تداوم زن‌کشی در ایران؛ ثبت ۹ فقره در کمتر از یک‌ماه

صدای آمریکا

زندان زنان در قرچک ورامین

براساس گزارش رسانه‌های ایران در کمتر از یک‌ ماه ۹ مورد زن‌کشی و دخترکشی توسط «همسر یا برادر» در ایران ثبت شده است.

روزنامه «اعتماد» در گزارشی به این موضوع پرداخته و نوشته است که این قتل‌ها از ابتدای آبان‌ماه تاکنون در شهرهای «امیدیه، بابل، انزلی، زابل و شیراز» به وقوع پیوسته‌اند.

در گزارش این روزنامه آمده است که یکی از موارد اواسط آبان رخ داد و دختری ۱۴‌ ساله در بخش «فیرورق» شهرستان خوی واقع در استان آذربایجان غربی توسط مردی ناشناس «به‌طور فجیعی» به قتل رسید.

یکی دیگر از قتل‌ها در هفته اول آبان‌ماه ثبت شده است که به نوشته این روزنامه زنی جوان در شهرستان امیدیه به دست برادرش با شلیک دو گلوله به قتل رسید.

۶ آبان‌ماه نیز زنی ۲۰‌ساله اهل ارومیه توسط برادرش خفه و به قتل رسیده است. بنابراین گزارش در ۸ آبان‌ماه نیز زنی ۳۷ ساله با ضربه‌های چاقو در شهر بابل توسط همسرش به قتل رسید.

برهمین اساس اعلام شده است که ۱۱ آبان‌ماه نیز زنی جوان اهل روستای «بشمن» از توابع انزلی در استان گیلان در بیمارستان جانش را در حالی از دست داد که اواخر مهر‌ماه توسط همسرش به آتش کشیده شده بود.

در موردی دیگر در ۱۵ آبان‌ماه فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان اعلام کرد که دختری ۱۶‌ساله در زابل توسط همسرش با سلاح «کلت کمری» به دلیل اختلافات خانوادگی به قتل رسیده است.

آنطور که در این گزارش آمده است در ۱۶ آبان‌ماه نیز فرمانده انتظامی شیراز اعلام کرد که یک مرد همسر و دختر هشت ساله خود را به‌خاطر اختلافات خانوادگی به قتل رسانده است.

زن‌کشی در ایران در یکسال گذشته شتاب بیشتری گرفته است به‌طوری‌که سازمان حقوق بشری «هه‌نگاو» سوم مهرماه در گزارشی اعلام کرد که در شش ماهه نخست سال جاری دست‌کم ۵۲ مورد «زن‌کشی» در ایران ثبت شده که «۲۹ درصد» آن در تهران بوده است.

این گزارش تاکید داشت که دست‌کم «۲۸ زن» توسط همسران و ۴ مورد توسط «پارتنر» یا نامزد، ٣ مورد توسط همسر سابق، ۸ مورد توسط پدر و ۶ مورد نیز به دست برادران خود به قتل رسیده‌اند.

روزنامه شرق چاپ تهران نیز چهارشنبه ۱۴ تیر در گزارشی با استناد به آمار رسمی اعلام کرده بود که از خرداد ۱۴۰۰ تا پایان خرداد ۱۴۰۲ دست‌کم ۱۶۵ زن در ایران به دست یکی از مردان خانواده خود کشته شده‌اند که ۴۱ مورد آن در حوالی پایتخت بوده است.

بر اساس این گزارش، تنها در سه ماه نخست سال ۱۴۰۲ دست‌کم «۲۷ زن» به دست همسر یا پدر خود کشته شده‌اند.

فعالان حقوق زنان می‌گویند عدم سختگیری قضایی به قاتلان پرونده‌های زن کشی، موجب شده تا این موارد افزایش یابد. در یکسال اخیر موارد زیادی بوده که پدر یا برادر زن جوان به بهانه عدم رعایت حجاب یا ارتباط با مردی دیگر، زن جوانی را به قتل رسانده باشند و قاتل با مجازات حداقلی روبرو شده باشد.

برخی مقالات دانشگاهی و پایان‌نامه‌ها از آمار سالانه بین ۳۷۵ تا ۴۵۰ مورد زن‌کشی در ایران که در ادبیات رسمی حکومت «قتل ناموسی» نامیده می‌شود خبر داده‌اند.

براساس قوانین جمهوری اسلامی، پدر قربانی، در صورت قاتل بودن، به خاطر حق خون و آنچه در قوانین جمهوری اسلامی «ولی دم» نامیده می‌شود،‌ عملا از مصونیت برخوردار است. در موارد همسرکشی یا زن‌کشی نیز قوانین مجازات اسلامی دریچه‌هایی را باز گذاشته تا به بهانه‌هایی همچون «ناموس» یا ظن «روابط نامشروع» قاتل از مصونیت برخوردار شود.

بنا بر قانون مجازات اسلامی در جمهوری اسلامی ایران مجازات «قتل نفس»، «قصاص» است،‌ اما مطابق ماده ۶۳۰ قانون مجازات اسلامی، «هرگاه مردی همسر خود را در حال زنا با مرد اجنبی مشاهده کند و علم به تمکین زن داشته باشد، می‌تواند در همان حال آنان را به قتل برساند و در صورتی که زن مکره باشد، فقط مرد را می‌تواند به قتل برساند.»

فعالان مدنی و مدافعان حقوق بشر دهه‌ها است که به تبعیض علیه زنان در قوانین جمهوری اسلامی معترض هستند و نهادهای بین‌المللی و سازمان ملل نیز بارها در گزارش‌های دوره‌ای از مقامات جمهوری اسلامی خواسته‌اند تا لغو قوانین تبعیض آمیز را در دستور کار خود قرار دهند. مطالبه‌ای که در چهار دهه گذشته بی‌پاسخ مانده است.

پیش از این، مرجان کی‌پور، مدیر وب‌سایت «استاپ‌ فمساید ایران» که موارد زن‌کشی در ایران را ثبت می‌کند، با زیر سوال بردن آمار رسمی اعلام شده در رسانه‌های ایران، به «صدای آمریکا» گفته است: در این آمارها، نام مهسا امینی، و همچنین سایر زنانی که تحت «فشارهای غیرعادی جمهوری اسلامی» جانشان را از دست داده‌اند، نیامده است.