حاشیه‌های تحقیر زنان در تلویزیون ایران

ارسال کننده:خانم زهرا لطفی 12 اردیبهشت

نویسندگان سریال‌های تلویزیونی که از صدا و سیمای جمهوری اسلامی‌ پخش می‌شوند، به احتمال فراوان در سال‌های اخیر نسبت به برخی مسائل حساس‌تر و دقیق‌تر شده‌اند؛ برای مثال چندان بی‌پروا و بی‌حواس به بازنمایی و توصیف موقعیت اقوام و اقلیت‌های قومی‌ مختلف در ایران نمی‌پردازند یا مراقب هستند که درباره استادان دانشگاه، معلمان، حقوقدانان یا برخی دیگر از اقشار جامعه اشارات توهین‌آمیز نداشته باشند؛ حساسیتی که گویا در مورد زنان وجود ندارد.

علاوه بر روحانیون که گویی از مصونیت ازلی و ابدی در این زمینه برخوردارند و بازنمایی آنها هرگز در هیچ یک از سریال‌های تلویزیونی صدا و سیما با نشانه‌هایی از تحقیر و نقاط منفی همراه نیست، به تازگی پزشکان نیز به فهرست حساسیت‌های مورد اشاره اضافه شده‌اند.

اگر هم نویسندگان و سازندگان سریال‌های درام و طنز تلویزیونی صدا و سیما، در توصیف و بازنمایی این اقشار بی پروا عمل کنند، جامعه نسبت به این رویکرد عکس‌العمل نشان می‌دهد. حتی پیش آمده که سریالی به دلیل اعتراض گروهی از مردم، توقیف شده و مسئولان صدا و سیما از ادامه پخش آن سر باز زده‌اند یا دست کم، بحث و هیاهویی درباره آن در رسانه‌های داخل کشور و روزنامه‌های کثیرالانتشار درگرفته و سازندگان آن سریال وادار به اظهار نظر و پاسخگویی درباره عملکرد خود شده‌اند.

با این‌همه آنچه که تا به امروز حساسیت برانگیز نبوده و به گونه‌ای سهل‌انگارانه با آن برخورد شده، رویکرد سریال‌های تلویزیونی به بازنمایی زنان و مسائل مرتبط با آنهاست. از سریال‌های ملودرام خانوادگی گرفته تا طنزهای متعددی که در دوره‌های زمانی مختلف و به مناسبت‌های گوناگون از صدا و سیمای جمهوری اسلامی‌پخش می‌شوند و حتی در برنامه‌های ویژه کودکان، رویکردی وجود دارد که به کلیشه‌های رایج در جامعه ایران در ارتباط با زنان دامن می‌زند و گاه با تحقیر این گروه همراه‌ است.

اما چرا هیچ سریال تلویزیونی در ایران به دلیل بازتولید این کلیشه‌ها و تلاش برای تحقیر و تمسخر زنان مورد اعتراض قرار نمی‌گیرد؟ چرا آنقدر که پزشکان، معلمان، استادان دانشگاه، اقلیت‌های قومی‌ و دیگر گروه‌ها و اقشار جامعه ایرانی نسبت به حقوق خود و زایل شدن آن در سریال‌های تلویزیونی آگاه شده‌اند و به خود جرات اعتراض مدنی می‌دهند، زنان و نیز مردان جامعه نسبت به چگونگی بازنمایی زن در این سریال‌ها از خود حساسیت نشان نمی‌دهند و حتی مجال یک بحث رسانه‌ای ساده در این زمینه را فراهم نمی‌سازند؟‌