نقش مؤثر زنان روستایی دستخوش در آمیختگی مشاغل خانگی

زنان خبر؛ مطالعه برنامه ها، استراتژیها سیاستها و راهکارهای مختلف توسعه همراه با بررسی تجربه عملی کشورهای مختلف در زمینه توسعه روستایی و توسعه کارآفرینی و اشتغالزایی در روستاها، درسها و نکات کلیدی بسیار مهمی را پیش روی ما گذاشته است.

اگرچه الزاماً نمیتوان عیناً از این تجربیات و رویکردها استفاده نمود، اما توجه به آنها و یادگیری درست نکات، باعث روشن شدن فضای موضوع کارآفرینی و اشتغالزایی در روستاها و تسهیل و تسریع فرآیند سیاستگذاری در این زمینه خواهد شد.

به علاوه میتوان در بسیاری از موارد با به کارگیری رویکرد بومیسازی با استفاده از ابتکارات و دانش سایر ملل، بهگونهای اثربخش روشها، طرحها و برنامههای محلی را طراحی و اجرا نمود.

علی‌رغم مهاجرت گسترده و فراگیر روستاییان به سوی شهرها و بر خلاف روند شتابان شهرنشینی در دهه‌های اخیر ، هنوز بیش از یک سوم جمعیت کشور ما در مناطق روستایی به سر می‌برند. به طرز نامتعارفی این افراد از تحصیل ، اشتغال کامل ، درآمد کافی ، بهداشت درخور ، مسکن مناسب و … بی‌بهره مانده‌اند و از فقر و نابرابری در رنج می‌باشند.

در مقایسه با مردان ، دختران و زنان روستایی وضعیت اسف‌بارتر و موقعیت فرودست‌تری را تجربه می‌کنند و درآمیختگی و درهم‌تنیدگی کار خانگی با اشتغال دختران و زنان روستایی در خانه ، مزرعه و … موجب گردیده است که نقش مؤثر آنان نادیده گرفته شود.

اشتغال غیررسمی دختران و زنان روستایی نه تنها با تقسیم ناعادلانه کار و توزیع غیرمنصفانه درآمد ، بلکه با تفاوت در سرشت کار نیز همراه است و نوآوری‌ها و فناوری‌های نوین در کشاورزی ، دامداری و … و ترویج آنها بیشتر در خدمت مردان بوده است.

زنان عموماً در فعالیت‌های خردمقیاس و خانگی شرکت دارند که بر منابع مالی محدود متکی است و از این جهت آنان نیروی کار بخش کشاورزی به شمار نمی‌آیند و اگر چه زنان با فعالیت‌ها و مهارت‌های خود بر درآمد خانوار می‌افزایند اما کار آنان خانگی شمرده شده و بدون‌ مزد تلقی می‌گردد.

از این رو توجه به اشتغال دختران و زنان روستایی حایز اهمیت ویژه‌ای است. تلاش مستمر و خردمندانه‌ی اندیشمندان ، پژوهشگران ، سیاست‌گذاران ،‌ قانون‌گذاران ، برنامه‌ریزان و مسؤولان اجرایی می‌تواند آنان را یاری رساند تا موقعیتی درخور شأن و کرامت خویش بیابند و از دام فقر ، نابرابری ، انزوا و … برهند.

زنان روستایی جمعیت قابل ملاحظه ای از جوامع مختلف را تشکیل می دهند و نقش آنان در توسعه، تأثیر و چگونگی نقش زنان روستایی در توسعه و بخصوص توسعه کشاورزی مورد توجه بوده است و دلیل این امر، نقش انکارناپذیر زنان روستایی در فعالیتهای مختلف جوامع روستایی می باشد.

نرخ اشتغال زنان روستایی بالا‌تر از زنان شهری‌‌ همان استان است. کمترین و بیشترین نرخ بیکاری زنان در سال جاری به ترتیب متعلق به خراسان جنوبی و کهکیلویه و بویر احمد است کمترین و بیشترین نرخ بیکاری زنان جوان بین ۱۵ تا ۲۹ ساله ‌به ترتیب متعلق به خراسان جنوبی و کرمانشاه است.

برخی از روستاییان برای دسترسی به امکانات و رفاه بیشتر با توجه به وضع اقتصادی و درآمد بالایی که داشته اند به شهر مهاجرت کرده اند.دسته ای دیگر از روستانشینان هم به دلیل کمبود منابع آبی برای انجام فعالیت های کشاورزی به شهر آمده اند و در بخش روستایی افراد کمتری مشغول کار هستند و باید با حمایت از اشتغال روستاییان به خصوص بانوان روستایی جمعیت شهری را کاهش داده و به اقتصاد روستایی توجه بیشتری شود.

همچنین نسبت فعالیت زنان از نقطه ای به نقطه دیگر بر حسب ملاحظات جغرافیایی، اقتصادی و فرهنگی تغییر می کند و در هر گوشه ای از کشور بر حسب شرایط گوناگون محیطی شکل و میزان مشارکت زنان در امور مختلف تفاوت دارد اما در مورد فرصت های شغلی، زنان به طور نامناسبی در بخش کشاورزی به عنوان نیروی کار خانوادگی بدون دستمزد در سطوح پائین از سلسله مراتب شغلی تمرکز مییابند.