ایران؛ فرزندآوری ۱۴۷۴ کودک‌همسر زیر ۱۴سال در سال ۱۴۰۰

دویچه وله

عکس از آرشیو

طی یک سال مادران زیر ۲۰ سال در ایران بیش از ۶۹ هزار فرزند به دنیا آورده‌اند و بخشی از آنها خود کودک بوده‌اند. کودک‌همسری در سال‌های اخیر در ایران به شدت افزایش یافته و یکی از علت‌های مهم آن فقر عنوان می‌شود.

بر پایه تازه‌ترین آمار رسمی سازمان ثبت احوال که چهارشنبه، ۲۴ فروردین منتشر شد در سال گذشته حدود یک میلیون و ۱۰۶ هزار نوزاد در ایران متولد شده‌اند که نسبت به آمار سال قبل کاهش اندکی داشته است.

به گزارش خبرگزاری ایسنا در سال ۱۴۰۰، ۶۹ هزار و ۱۰۳ نوزاد از مادران ۱۰ تا ۱۹ سال متولد شده‌اند، مادرانی که در زمینه فرزندآوری جزو “گروه پر خطر” به شمار می‌روند.

از این تعداد یکهزار و ۴۷۴ نوزاد از مادران ۱۰ تا ۱۴ ساله به دنیا آمده‌اند که خود کودک و نوجوان هستند. این نوزادان رواج بیشتر پدیده کودک‌همسری را در سال های اخیر نشان می‌دهند.

کودک‌همسری؛ نوعی تجاوز خاموش

ایسنا چندی پیش در گزارشی نوشته بود، کودک‌همسری “نوعی تجاوز خاموش” است که در اغلب موارد برای مادران خردسال آسیب‌های روانی و جسمی شدیدی در پی دارد.

مطابق ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی جمهوری اسلامی حداقل سن قانونی ازدواج برای دختران ۱۳ و برای پسران ۱۵ سال است. پیش از انقلاب این سن ۱۵ و ۱۸ سال بود.

قوانین جمهوری اسلامی راه برای ازدواج کودکان زیر سن قانونی را نیز بازگذاشته و این کار را “به اذن ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح” مجاز کرده است.

برخی کارشناسان، افزایش فقر را علت اصلی افزایش کودک‌همسری در ایران در سال‌های اخیر می‌دانند. در عین حال تبلیغات حکومتی برای افزایش ازدواج و فرزندآوری و برخی سنت‌ها در شماری از مناطق نیز در این وضعیت بی‌تاثیر نبوده است.

احکام شرعی و بلوغ دختران در سن ۹ سالگی

سنت ازدواج زودهنگام دختران خردسال در میان برخی اقوام ایرانی رواج به نسبت بیشتری دارد و آموزه‌های اسلام که چند همسری را مجاز کرده و سن بلوغ دختر را ۹ سال می‌داند در این مورد نقش مهمی دارد.

ندا هوشیار، روانشناس بالینی دی ماه سال پیش به ایسنا گفت: «بحث پیری جمعیت، کاهش نرخ زاد و ولد و همچنین افزایش بی‌رویه آمار طلاق در کشور، قانون‌مداران را به این فکر انداخته است که به کودک‌همسری به‌عنوان راه‌حلی برای جوانی جمعیت و کاهش آمار طلاق نگاه کنند.»

رهبر جمهوری اسلامی در سال‌های گذشته بارها در مورد ضرورت افزایش جمعیت سخن گفته و مسئولان حکومتی برای تامین نظر او اقدام‌های زیادی کرده‌اند که تا کنون به نتیجه دلخواه منجر نشده است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم علی حامنه‌ای فروردین ۹۸ در دفاع از تاکیدهای خود در مورد افزایش جمعیت گفت: «امروز در دنیا آن کشورهایی که جمعیت‌های زیادی دارند، به‌برکت آن به خیلی امکانات دست یافته‌اند؛ چین یک نمونه‌است، هند یک نمونه‌است.»

داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در بهار سال گذشته ازدواج دختران ۱۰ تا ۱۴ سال به نسبت دوره مشابه سال قبل ۳۲ درصد افزایش یافته است.

بر اساس تازه‌ترین آمار سازمان ثبت احوال اگر تاکیدهای مکرر خامنه‌ای به افزایش ازدواج دختران خردسال هم منجر شده باشد، تا کنون تاثیر چشمگیری در افزایش تولد نوزادان نداشته است.