ایران وایر
شنبه ۳مهر۱۴۰۰ به عنوان یک روز ویژه در تقویم تاریخ فوتبال ایران به ثبت رسید. روزی که تیم ملی زنان ایران مقابل اردن پیروز شد و برای نخستین بار به جام ملتهای آسیا راه یافت.
دختران ایران در بازی نخست، پنج گل به بنگلادش زده بودند و در بازی دوم پس از تساوی مقابل اردن، در ضربات پنالتی از سد اردن گذشتند.
شاهکار صعود از سوی بچههایی که همواره غرق در تمامی تبعیضها بودهاند، همه پیشداوریهای ناامیدانه درباره تیم ملی را کنار زد. چه کسی به این تیم نظم داد؟
هر چند ایران با قرعهای نسبتا خوب روبهرو شده بود، اما برای تیمی که دو سال نه اردو داشت، نه تمرین، نه مربی، نه بازیکن و نه حریف تدارکاتی، نمیتوانست هیچ قرعه و رقیبی را آسان دانست.
بازیکنانی که از وجود مجموعهای به نام «تیم ملی» دلسرد شده بودند، شکستهای دورههای قبلی، مربیان بیدانش و بی توجهی رسانهها دست به دست هم داده بودند تا تیم ملی شخصیت خود را از دست دهد.
با آمدن «مریم ایراندوست» که شخصیتی کاریزماتیک و مطالبهگر دارد، نگاهها دوباره به تیم ملی زنان جلب شد.
او بازیکنان زیادی را به اردوهای تیم ملی فراخواند. حتی با تماشای بازیهای لیگ دسته اول هم چند بازیکن را دعوت کرد.
برخی او را بابت تعداد زیاد بازیکنانی که به اردوی تیم ملی دعوت میکرد، نقد کردند. اما مریم ایراندوست میگفت این روشی عادلانه برای زیرنظر گرفتن تمام پتانسیل فوتبال ایران است.
خانم ایراندوست طی چهار ماه، گام به گام برای ایجاد انسجام در تیمش تلاش کرد. بازیهای تدارکاتی هم بر کیفیت تیم پرانگیزهاش اضافه کرد.
روند پیشرفت در تیم ملی محسوس بود. در اولین دیدار تدارکاتی با ازبکستان ۵ بر صفر مغلوب شد؛ اما در آخرین دیدار با این تیم به تساوی ۱-۱ رسید.
عملکرد فدراسیون فوتبال چگونه بود؟
وقتی «شهابالدین عزیزی خادم» بنا بر درخواست مریم ایراندوست، زنان اردونشین را برای اولین بار در هتل المپیک اسکان داد، تیترهای ستایشآمیزی درباره این تصمیمش منتشر شد.
همانجا، رییس جدید فدراسیون فوتبال متوجه حساسیت رسانهها به فوتبال زنان شد و تلاش کرد توجهها را بیش از پیش به خود جلب کند.
فدراسیون «مهدی تاج» در آخرین سال حضورش، همچنین دوران سرپرستی «حیدر بهاروند» فوتبال زنان ایران را نیمهتعطیل و در نهایت تعطیل کردند. همین دلیلی شد که هر حرکتِ عزیزی خادم و «شهره موسوی»، نایبرییس فدراسیون فوتبال برای زنان با ستایش همراه شود.
اقدامات جدید، شاید جزیی از وظایف بود، اما در کشوری که فوتبال زنان از سوی مدیران تندرو و سپاه با دستورالعملی نانوشته تحریم شده بود، رسانهها را به هیجان میآورد؛ از بازیهای تدارکاتی تا اعزام تیم ملی زنان به مسابقات، همچنین اولین پرواز اختصاصی برای تیم ملی زنان.
در تاشکند چه گذشت؟
بلافاصله پس از ورود تیم ملی به پایتخت ازبکستان، اولین شوک از داخل کشور به مریم ایراندوست و شاگردانش وارد شد.
رییس کمیته تربیت بدنی مجلس شورای اسلامی همصدا با رسانههای حکومتی، لباس فرم ملیپوشان را نامناسب میدانست. آنها دلواپس بودند از اینکه چرا فوتبالیستها «مقنعه» بر سر نکردهاند.
اما این پایان ماجرا نبود؛ یک مامور زن از طرف حراست وزارت ورزش، تیم ملی را طبق روال همه اعزامهای خارجی اخیر همراهی کرد.
ایرانوایر مطلع شده است که این مامور حراست، طوماری از آنچه را خودش «تخلفات دینی تیم زنان» دانسته، نوشته و تاکید کرده است که به محض بازگشت به ایران، مریم ایراندوست باید پاسخگو باشد.
در میان این تخلفات، لاک ناخن مریم ایراندوست هم به چشم میخورد. مسئلهای که خانم حراستی به نماز نخواندن سرمربی ربط داده و گفته است اگر او نماز میخواند، پس چرا لاک دارد؟
پیش از آنکه خانم حراستی به لاک ناخن و نماز خواندن بازیکنان و مربیان آویزان شود، اتفاقاتی دیگر از تهران بدنه کادرفنی تیم ملی را مخدوش کرده بود. مدیر فنی و مربی دروازهبانهای مرد این تیم حتی در تاشکند اجازه حضور در زمین تمرین را نداشتند.
خانم حراستی با جدیت از ورود «نصرت ایراندوست» و «امیر جمائیلی» به زمین جلوگیری کرد و همین امر باعث درگیری کادر فنی با مامور حراست اعزام شده به تاشکند شد.
