رکنا
عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران با تاکید بر این که کسب و کارهای با مدیریت زنان، بیش از کسب و کارها با مدیریت مردان از کرونا آسیب دیده اند، تصریح کرد: شیوع کرونا در دو سال گذشته منجر به ورشکستگی بیش از 50 درصد کسب و کارهای با مدیریت زنان در سطح کشور شده است. این در حالی است که متاسفانه در این مدت، معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری حمایت های مناسبی از کسب و کارهای با مدیریت زنان انجام نداده است.
زنان کارآفرین عمدتا با سختی های بیشتری نسبت به مردان کارآفرین مواجه هستند، زیرا بیشتر زنان کارآفرین توانایی مالی کمتری از مردان دارند و بنابراین زنان کارآفرین ریسک پذیری بیشتری را در کسب و کار خود متحمل می شوند. همین مساله باعث شده است که به گفته فاطمه مقیمی، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران، بیش از 50 درصد زنان کارآفرین در دوره کرونا ورشکست شوند و در این شرایط، نهادهای دولتی گوناگون از جمله معاونت زنان ریاست جمهوری، حمایت های لازم را برای پیشگیری از ورشکسته شدن زنان کارآفرین در دو سال گذشته انجام ندادند.
کسب و کارهای زنانه بیشتر از مشاغل مردانه از کرونا آسیب دیده اند
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، حدود دو سال است که شیوع کرونا، تشدید تحریم های اقتصادی و سوء مدیریت دولتی منجر به وارد شدن خسارت های بسیاری به کسب و کارهای کوچک و بزرگ شده و ورشستگی خیل وسیعی از کسب و کارها را به همراه داشته است.
در این میان کارگران بسیاری بر اثر ورشکستگی کسب و کارها، مشاغل خود را از دست داده اند و البته کم نبوده اند کارفرمایانی که به دلیل دشواری های اقتصادی سال های اخیر سرمایه هایشان بر باد رفته است؛ کارفرمایانی که بخش زیادی از آنها را زنان تشکیل می دهند و به نوعی می توان گفت زنان کارآفرین جزو دسته هایی هستند که آسیب بسیاری را از کرونا و تحریم متحمل شده اند.
سیده فاطمه مقیمی، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران در گفت و گو با رکنا ضمن اشاره به این نکته، با تاکید بر این که تقریبا همه کسب و کارها در دو سال اخیر از کرونا و تشدید تحریم ها آسیب دیده اند، عنوان کرد: بیشترین ضربه اقتصادی ناشی از شیوع کرونا در کشورمان بر کسب و کارهای کوچک وارد شده است. زیرا این کسب و کارها توانایی مالی کمتری دارند و بنابراین در صورت بروز مشکلات اقتصادی، ریسک های بیشتری را متحمل می شوند.
وی افزود: در دو سال گذشته کسب و کارهای با مدیریت زنان، عمدتا بیش از کسب و کارهای با مدیریت مردان دچار آسیب شده اند، چراکه در بیشتر موارد، بنیه مالی زنان کارآفرین از مردان کمتر است و بنابراین آسیب پذیری آنها از مشکلات اقتصادی نسبت به مردان کارآفرین بیشتر است.
تغییر شغل، تنها راه نجات برخی کارفرمایان زن
مقیمی با تاکید بر این که آسیب های ناشی از شیوع کرونا، خسارت های زیادی را به کسب و کارهای خانگی وارد کرده است، اظهار داشت: بخش زیادی از کسب و کارهای خانگی توسط زنان اداره می شوند و شیوع کرونا بسیاری از کسب و کارهای این عرصه را ورشکسته کرده است. در این میان تنها کسب و کارهایی توانسته اند خود را از آسیب های ناشی از کرونا نجات دهند که روند کاری خود را عوض کرده اند.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و گرجستان در این باره مثال زد: در دو سال گذشته برخی زنان کارآفرین که شغل خود را تغییر داده اند و کارگاه های کوچکشان را به تولیدی اقلام مورد نیاز در دوره کرونا از جمله ماسک یا گان پزشکی تبدیل کرده اند، توانسته اند که تا حدی خود را از آسیب های ناشی از کرونا نجات دهند، اما به صورت کلی بخش زیادی از زنان کارآفرین بر اثر شیوع کرونا ورشکست شده اند.
وی در ادامه تاکید کرد: شیوع کرونا در دو سال گذشته منجر به ورشکستگی بیش از 50 درصد کسب و کارهای با مدیریت زنان در سطح کشور شده است؛ زیرا بسیاری از زنان کارآفرین نتوانستند که در این مدت، مبالغ لازم برای اجاره بها و سایر هزینه های جاری خود را تامین کنند و ناچار به تعطیل کردن بنگاه هایشان شدند.
