۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۴- ایران وایر
پس از این صعود، نخستین سوال این‌گونه شکل گرفت که چرا تاکنون جام‌جهانی فوتسال زنان برگزار نشده است؟ درحالی که ۳۶ سال از برگزاری نخستین دوره جام‌جهانی فوتسال مردان گذشته و فیفا در تمامی این سال‌ها ادعای برابری‌های جنسی را فریاد زده است، اما به دلایلی از جمله «عدم وجود اسپانسرهای کافی»، این مسابقات تاکنون برگزار نشده بود.
شاید جالب باشد که بدانیم نامه‌ای که «فرشته کریمی» در کنار برخی دیگر از ستاره‌های زن فوتسال جهان، خطاب به فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) نوشت و روزنامه «گاردین» آن را با عکسی از ملی‌پوش‌های زن فوتسال ایران پوششی گسترده داد، در شکل‌گیری نخستین دوره این مسابقات، تاثیری ویژه داشت.
***
از نخستین جام جهانی فوتسال زنان چه می‌دانیم؟
نخستین دوره جام‌جهانی فوتسال زنان، به میزبانی شهرهای «پاسیگ» و «ویکتوریاس» کشور فیلیپین، طی روزهای ۳۰آبان۱۴۰۴ تا ۱۶آذر۱۴۰۴ (۲۱نوامبر تا ۷دسامبر۲۰۲۵)، در دو ورزشگاه «فیلیپ اسپورت» و «ویکتوریا سیتی» برگزار خواهد شد.
برای نخستین دوره این مسابقات قرار است ۱۶ تیم از ۶ کنفدراسیون قاره‌ای حضور داشته باشند. تیم‌ها به ۴ گروه ۴ تیمی تقسیم می‌شوند، دو تیم برتر هر گروه به مرحله حذفی صعود می‌کنند و دو تیم سوم و چهارم هر گروه، حذف خواهند شد. تیم‌های صعودکننده هم به ترتیب در مراحل حذفی چهارم نهایی، نیمه‌نهایی و چهار تیم برتر، در بازی رده‌بندی و فینال مقابل هم قرار می‌گیرند.
اسپانیا، پرتغال، لهستان و ایتالیا (از اروپا)، نیوزلند (از قاره اقیانوسیه)، کلمبیا، برزیل و آرژانتین (از قاره آمریکای جنوبی)، پاناما و کانادا (از آمریکای شمالی)، تانزانیا و مراکش (از آفریقا)، ایران، تایلند و ژاپن در کنار فیلیپین میزبان (از آسیا)، شرکت‌کنندگان اولین جام‌جهانی فوتسال زنان هستند.
زنان فوتسالیست خطاب به فیفا چه نوشتند؟
بررسی سخنرانی‌های اخیر «جیانی اینفانتینو»، رییس فیفا نشان می‌دهد که او طی سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ بیش از ۱۰ بار به سیاست برابری زنان و مردان در نگاه فدراسیون جهانی فوتبال اشاره کرده است. به صورت نمونه، او آگوست۲۰۲۳ گفته بود: «زمان آن رسیده که زنان و مردان را به طور برابر ببینیم. به همه زنان می‌گویم؛ شما قدرت تغییر را دارید. فقط انجامش دهید. خودتان انجامش دهید. درهای باز در انتظار شماست.»
سال ۲۰۲۱، یعنی دو سال پیش از اینکه چنین سخنانی بر زبان جیانی اینفانتینو جاری شود، روزنامه «گاردین» گزارشی با تیتر «بازیکنان از فیفا می‌خواهند سیاست “عمیقا تبعیض‌آمیز” فوتسال زنان را تغییر دهد.»
گاردین نوشته بود که جمعی از «برجسته‌ترین بازیکنان زن فوتسال جهان» از فیفا خواسته‌اند تا با راه‌اندازی جام‌جهانی فوتسال زنان، برای «ایجاد برابری» با مردان، به رویکردی که این زنان آن را «رفتار عمیقا تبعیض‌آمیز فیفا در قبال خود» خوانده بودند، پایان دهد.
این زنان نوشته بودند که رفتار فیفا در قبال نادیده گرفتن مسابقات فوتسال جهانی زنان، نمونه‌ای بارز از «بدرفتاری جنسیتی» است.
گاردین نوشته بود که چهره‌هایی شاخص از فوتسال زنان جهان، این نامه را امضا کرده بودند. از جمله «ناتالیا اوریو» و «آنیتا لوخان»، دو ستاره و کاپیتان تیم اسپانیا، «آماندینها»، کاپیتان و برنده شش بار عنوان بهترین بازیکن تیم ملی فوتسال زنان برزیل و «فرشته کریمی»، بهترین بازیکن فوتسال زنان آسیا.
گاردین با هریک از این زنان گفت‌وگویی کوتاه داشت و به نقل از فرشته کریمی، ستاره فوتسال ایران نوشته بود: «این بزرگترین نقطه ضعف فیفا است. امیدوارم با برگزاری جام‌جهانی فوتسال زنان، به این تبعیض بزرگ پایان دهد.»