اینها البته بخشی از مبارزات مریم ایراندوست در خارج از زمین بازی بود. او در زمین، از هر دو بازی سربلند خارج شد. ایران اولین دیدار را با بنگلادش انجام داد و فقط چهار دقیقه زمان میخواست تا به گل اول برسد.
نتیجه نهایی این بازی، برد ۵-۰ ایران بود.
تیم ملی در دومین دیدار مقابل اردن، قهرمان جام عربی قرار گرفت. تیمی بسیار آماده با لژیونری از فرانسه به نام «میسا زید» که مقابل بنگلادش هتتریک کرده بود.
ایران ۹۰ دقیقه با هوشمندی مقابل حملات اردن ایستادگی کرد و متقابلا نیز چندین خطر روی دروازه حریف ایجاد کرد.
بازی بدون گل تمام شد و سفیدپوشان ایران، در ضربات پنالتی ۴ بر ۲ اردن را شکست دادند تا به رویای خود در صعود به جام ملتها جامه عمل بپوشانند.
سنگربانی که ستاره شد
اردوی آخر پرحاشیه بود. با دعوت «مریم یکتایی»، دروازهبان بشیکتاش ترکیه که سابقه بازی ملی هم دارد، «زهرا خواجوی» به نشانه اعتراض از حضور در اردو خودداری کرد.
خانم ایراندوست هم قاطعانه و بدون اغماض، او را به کمیته اخلاق معرفی کرد.
در این بین مریم یکتایی برای قرار گرفتن در ترکیب تیم، از هماهنگی و آمادگی کافی برخوردار نبود.
سرمربی مجبور شد از گزینه سوم خود یعنی «زهره کودایی» استفاده کند. او در دیدار با بنگلادش عملکرد خوبی داشت؛ اما این تیم، محک دقیقی برای او نبود.
عیار این دروازهبان خوشروحیه در دیدار با اردن مشخص شد. اردن سراپا حمله بود و در ضدحملات هم بسیار خطرناک ظاهر شد. اما زهره کودایی با خروجهای به موقع و واکنشهای بسیار خوب در پشت خط دفاع محکم ایران، دروازهاش را بسته نگه داشت.
درخشش او در ضربات پنالتی به اوج خود رسید. جایی که دروازهبان فصل پیش سپاهان، دو ضربه اردنیها را مهار کرد تا ایران ۴ بر ۲ پیروز شود و به دور نهایی صعود کند. جالب اینکه هر سه یار تعویضی ایران، پنالتی زدند و ضربات آنان گل شد.
زهره کودایی راه پرفراز و نشیبی را هم در زندگی شخصی و هم در فوتبال ایران طی کرده است. این دروازهبان ۳۳ ساله تیمملی در اهواز متولد شده است.
در ۱۸ سالگی وقتی در اردوی تیم ملی بود، خبر درگذشت پدرش را به او دادند. از آن پس همراه برادرش نانآور خانوادهای ۹ نفری شد و دو فصل کاری در زندگیاش داشت.
در پایان فصل فوتبالی به همراه همسر خواهرش به کارگاه کابینتسازی میرفت.
تماشای فوتبال با اعمال شاقه
این بازی مانند بسیاری از مسابقات ورزش زنان، از تلویزیون جمهوری اسلامی پخش نشد.
عدهای از کاربران روز قبل از بازی با امضای طومار خواستار پخش بازی شدند. اما دیده نشدن زنان ورزشکار، فراتر از مدیران صداوسیماست.
تندروهای سیاسی و مذهبی هرگز از مواضع خود کوتاه نیامدهاند. شبکه اسپورتِ اردن، بازی را نشان میداد و عدهای از لینک پخش زنده این شبکه بازی را تماشا کردند.
با این حال برای بسیاری، دسترسی به این شبکه میسر نشد. عدهای هم میگفتند به خاطر سرعت پایین اینترنت، تصویر مسابقه دائم قطع و وصل میشود.
چند سایت فارسیزبان داخلی و خارج از ایران هم بازی را پخش کردند. «مجید وارث»، گزارشگر با سابقه نیز در سایت خودش بازی را گزارش کرد. رادیو ورزش هم بازی را با صدای «فرنوش جعفری» به صورت مستقیم پخش کرد.
همراهی و همدلی مردم
حمایت و پشتیبانی از تیم ملی زنان در این مسابقات بیسابقه بود. از بازیکنان تیم ملی فوتبال مردان گرفته تا هنرمندان و بازیگران در فضای مجازی، صعود تیم زنان را تبریک گفتند.
بسیاری از ستارههای فوتبال ایران در استوریهای اینستاگرام خود به تمجید از تیم ملی زنان پرداختند. تصاویر اتوبوس تیم ملی و شادی بازیکنان در زمین نیز مورد توجه مردم قرار گرفته بود.
تمرکز بالای بازیکنان در ضربات پنالتی و هدفگیریهای دقیق آنان هم با تحسین فراوانی روبهرو شد.
حالا تیم ملی زنان باید آماده حضور در جام ملتها شود. وقتی چندانی ندارد و به سرعت باید تدارک ببیند تا با کیفیتی خوب، مهیای حضور در هندوستان شود. جایی که تیمهای تراز اول جهان قرار دارند؛ ژاپن، استرالیا، چین و کره.
فوتبال زنان در آسیا، برخلاف فوتبال مردان، در جهان پیشرو است و مدعیان قهرمانی جام جهانی، از آسیا میآیند.