ایسنا
مدیر گروه سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد دانشکده علوم پزشکی ساوه به بیان دلایل گرایش زنان به مواد مخدر پرداخت.
شهناز هدایتی همزمان با فرا رسیدن هفته ملی سلامت زنان در گفتوگو با ایسنا در خصوص کاهش سن اعتیاد در زنان اظهار کرد: زنان نقش محوری در مدیریت سلامت ایفا میکنند. آنان با افزایش آگاهی، ارتقا سواد سلامت، ایجاد سبک زندگی سالم، حمایت از همسر و سایر اعضا خانواده، مدیریت سلامت جسمی و روانی خود و خانواده را برعهده دارند.
وی افزود: امروزه ابتلا به مواد اعتیادآور از مرزهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی گذشته است و تقریبا نمیتوان مرز مشخصی از عدم ابتلا و ایمنی در این مورد قائل شد، بنابراین زنان نیز از این لحاظ مصون نیستند. در سال های اخیر متاسفانه تعداد زنان وابسته به این مواد رو به افزایش است که با توجه به اهمیت مضاعف زنان به عنوان نیمی از افراد جامعه که همچنین تامین کننده مراقبت تمام جامعه هستند، لزوم توجه روز افزون به این گروه بیشتر از قبل است.
او با اشاره به اینکه عوامل مختلفی بر دلایل شروع سوء مصرف مواد در زنان اثر میگذارد و برخی از این عوامل در زنان از مردان شایع تر هستند، تاکید کرد: مطالعات بر روی زنان نشان می دهد که استرس، خلق منفی و روابط شان باعث شروع سوء مصرف مواد مخدر در آنها شده است.
هدایتی بیان کرد: مواجهه با محیط خانوادگی آشفته پر از مشاجره و خشونت، مصرف مواد توسط همسر یا افراد مهم زندگی، فقر اقتصادی خانواده، بی سوادی یا کم سوادی، تبعیض بین فرزندان دختر و پسر در خانواده، ازدواج در سن پایین با مردان مصرف کننده، ازدواج اجباری، استفاده از زنان در خرید و فروش مواد جزو عواملی هستند که باعث گرایش زنان به سمت مصرف مواد میشوند. دختران از لحاظ روحی، روانی، عاطفی حساساند و خانوادهها باید خلاءهای عاطفی فرزندانشان را رفع سازند تا دچار مشکلاتی همچون اعتیاد آنها نشوند.
وی بیان کرد: شیوع اختلالات مصرف مواد در طول عمر زنانی که مورد خشونت جنسی قرار گرفتهاند چهار برابر بیشتر از سایر زنان است. در نهایت هیجان طلبی، افسردگی، اعتماد به نفس پایین، اختلال استرس پس از سانحه، انواع اختلالات جنسی، اختلالات خوردن و دشواری در تنظیم خلق از عوامل مساعدکننده مصرف مواد در زنان هستند.
مدیر گروه سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد دانشکده علوم پزشکی ساوه در ادامه به تاثیر و نقش سازمانها در اعتیاد زنان اشاره کرد و افزود: کمبود آموزشها در حوزه ارتقا سلامت زنان، آموزش همگانی در پیشگیری از معضلات اجتماعی همچون اعتیاد بسیار موثر است و نباید مورد غفلت دستگاههای کشوری و مردم قرار گیرد. همچنین سازمانهای مردم نهاد در این راستا میتوانند نقش بسیار مهمی را بر عهده گیرند چه بسا که تجربههای فراوان نشان داده است که با همکاری و مشارکت سازمانهای مردم نهاد رسیدن به موفقیت تسهیل شده و موثرتر خواهد بود.
وی بیان کرد: مدیران مدارس و معلمان باید دانش آموزانی که خلاء عاطفی دارند را شناسایی کنند و حمایتهای لازم را از آنها به انجام رسانند تا علاوه بر رشد تحصیلی آنها مانعی در برابر اعتیاد و آسیبهای اجتماعی که این دانش آموزان را تهدید میکند، باشند. چرا که احساس تنهایی و خلاءهای عاطفی این افراد را به سمت اعتیاد سوق میدهد.
وی بر ایجاد، تقویت و معرفی مراکز مشاوره روان شناسی به منظور آنکه افراد بتوانند به راحتی و بدون پرداخت هزینه مشکلات روانشناختی خود را با مشاوران و متخصصین در میان بگذارند، تاکید کرد و گفت: آموزش به خانوادهها جهت رفع مشکلات روانی فرزندانشان و اهمیت قایل شدن به خواستههای آنها، حمایت از بیماران روانی و توجه به مراکزی مانند بهزیستی، بیمارستانهای روانی و …، ایجاد سرگرمیهای مثبت و سازنده برای اینکه افراد به دلایل تفننی به اعتیاد روی نیاورند، ایجاد زمینه اشتغال برای زنان، ارتقای فرهنگی افراد جامعه از طریق ارتقای سطح آموزش و کنترل شدید مرزهای کشور از جمله راهکارهاست.
هدایتی توجه به امکانات مورد نیاز مردم ساکن محیطهای دورافتاده و پایین شهر و ایجاد امکانات رفاهی، تفریحی(سینما، استخر، شهربازی و…) که متناسب با نیاز و وضعیت مردم آن مناطق باشد را مورد تاکید قرار داد و بر نظارت هر چه بیشتر مأموران انتظامی در مناطق پایین شهر و دورافتاده، ایجاد امکانات رفاهی و مشاغل مورد نیاز روستاییان در روستاها برای جلوگیری از مهاجرت آنها به شهرها، مبارزه شدید با قاچاقچیان مواد مخدر و برخورد اصلاحی با معتاد، جلب حمایت سیاستگزاران و مسئولین نسبت به کاهش عواقب اقتصادی اجتماعی اعتیاد بر بانوان و افزایش همکاری های بین بخشی در این زمینه، افزایش آگاهی زنان در مدیریت اطلاعات و دسترسی به اطلاعات صحیح در رابطه با اعتیاد، افزایش آگاهی زنان در جنبه های مختلف سلامت شامل سلامت روان، سلامت باروری و سبک زندگی سالم، افزایش آگاهی زنان نسبت به عواقب اعتیاد در خانواده و افزایش توانمندی آنان در مدیریت این عواقب تاکید کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که مصرف دخانیات و مواد مخدر چه آسیبها و بیماریهایی را متوجه زنان و دختران میکند؟ گفت: بررسیها نشان میدهد سوء مصرف مواد افیونی، مواد محرک و داروهای آرام بخش و خواب آور بدون تجویز پزشک بر روی دستگاه های گوارشی، عصبی، عضلانی، دستگاه قلبی و دورههای قاعدگی اثر منفی میگذارد. مصرف الکل در زنان عوارض جسمی بیشتری از مردان ایجاد میکند که شامل مشکلات قلبی، عروقی، عوارض باروری، سرطان سینه افزایش حساسیت به عفونتهایی همچون اچ آی وی و هپاتیت سی میشود. مصرف سیگار در زنان خطر سرطان ریه را افزایش میدهد.