دولت در 2 سال اخیر از کسب و کارهای زنان حمایت نکرد
مقیمی در پاسخ به این سوال که کدام نهادها باید از زنان کارآفرین حمایت می کردند که بیش از نیمی از آنها مجبور به تعطیل کردن کسب و کارهای خود نشوند، گفت: معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری از جمله نهادهایی است که می توانست تا حدی از زنان کارآفرین حمایت کند؛ یعنی این معاونت باید در دو سال گذشته از دولت درخواست می کرد که وام های قرض الحسنه مختلفی را به زنان کارآفرین بپردازد؛ اما متاسفانه در دو سال اخیر معاونت زنان ریاست جمهوری حمایت های مناسبی از کسب و کارهای با مدیریت زنان انجام نداده است.
البته از نظر این فعال اقتصادی، صرف نظر از معاونت امور زنان و خانواده رئیس جمهور، سایر نهادهایی که موظف به حمایت از کسب و کارها هستند یعنی وزارتخانه های کار و صمت نیز باید در دو سال گذشته پشتیبانی های بیشتری را از کسب و کارها انجام می دادند؛ به طور مثال، وزارت کار می توانست وام های کم بهره و کوتاه مدتی را به کسب و کارهای خانگی بپردازد که متاسفانه عمده کسب و کارهای خانگی از این وام ها بی بهره ماندند.
دولت در دوره کرونا چند برابر قبل از بخش خصوصی مالیات گرفت
مقیمی با انتقاد از حمایت اندک دولت از کسب و کارهای کوچک در دو سال گذشته عنوان کرد: دولت حتی اگر بودجه لازم برای پرداخت تسهیلات به کسب و کارهای کوچک در دوره کرونا را نداشت، می توانست 50 درصد از سهم کارفرمایان از بیمه را تقبل کند تا کارفرمایان کمتری حاضر به اخراج کارگران خود در شرایط کرونایی شوند.
به گفته عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران، اگر دولت این اقدام را انجام می داد، قطعا صف افرادی که در دوره کرونا متقاضی دریافت وام بیکاری بودند نیز کمتر می شد و به این صورت، هم دولت ضرر مالی کمتری را از شیوع کرونا متحمل می شد و هم افراد کمتری در دو سال گذشته شغل خود را از دست می دادند.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و گرجستان با تاکید بر این که این فقط یکی از اقداماتی بود که دولت می توانست برای حمایت از کسب و کارهای کوچک در دوره کرونا انجام دهد، اظهار داشت: متاسفانه دولت در دو سال گذشته به دلیل کسری بودجه شدیدی که با آن مواجه بود، نه تنها بخشودگی های مالیاتی دوره کرونا را اجرایی نکرد، بلکه بعضا چند برابر سال های قبل از بخش خصوصی مالیات گرفت.
زنان سرپرست خانوار؛ آسیب پذیرترین قشر کشور در دوره کرونا
مساله دیگری که باید به آن توجه داشت، این است که اخیرا مرکز آمار ایران، آماری را از تعداد زنان سرپرست خانوار اعلام کرده است که براساس آن از 25 میلیون و 685 هزار سرپرست خانوار کشور، حدود 3 میلیون و 517 هزار نفر از آنان را زنان تشکیل می دهد.
نکته دیگر این که براساس این آمار، حدود 45 درصد از سرپرستان خانوار پایین ترین دهک اقتصادی، زنان هستند و اساسا بخش زیادی از سرپرستان خانوار سه دهک پایین درآمدی کشور را زنان سرپرست خانوار تشکیل می دهند؛ مساله ای که نشان می دهد زنان سرپرست خانوار کشورمان حتی اگر شغل هم داشته باشند، درآمدشان بسیار کمتر از مخارج آنهاست.
مقیمی با استناد به این آمارها گفت: متاسفانه آمارهای مرکز آمار ایران درباره تعداد زنان سرپرست خانوار کشور نشان می دهد که فقر در ایران مانند بسیاری از کشورهای دیگر دنیا در دوره شیوع کرونا زنانه شده است. یعنی وقتی که بخش زیادی از دهک های پایین درآمدی کشور را زنان سرپرست خانوار تشکیل می دهند و آسیب پذیرترین قشر کشور در دوره کرونا نیز همین زنان بوده اند، بنابراین قطعا سقوط به زیر خط فقر مطلق در این دوره بیشتر دامن زنان سرپرست خانوار را گرفته است.
عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران، عدم مدیریت صحیح سرمایه های انسانی در سطح کلان را علت اصلی فقیرتر شدن زنان سرپرست خانوار در دوره شیوع کرونا دانست و عنوان کرد: متاسفانه همچنان با این آسیب در کشورمان مواجه هستیم که بسیاری از مدیران کسب و کارها در شرایط برابر ترجیح می دهند که به جای زنان، به استخدام مردان بپردازند یا وقتی هم که می خواهند یکی از کارکنان خود را اخراج کنند، ترجیح آنها بر اخراج کردن زنان است.
وی در پایان تصریح کرد: متاسفانه هنوز هم بسیاری از مدیران مرد بخش های دولتی و خصوصی دچار این ذهنیت اشتباه هستند که الزاما مردان، نان آور خانواده هستند، اما همان طور که مرکز آمار ایران اعلام کرده است، بیش از 3.5 میلیون زن سرپرست خانوار در کشور وجود دارد و علاوه بر این، بسیاری از زنان در تامین معاش خانواده خود پابه‌پای مردان کار می کنند.
