ارسال کننده:آقای نوید احمد فخرالدین 9 شهریور
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان گفت: شرایط خاص زنان این منطقه و شیوع بالای سوءتغذیه در استان، سلامت مادران را به خطر می‌اندازد. در این استان در حدود 44 درصد زنان باردار دچار کم‌خونی‌اند و همین امر باعث می‌شود که دوره بارداری به نحو احسن به پایان نرسد و مادر در معرض خطر قرار گیرد.
دکتر سید مهدی طباطبایی در گفت‌وگو با خبرنگار مهرخانه، در خصوص عمده ترین مسایل سلامت زنان و کودکان در استان سیستانوبلوچستان بیان داشت: سکونت حدود 51.3 درصد از جمعیت در مناطق روستایی و عدم دسترسی آن‌ها به بیمارستان و مراکز درمانی مجهز، وضعیت نامناسب راه‌های ارتباطی و مسیرهای صعب‌العبور یا سخت‌گذر در مناطق جنوبی استان، تراکم بسیار کم جمعیت در منطقه، بالابودن مسافت، وضعیت نامطلوب اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سطح سواد پایین و به‌خصوص بی‌سوادبودن حدود نیمی از زنان و دختران روستایی، عوامل مؤثری در پایین‌بودن شاخص‌های سلامت زنان در این منطقه است.
ترددهای مرزی یکی از علل بروز مشکلات بهداشتی
او افزود: به دلیل شرایط خاص این استان، مرز مشترک با کشور پاکستان، مشکلاتی که به دلیل ترددهای مرزی اتفاق می‌افتد، کم‌توسعه‌یافتگی و پراکندگی بالای جمعیت که چیزی در حدود 12 نفر در کیلومتر مربع است، جمعیت استان در معرض مشکلات بهداشتی قرار گرفته است.
سطح بهداشت استان هنوز با میانگین‌های کشوری فاصله دارد
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان با بیان این‌که خوشبختانه در طی سال‌های گذشته خدمات خوبی صورت گرفته است، بیان داشت: البته هم‌اکنون شاهد ارتقاع سطح سلامت استان به شکل چشم‌گیری هستیم، اما هنوز این استان با میانگین‌ها فاصله زیادی دارد. به عنوان مثال در استان سیستانوبلوچستان سالانه بیش از 70 هزار مورد مالاریا کشف می‌شد که خوشبختانه این میزان در سال گذشته به زیر 600 مورد رسیده که یک دستاورد بزرگ است.
سطح باروری استان سیستانوبلوچستان؛ 2 برابر میانگین کشوری
او در خصوص وضعیت فرزندآوری و سلامت مادران در استان سیستانوبلوچستان، عنوان داشت: این موضوع به دلیل شرایط خاص منطقه، چالش‌های ویژه‌ای دارد. با توجه به سطح بالای باروری در استان و مقایسه آن با شاخص باروری عمومی، مشخص می‌شود که استان سیستانوبلوچستان سطح باروری 2 برابر میانگین کشوری دارد و در واقع به طور متوسط هر زن در سنین باروری 4 فرزند به دنیا می‌آورد؛ درصورتی‌که میانگین کشوری زیر 2 فرزند است.
44 درصد زنان باردار استان دچار کم‌خونی‌اند
طباطبایی با تأکید بر این‌که فرزندآوری حق مسلم تک‌تک افراد جامعه است، گفت: فرزندآوری باید آگاهانه و مسئولانه باشد. شرایط خاص زنان این منطقه و شیوع بالای سوءتغذیه در استان، سلامت مادران را به خطر می‌اندازد. در این استان در حدود 44 درصد زنان باردار دچار کم‌خونی‌اند و همین امر باعث می‌شود که دوره بارداری به نحو احسن به پایان نرسد و مادر در معرض خطر قرار گیرد.
مراقبت‌های اولیه بهداشتی و راه‌اندازی خانه‌های سلامت در دستور کار قرار دارد
او ادامه داد: البته خوشبختانه کارهای خوبی در این زمینه صورت گرفته است. توسعه واحدهای درمانی، بهداشتی، راه‌اندازی خانه‌های بهداشت و پایگاه‌های بهداشتی در راستای تحول نظام سلامت، راه‌اندازی خانه‌های سلامت در حاشیه شهر‌ها و برنامه تأمین مراقبت‌های اولیه بهداشتی برای تمامی جمعیت هدف و تحت پوشش از جمله مادران در سنین باروری، در دستور کار قرار دارد. مجموع این عوامل سبب شده است دسترسی به خدمات بهتر شود و طبیعتاً با بهبود کیفیت خدمات و سلامت مادران، سلامت کودکان هم افزایش یابد.
