اجازه دادستان و بدون جلب رضایت شوهرش راهی مسابقات شد.
در المپیک ریو سیما لیموچی در آخرین روزهای پیش از اعزام به ریو، به درخواست مردم و با دستور مستقیم رئیس جمهوری ایران به کاروان ورزش این کشور اضافه شد، هرچند بعد از حذف شاگردش، ندا شهسواری (تنها زن ایران در پینگ‌پنگ) به دهکده بازی‌ها رسید.
یکی از آخرین این موارد را می‌توان داستان حضور بسکتبالیست‌های ایرانی در مسابقات بین‌المللی دانست.
فدراسیون جهانی بسکتبال، به دلیل این که زنان ملی‌پوش ایران مجبورند در مسابقات با حجاب اسلامی شرکت کنند، به آنها اجازه حضور در رقابت‌های بین‌المللی را نمی‌دهد. با این حال فیبا مهلتی دو ساله به کشورهای مسلمان داد تا با شرکت در مسابقات برای گرفتن مجوز قطعی حجاب تلاش کنند.
اما در این مهلت فدراسیون بسکتبال ایران حتی یک مسابقه هم نتوانست برای تیم ملی زنان برگزار کند و تمام فعالیت این فدراسیون محدود شد به برگزاری یک اردو در ترکیه. اما تیم سه نفره‌ای از ایران بدون کمک و نظارت فدراسیون و با هزینه شخصی راهی ترکمنستان شد و دلارام وکیلی با پشت سر گذاشتن نماینده روسیه در مسابقه شوت سه امتیازی قهرمان شد.
حرکتی که با واکنش منفی مسئولان فدراسیون بسکتبال ایران روبرو شد و علی توفیق، دبیر این فدراسیون گفت: “از این رقابت‌ها فیلمبرداری نشده است و ما از کجا باید بفهمیم که واقعا بازیکنان حجاب داشتند؟ به هر حال این اعزام بدون مجوز فدراسیون و شورای برون مرزی انجام گرفته است و ما هم برخوردهای لازم را با آنها انجام خواهیم داد.”
با گسترده‌تر شدن پوشش حضور زنان بسکتبالیست در تورنمنت ترکمنستان و افزایش انتقاد‌ها از فدراسیون بسکتبال، وزیر ورزش به طور مستقیم در این ماجرا دخالت کرد. او در جلسه‌ای با محمود مشحون، رئیس فدراسیون بسکتبال از او خواست از دختران این رشته حمایت کند.
آقای مشحون که به نظر می‌رسید هنوز دست از مقاومت برنداشته پس از جلسه گفت “در ورزش کشور خودمختاری وجود ندارد” و از تاکید وزیر ورزش در برخورد با دختران بسکتبالیست که به مسابقات ترکمنستان رفته بودند، خبر داد.
خبری که بلافاصله تکذیب شد و مدیر روابط عمومی وزارت ورزش به خبرگزاری ایسنا گفت: “چنین مطلبی مد نظر آقای وزیر نبوده و نیست نظر آقای سلطانی‌فر حمایت گسترده از ورزش بانوان است و حتی ریاست محترم جمهور در دیدارشان با وزیر و مدیران ورزشی خواستار رعایت عدالت برای ورزش زنان و مردان شد، امیدوارم این بحث با توضیحات بنده به عنوان دیدگاه جناب وزیر تمام شود.”
وزیر ورزش ایران در ادامه نامه‌ای هم برای حل مشکل زنان بسکتبالیست ایران به فدراسیون جهانی این رشته نوشت.
همین چهار سال پیش بود که گزارش شد معاون زنان وزیر ورزش ایران، قایقران حاضر در المپیک را مواخذه کرده که “چرا کاورت در قایق، داخل شلوارت بود؟” و “اصلا چرا روز مسابقه کاورت را از وسط پایت ندوختی؟” حرف‌هایی که سولماز عباسی به ایسنا گفت موجب شد با گریه اتاق مرضیه اکبرآبادی را ترک کند: “زخمی که توسط اکبرآبادی به من زده شد تا پایان عمر باقی می‌ماند.”
احتمالا هنوز هم افرادی در گوشه و کنار فدراسیون‌های ورزشی هستند که بدشان نمی‌آید، زنان را به حاشیه برانند. اما در روزگاری که ورزشکارانی مانند کیمیا علیزاده، فرشته کریمی، حمیده عباسعلی، سارا خادم الشریعه نه به عنوان ورزشکار که به عنوان “ستاره” روی جلد مجلات می‌روند و در زمانی که والیبال زنان بدون این که حتی یک ثانیه تصویرش از تلویزیون ایران پخش شود، با واکنش گسترده در شبکه‌های اجتماعی روبرو می‌شود، نادیده گرفتن زنان کار آسانی نیست و دست‌کم به نسبت ده سال پیش، هزینه‌های زیادی به دنبال خواهد داشت.
موضوعات مرتبط
