بیانیه ۱۴ نواندیش دینی ایرانی: از اجبار حجاب و گشت ارشادتان بیزاریم

BBC

یک زن

چهارده نواندیش دینی داخل و خارج ایران در بیانیه‌ای اجباری بودن حجاب در این کشور را «بیگانه با دیانت حق و عدل» دانسته و از فقها در ایران خواسته‌اند «که کنار هم‌نوعان‌ زن خود بايستند» و به حاکمان قدرت در ایران «با صدای رسا اعلام کنند که از اجبار حجاب و گشت ارشادتان بیزاریم».

در این بیانیه که روز جمعه، ۲۲ ژوئیه – ۳۱ تیر، منتشر شده در واکنش به تحولات اخیر مرتبط با موضوع حجاب اجباری زنان در ایران آمده: «در این چهار دهه‌ و اندی که از عمر جمهوری اسلامی گذشته «زن خوب و آرمانی» زنی بوده است که در تراز فکر فقیهانه، متشرعانه و ظاهرمدارِ قدرت‌مندان زرسالار، زورمدار و تزویرگر زندگی کند؛ تنها زايندگی کند و خدمت شوهر گزارد تا مردان سياست، که خاصيتی کمتر از درخت بی‌بر دارند، هم‌چنان مسندنشين بمانند. فروکاستن خوبی زن به پوششی که دست بر قضا تصميم‌گیرنده‌ی اصلی‌اش مردان اند، عين جفا به آيین محمدی و حنيفيّت ابراهيمی است.»

چهارده امضاکننده این بیانیه که اغلب پژوهشگران نوگرای دینی-اسلامی هستند و بعضی از آنها ساکن ایرانند، عبارتند از: حسن یوسفی اشکوری، محمدجواد اکبرین، عبدالعلی بازرگان، میثم بادامچی، رضا بهشتی معز، حسین کمالی، رضا علیجانی، علی طهماسبی، حسن فرشتیان، سروش دباغ، احمد علوی، داریوش محمدپور، مهدی ممکن و یاسر میردامادی.

در ادامه این بیانیه که امضاکنندگان آن را «در محکومیت حجاب اجباری و سرکوب زنان» نوشته‌اند آمده: «آينده‌ درخشان و تابناک ايران‌زمین روزی است که انسان ایرانی – اعم از زن و مرد – فارغ از همه‌ تفاوت‌های‌شان، با آزادی فردی، زندگی اخلاقی و مسالمت‌جو در پيش گيرند و هيچ کس در کشور به بهانه‌ی تفاوت در انديشه، ايمان، پوشش، رنگ، جنسيت و قومیت عقوبت نشود يا از حقوق اوليه‌ انسانی و شهروندی خود محروم نشود. بهروزی ايران و ايرانيان و فخر مسلمانان و شيعيان در ایرانی است که در آن آزادی انسان جرم شمرده نشود».

این بیانیه همزمان با تحولات چند هفته اخیر منتشر شده که طی آن حجاب اجباری زنان و مخالفت با آن به یکی از موضوعات روز و نقطه رویارویی بخش بزرگی از مردم ایران با حکومت در این کشور شده است.

در چند روز گذشته کارزار جدیدی در شبکه‌های اجتماعی شکل گرفته که در آن زنان و مردان با انتشار پیام‌های مختلف از مخالفت خود با حجاب اجباری در ایران گفته‌اند. این کارزار روز جمعه، ۳۱ تیر، به یکی از ترندهای اصلی مورد توجه کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی چون فیسبوک و اینستاگرام تبدیل شد.

اکنون بیانیه نواندیشان دینی، که در آن اجباری کردن حجاب برای زنان با اشاره به موضوع «امر به معروف و نهی از منکر» در متون اسلامی، نقد شده، شاید اعتراضات به اجباری دانستن حجاب را به حوزه پژوهشگران دینی و فقهای اسلامی بکشاند و در روزهای آینده خاستگاه و جایگاه فقهی «حجاب اسلامی» را به موضوعی برای مناظره انتقادی میان روحانیون و پژوهشگران اسلامی-دینی در داخل و خارج ایران بدل کند.

در پایان این بیانیه آمده است: «ما امضاکنندگان این بیانیه ندای دعوت سرمی‌دهیم خطاب به عالمان و فرزانگان، خطاب به فقيهانی که پروای خدا دارند، به مردانی که جنسيت‌شان هنوز جا را برای انسانیت و وجدان‌شان تنگ نکرده، که کنار هم‌نوعان‌ِ‌ زن خود بايستند و دست رد به اجبارگری حجاب از سوی قدرت‌مدارانی بزنند که نقاب دين‌داری به چهره زده‌اند، اما عصای شريعت سهله‌ی محمدی و عدل علوی را چون موريانه‌ای از درون می‌خورند و با صدای رسا اعلام کنند که از اجبار حجاب و گشت ارشادتان بیزاریم».