جمعی از فعالان مدنی و برابری جنسیتی در نامهای خطاب به «نرگس محمدی» برنده جایزه نوبل صلح و فعال شناخته شده حقوقبشر زندانی، از او خواستهاند موضع خود را در خصوص نقض حقوق اقلیتهای جنسی و جنسیتی ایران، بهوضوح مشخص کند.
در این نامه با اشاره به ابراز شادمانی جامعه کوییر از انتخاب نرگس محمدی بهعنوان برنده جایزه نوبل صلح در سال ۲۰۲۳، این اتفاق را «نشان دیگری از امید و شنیده شدن صدایی از دل زندانهای ایران» دانسته و نوشتهاند: «برای ما غیرممکن بود که فعال حقوقبشری شناخته شده، فمینیست و مخالف با اعدام از دل زندانهای ایران شاهد رنج زنان و افراد ترنس، لزبین و کوییر، از اوین تا قرچک ورامین، در برابر این ستم سکوت کند. برای ما حتمی بود که فعال حقوقبشر برنده صلح نوبل، برای پایان دادن به رنج ناشی از ستم نظاممند علیه انسانها، آن هم تنها بهدلیل جنسیت، هویت جنسیتی و گرایش جنسی و عاطفیشان فعالانه وارد عمل خواهد شد.»
امضا کنندگان این نامه که اسامی افرادی چون «لیلا حسینزاده»، «آتنا دائمی»، «نیما نیا»، «سمانه اصغری»، «رضوانه محمدی» و شمار دیگری از فعالان کوییر در آن دیده میشود با اشاره به مجازات اعدام برای زوجهای همجنس در ایران نوشتهاند: «مگر میتوان سر برگرداند و بر وجود حکم اعدام در قوانین مجازات اسلامی برای رابطه رضایتمندان دو انسان بالغ چشم بست؟!»
این فعالان، نرگس محمدی را بهویژه برای نامه اخیر خود که برای «آنتونیو گوترش» و در ارتباط با اجرای مجازاتهای اعدام بهصورت روزافزون در ایران نوشته شده، مخاطب قرار داده و نوشتهاند: «ما خوشحال بودیم که شما بهعنوان کسی که برای توقف استفاده از سلول انفرادی، فعالیتهایی نظیر انتشار کتاب و ساخت مستند داشتهاید، حال تریبونی بزرگتر و صدای بلندتری برای سخن گفتن از رنج به حاشیهرانده شدهترینها دارید. شما که از بازداشت شهروندان ترنس بهصورت کوتاه و طولانی مدت در سلول انفرادی بازداشتگاهها و زندانها آگاه بودید، امکان نداشت در خصوص این موضوع سکوت کنید.اما صدها افسوس که آنچه را در نظرمان ممکن نبود، از شما شاهد بودیم!»
امضاکنندگان این نامه بر فشارهایی که انتشار هر نامه از داخل زندان بر افرادی همچون نرگس محمدی تحمیل میکند صحه گذاشته و نوشتهاند: «ما از خطر در کمین شما برای فعالیت آگاهیم، اما حقیقتا سخن گفتن از زنان و افراد ترنس و به نمایش گذاشتن قوانین نابرابر و تبعیض علیه آنان چه در زندان و چه در قلب جامعه با استفاده از صدایی که حالا انعکاس آن به هزاران کیلومتر دورتر از زندان اوین میرسد، با رعایت ملاحظات و برای فردی چون شما که با قدرت و حدود استفاده از کلمات آشنایید، در ساختار قانونی و شرعی کنونی نیز ممکن است.»
این فعالان تصریح کردهاند که «مخالفت با حکم اعدام و مجازات برای افراد جامعه LGBTQ+ میتواند برای نرگس محمدی «هزینه قانونی و البته اجتماعی» در پی داشته باشد، اما در عین حال این پرسش را مطرح کردهاند که « آیا شما هرگز بهعنوان یک فعال حقوقبشر، تلاشی داشتهاید تا “جامعه کوییر” را درون مفهوم گسترده “بشر” جای دهید؟ آیا قوانین اعدام، شلاق و تبعیض نظاممند علیه جامعه LGBTQ+ در ایران در دل سالها فعالیت شما بهعنوان نقض حقوقبشر شناخته میشود؟»
نرگس محمدی در بخشی از نامه اخیر خود از آنتونیو گوتروش دبیرکل سازمان ملل خواسته بود که «تبعیض جنسیتی علیه زنان را مورد توجه قرار داده و آپارتاید جنسی و جنسیتی را جرم انگاری کند.»
فعالان کوییر نویسنده این نامه با اشاره به این نامه از خانم محمدی پرسیدهاند: «آیا مراد “جامعه زنان” در نامه اخیر شما شامل “زنان و افراد ترنس” هم میشود؟ اگر جواب مثبت است، چرا کوچکترین اشارهای از تبعیض مضاعفی که به آنها میشود سخنی به میان نیامده است و ما شاهد وعده حمایت شما از جامعه کوییر و اعلام این حمایت به فعالان کوییر بهصورت منفرد و در ادامه حذف جامعه کوییر در نگارش متنی مرتبط به این جامعه در نامهای بینالمللی هستیم. خانم محمدی کجا ایستادهاید؟!»
آنها در انتهای این نامه تاکید کردهاند که «مبارزه برای حقوقبشر، علیه اعدام و آپارتاید جنسیتی یک تلاش جمعی است» و نوشتهاند: «ما و شما برای پیروزی راهی جز این نداریم که همهشمول و متحد با هم باقی بمانیم. منتظر واکنش شما نسبت به این انتقادات هستیم.»
اسامی امضاکنندگان نامه:
۱. لیلا حسین زاده
۲. زهرا صادقی
۳. رها غیاثی
۴. آتنا دائمی
۵. نیما نیا
۶. نگین آرامش
۷. بهاره منشی
۸. الهام ثابتیان
۹. الهام صالحی
۱۰. ندا ناجی
۱۱. رضوانه محمدی
۱۲. بکا کیا
۱۳. آریانا یاوری
۱۴. سمانه اصغری
۱۵. نیلوفر فتحی
۱۶. نیلوفر فولادی
(ایران وایر ۹ بهمن ۱۴۰۲)