طباطبایی با بیان این‌که مقوله سلامت یک معقوله چندبعدی است، خاطرنشان کرد: سامانه سلامت به تنهایی نمی‌تواند مسئله سلامت را حل کند و 80 درصد وظیفه ارتقای سلامت متوجه دیگر بخش‌های توسعه است. اگر در استان وضعیت اشتغال، مسکن، سواد مادران و تغذیه بهبود یابد، طبیعتاً وضعیت سلامت مادران و کودکان نیز ارتقاء پیدا خواهد یافت.
ترویج زایمان طبیعی رایگان در راستای طرح تحول نظام سلامت
او در خصوص اجرای طرح تحول نظام سلامت گفت: یکی از اقداماتی که در راستای سلامت مادران در استان انجام شده است، اجرای طرح تحول نظام سلامت و ترویج زایمان طبیعی رایگان است که کمک زیادی به افزایش زایمان‌های بهداشتی و طبیعی در استان کرده است. در سال‌های گذشته حدود 70 هزار زایمان در استان داشتیم که در سال 93 این مقدار از مرز 100 هزار زایمان گذشت و درصد قابل توجهی از این موارد در واحدهای بهداشتی و بیمارستان‌ها بود که کمک خوبی به ارتقای سلامت مادران کرده است.
استقبال مردم از طرح زایمان طبیعی رایگان
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در خصوص زایمان طبیعی رایگان، بیان داشت: این طرح در تمام بیمارستان‌های استان اجرایی شده است و در تمام بیمارستان‌ها و واحدهای زایمانی روستایی هر خانم بارداری که مراجعه کند، کلیه خدمات را به صورت رایگان دریافت خواهد کرد و در طی این مدت نیز شاهد افزایش استفاده مردم از این خدمات بوده‌ایم.
هنوز در مناطق روستایی زایمان‌های غیربهداشتی صورت می‌گیرد
طباطبایی افزود: البته استان ما از میانگین کشوری فاصله دارد؛ چراکه در مناطق روستایی هنوز زایمان‌های غیربهداشتی صورت می‌گیرد. پس لازم است در مورد این نیاز برنامه‌ریزی شود و تسهیلات زایمان بهداشتی هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی، در استان ارتقاء یابد، تا مردم و به‌ویژه زنان باردار و در سنین باروری، دسترسی بهتری به خدمات مناسب داشته باشند.
شیوع بالای سوءتغذیه یکی از چالش‌های سیستانوبلوچستان
او با بیان این‌که تأمین مکمل‌های دارویی با توجه به شیوع بالای سوءتغذیه در استان یکی از چالش‌های این منطقه است، عنوان داشت: این مکمل‌ها اغلب گران‌اند و دانشگاه علوم پزشکی نمی‌تواند هزینه آن را تأمین کند. البته خوشبختانه این برنامه در تحول نظام سلامت دیده شد و منابع این کار نیز تأمین گردید و هم‌اکنون تمام مراکز بهداشتی، درمانی و پایگاه‌های بهداشتی، مکمل‌های دارویی را به صورت رایگان در اختیار مادران و کودکان قرار می‌دهند که در راستای کاهش تبعات و عوارض سوءتغذیه در استان، اقدام مؤثری است.
سوءتغذیه تنها با دادن مکمل قابل جبران نیست
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان افزود: در رابطه با مکمل‌ها تقریباً تمامی جمعیت تحت پوشش درحال استفاده از آن هستند. درواقع هر جایی که مراکز بهداشتی داریم، مکمل‌ها در اختیار افراد قرار می‌گیرد و در مناطق عشایری هم به وسیله تیم‌های سیار، مکمل‌ها توسط مأمورین سلامت در اختیار زنان باردار قرار داده می‌شود. هم‌اکنون برای تأمین این مکمل‌ها مشکلی وجود ندارد، ولی سوءتغذیه تنها با دادن مکمل قابل جبران نیست و نیاز به برنامه‌ریزی جامع‌تری دارد.
او تشریح کرد: استان سیستانوبلوچستان در این زمینه با میانگین کشوری فاصله دارد و نیاز است برای کیفیت و کمیت خدمات، برنامه‌ریزی دقیق‌تری صورت بگیرد تا منابع لازم تأمین شود و خدمات بهتری به جمعیت تحت پوشش تعلق گیرد.
طباطبایی در خصوص بزرگ‌ترین چالشی که برای ارایه خدمات سلامت در استان وجود دارد، تصریح کرد: بزرگ‌ترین مشکل، کمبود نیروی انسانی است. در استان سیستانوبلوچستان 50 درصد تشکیلات برای ارایه خدمت خالی است. بنابراین هر نیرو باید 2 برابر کار کند تا بتواند خدمات ارایه دهد و به‌تبع خدمت مناسبی هم ارایه نخواهد شد؛ بنابراین نیاز است که بودجه لازم برای تأمین نیروی انسانی فراهم شود.
