IRANWIRE
فدراسیون جهانی فوتبال، با ارسال نامه‌ای به ایران، خبر از تشکیل «کارگروهی سه‌جانبه» برای پیگیری حضور زنان ایرانی در ورزشگاه‌های ایران داده است.
در بخشی از این نامه، صعود تیم ملی فوتبال ایران به رقابت‌های جام جهانی ۲۰۲۲ قطر تبریک گفته شده و البته فیفا تاکید کرده است که برای توسعه هر چه بیشتر فوتبال در جهان، «طبق اساس‌نامه فیفا» باید به «توسعه مشارکت و حضور زنان» در فوتبال و ورزشگاه‌ها نیز توجه شود.
پس از گذشت قریب به سه سال، فیفا بار دیگر از فدراسیون فوتبال ایران خواسته تا شرایط را برای حضور زنان در ورزشگاه‌ها فراهم کند. این بار برخلاف گذشته با ادبیاتی نرم‌تر، بدون تهدید و البته با مشارکت یک نهاد زیرمجموعه‌اش یعنی کنفدراسیون فوتبال آسیا. سازمانی که لااقل طی سال‌های اخیر نشان داده است در مواجهه با تخلفات اداری و انضباطی فوتبال ایران، تعارف کمتری نسبت به فیفا دارد و راحت‌تر حکم‌های تنبیهی و انضباطی‌اش را علیه فدراسیون و باشگاه‌ها امضا می‌کند.
چقدر می‌توان به همراه شدن «عملی» فدراسیون جهانی فوتبال و کنفدراسیون فوتبال آسیا با چهار دهه مطالبه زنان ایرانی برای ورود به ورزشگاه امیدوار بود؟
دستاورد فیفا برای زنان ایرانی چه بود؟
شهریور سال ۱۳۹۸ فدراسیون جهانی فوتبال، بیانیه‌ای در مورد حضور نمایندگان خود در ایران و بررسی اقدامات عملی ایران برای باز شدن درهای ورزشگاه‌ها به روی زنان ایرانی منتشر کرد.
در این بیانیه که روی خروجی سایت رسمی فیفا قرار گرفت، تاکید شده بود که فدراسیون جهانی فوتبال خواهان حضور تمامی زنان در تمامی ورزشگاه‌ها است و ایران باید از ماه اکتبر گام‌های عملی را برای تحقق این خواسته بردارد.
هجدهم مهر همان سال، زنان ایرانی در حضور ناظران فیفا که به تهران آمده بودند، اجازه پیدا کردند وارد ورزشگاه آزادی شوند. بلیت‌فروشی محدود بود و بسیاری از دختران اجازه ورود به ورزشگاه آزادی را به دست نیاورده بودند. با این حال فیفا این حضور حداقلی را یک دستاورد بزرگ قلمداد کرد.
«جیانی اینفانتینو» همان روز در بیانیه‌ای، حضور زنان در ورزشگاه آزادی را «قدم مثبت» نامید که هیچ امکانی برای عقب‌گرد در آن وجود ندارد.
این امکان اما برای جمهوری اسلامی وجود داشت. از اسفند سال ۱۳۹۸ تا بهار سال ۱۴۰۱ ورزشگاه‌های ایران به دلیل همه‌گیری کرونا به روی زنان و مردان بسته شد. حتی در روزهایی که سینماها و کنسرت‌های موسیقی دوباره دایر شده بودند و کارمندان و دانشجویان و دانش‌آموزان به ادارات و دانشگاه‌ها و مدارس بازگشتند هم حضور تماشاگران در ورزشگاه‌ها ممنوع بود.
سه‌شنبه نهم فروردین در جریان دیدار تیم‌های ایران و لبنان، بیش از دو هزار زن ایرانی که قصد حضور در ورزشگاه امام رضا برای تماشای دیدار تیم‌های ملی ایران و لبنان را داشتند، پشت درهای ورزشگاه ماندند و در نهایت به آن‌ها با اسپری فلفل حمله شد.
فدراسیون جهانی فوتبال پیش از این اتفاقات به «ایران‌وایر» گفته بود: «موضع فیفا در مورد دسترسی زنان به ورزشگاه‌های ایران کاملا واضح و روشن است؛ همه زنان باید در استادیوم‌های فوتبال در ایران مجاز باشند. برای تمام مسابقات فوتبال.»