از AMF چه می‌دانیم و چرا به دشمن FIFA تبدیل شده است؟
شاید اگر این نامه نوشته نمی‌شد و رسانه‌های بین‌المللی مانند گاردین آن را پوشش خبری نمی‌دادند، فیفا همچنان میلی به برگزاری جام‌جهانی فوتسال زنان نشان نمی‌داد و طی دهه‌های اخیر حاضر به برگزاری دو مسابقه زنان نمی‌شد؛ جام جهانی فوتسال زنان و جام‌جهانی فوتبال ساحلی زنان.
ریشه این بی‌میلی فدراسیون جهانی فوتبال برای برگزاری این دو جام‌جهانی، در ده‌ها فاکتور دیده شده، اما مهم‌ترین آن، بحث «میزان درآمدهای مالی» و دوم «اختلاف با نهادهای متفرقه» است.
فیفا، دهه‌ها فوتسالیست‌های زن جهان را قربانی یک مبارزه جاه‌طلبانه با نهادی به نام «AMF» (Asociación Mundial de Futsal) کرد؛ «اتحادیه جهانی فوتسال»
این سازمان در سال ۱۹۷۰ و با تلاش فوتسالیست‌ها و کمک فدراسیونهای فوتبال دو کشور اروگوئه و برزیل راه‌اندازی شد. فیفا در سال ۱۹۸۰ این سازمان را «غیررسمی» خواند و از فدراسیونهای عضو خود خواست از هرگونه همکاری با این فدراسیون خودداری کنند.
این سازمان از سال ۱۹۸۰ تلاش کرد نخستین دوره‌های رقابت‌های فوتسال بین‌المللی زنان و مردان را راه‌اندازی کند، اما فیفا اجازه نداد. در نهایت، فدراسیون جهانی فوتبال در سال ۱۹۸۹ نخستین دوره جام‌جهانی فوتسال مردان را برگزار کرد، ولی مسابقات فوتسال زنان را به دلیل آنچه «عدم استقبال از سوی اسپانسرها» و «پایین بودن رقم حق پخش تلویزیونی» می‌خواند، بی‌اهمیت جلوه داد.
فوتسالیست‌های زن چگونه قربانی یک دعوای قدرت شدند؟
تصور کنید که بیش از چهار دهه، زنان فوتسالیست، قربانی یک دعوا و جاه‌طلبی میان دو نهاد موازی در فوتسال بودند.
«اتحادیه فوتسال جهان» (AMF) خود را «وارث حقیقی فوتسال اصیل» می‌داند، چون سال‌ها پیش از ورود فیفا به مقوله فوتسال، مسابقات رسمی این ورزش را برگزار کرده بود. به صورت کلی، فیفا می‌گوید هرجا توپ به پایی برخورد کرد، حق انحصارش متعلق به اوست؛ حتی اگر خودش نخواهد برگزار‌کننده مسابقات آن باشد.
در دهه ۱۹۸۰ میلادی، AMF، رقابت‌های فوتسال مردان و زنان را بدون کسب اجازه از فیفا برگزار کرد. پس از آنکه فدراسیون جهانی فوتبال، فدراسیونهای ملی را تهدید کرد که در صورت شرکت کردن در رقابت‌های AMF آن‌ها را تعلیق می‌کند، این نهاد به برگزاری بیشتر بازی‌های زنان روی آورد؛ چیزی که فیفا به دلیل عدم درآمدهای مالی، به آن علاقه‌ای نشان نمی‌داد.
با این حال، اتحادیه فوتسال جهانی از سال ۲۰۰۸ تاکنون، رقابت‌های «AMF Futsal Women’s World Cup» را صرفا برای زنان و با حضور محدود تیم‌های ملی فوتسال زنان برگزار کرده است؛ فدراسیون فوتبال ایران به دلیل نگرانی از واکنش‌های فیفا، هرگز تیم ملی فوتسال زنان ایران را به این مسابقات اعزام نکرد.
زنان فوتسالیست چگونه حق خود را گرفتند؟
زن هستید یا مرد، آنچه را که می‌خواهید و حق‌تان می‌دانید را انجام دهید. سپتامبر۲۰۲۱ ستاره‌های فوتسال جهان از جمله فرشته کریمی، خطاب به جیانی اینفانتینو، از «ظلم فیفا»، «تبعیض و بدرفتاری جنسیتی» نوشتند.
نوامبر۲۰۲۲، انجمن بین‌المللی بازیکنان فوتسال زنان، (AJFSF) کمپینی راه‌اندازی و فیفا را به «بی‌توجهی عمومی» نسبت به بازیکنان فوتسال زنان متهم کرد. فقط یک ماه بعد یعنی دسامبر۲۰۲۲، فیفا اعلام می‌کند که نخستین دوره جام‌جهانی فوتسال زنان را در سال ۲۰۲۵ برگزار خواهد کرد.
یک سال بعد، جیانی اینفانتینو، رییس فیفا، از موضع حکیمانه به زنان فوتبالیست و فوتسالیست گفت: «تبعیض در فوتبال و فوتسال زنان، بی‌احترامی و توهین به تمام زنان است.»