این بار اما در واکنش به پرسش «ایران‌وایر» مبنی بر برخورد احتمالی این نهاد با فدراسیون فوتبال و حکومت ایران به دلیل راه ندادن زنان به ورزشگاه مشهد از ادبیاتی محافظه‌کارانه استفاده کرد.
فیفا در پاسخ خود به «ایران‌وایر» نوشت: «فیفا با نگرانی گزارش‌هایی مبنی بر ممنوعیت حضور زنان در مسابقه روز سه‌شنبه در مشهد شنیده است و از فدراسیون فوتبال ایران در این مورد اطلاعات بیشتری می‌خواهد.»
حالا فدراسیون جهانی فوتبال از ایران خواسته است کمیته‌ای سه جانبه برای بررسی ورود زنان به ورزشگاه‌ها تشکیل شود.
آیا کنفدراسیون آسیا هم مانند فیفا با ایران مماشات می‌کند؟
به نظر می‌رسد فدراسیون فوتبال ایران، نگرانی از جانب فیفا در مقوله ممنوع ماندن ورود زنان به ورزشگاه‌ها ندارد. پس از اتفاقات مشهد، «صفی‌الله فغانپور» سرپرست دپارتمان حقوقی فدراسیون فوتبال، در گفت‌وگویی با خبرگزاری فارس، «ارسال نامه‌ای از سوی فیفا» به فدراسیون ایران را تایید کرد، اما گفت که در این نامه «موضوع خاصی» وجود ندارد.
پیش‌تر رسانه‌های ایران مدعی شده بودند که فدراسیون جهانی فوتبال از بابت اتفاقات مشهد از ایران توضیح خواسته و ابراز تاسف کرده است. اما آقای فغانپور به خبرگزاری سپاه پاسداران گفت: «فیفا از ما تشکر کرد و کمی توضیح خواست.»
اما باز شدن پای کنفدراسیون فوتبال آسیا به موضوع ورود زنان به ورزشگاه‌ها، می‌تواند نگرانی‌های فدراسیون فوتبال را زنده کند.
هفدهم دی ۱۴۰۰ با اعلام رسمی کنفدراسیون فوتبال آسیا، سه باشگاه «استقلال»، «پرسپولیس» و «گل‌گهر» به دلیل آن‌چه «نداشتن مجوز حرفه‌ای و همین‌طور عدم کسب «معیارهای ضروری» این کنفدراسیون نامیده شده، از حضور در رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا حذف شدند.
پیش از این کنفدراسیون فوتبال آسیا به سه باشگاه ایرانی تاکید کرده بود که باید مطابق مقررات این کنفدراسیون، اقدام به استانداردسازی مجموعه‌های خود کرده و الزامات حضور در رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا را رعایت کنند.
اسفند همان سال، کنفدراسیون آسیا در جلسه‌ای، تمامی فعالیت‌های کمیته «صدور مجوز حرفه‌ای» فدراسیون فوتبال ایران را به حالت تعلیق درآورد. یکی از مهم‌ترین وظایف این کمیته، بررسی پرونده باشگاه‌های فوتبال ایران جهت صدور مجوز حرفه‌ای حضور در رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا بود.
با وجود این‌که «حمید سجادی» وزیر ورزش و جوانان در مصاحبه با رسانه‌های ایران ادعا کرد، استقلال و پرسپولیس از لیگ قهرمانان حذف نخواهند شد، اما هر دو باشگاه از رقابت‌های آسیایی کنار گذاشته شدند.
کنفدراسیون فوتبال آسیا پیش از این در گرفتن میزبانی تیم‌های باشگاهی و ملی از فوتبال ایران به دلیل عدم پایبندی صداوسیمای جمهوری اسلامی به موضوع «حق پخش» و «کپی رایت» ثابت کرده بود که برخلاف فدراسیون جهانی فوتبال، با فدراسیون ایران مماشات نمی‌کند.
قوانین فدراسیون جهانی فوتبال هم این اجازه را به کنفدراسیون‌های زیرمجموعه خود داده است که در صورت ملاحظه تخلفاتی که با اساس‌نامه فیفا مغایرت دارند، دستور به تعلیق فعالیت‌های فدراسیون‌های ملی بدهند.
با این وجود رسانه‌هایی مانند ایسنا، از بی‌خطر بودن نامه فیفا و کمیته سه‌جانبه نوشته‌اند.
