فریده پوراتیان؛ رییس انجمن بانوان کلیمی در ایران

نادره جهرمی؛ شهروندخبرنگار

ایران را تمامی ایرانیان، فارغ از عقاید شخصی، دین یا مذهب‌شان ساخته‌اند. شهروندخبرنگاران «ایران‌وایر» در مجموعه‌ای، چهره‌های برجسته اقلیت‌های دینی و مذهبی را معرفی می‌کنند.

شما هم اگر با شخصیت‌های برجسته اقلیت‌های دینی آشنایی دارید یا داستان زندگی و خدمات آن‌ها را می‌دانید، با ایمیل adyan@iranwire.com تماس بگیرید و روایت خود را با ما در میان بگذارید.

***

«فریده پوراتیان»، فعال اجتماعی یهودی و رییس انجمن بانوان کلیمی، در سال ۱۳۱۹ در خانواده‌ای یهودی در تهران متولد شد.

خانم پوراتیان یکی از زنان تاثیرگذار تاریخ جامعه‌ یهودی ایران است. او نزدیک به دو دهه ریاست انجمن بانوان کلیمی را به عهده داشت و سابقه‌ای بالغ بر ۶۰ سال در فعالیت‌های اجتماعی دارد.

مادرش، «بکتور نیکخواه»، زنی فرهنگی و اهل مطالعه بود که به زبان فرانسه تسلط داشت و مدتی نیز معلم بود. پدرش، «الیاس پوراتیان»، بازاری بود و درویش مسلک. او دو برادر به نام‌های «فریدون» و «مظفر» و یک خواهر به نام «پریچهر» دارد.

فریده پوراتیان تحصیلات ابتدایی را در دبستان نوروز و متوسطه را در رشته ادبیات در دبیرستان شاهدخت به پایان رساند. به دلیل حس نوع‌دوستی، به تحصیل در رشته مددکاری اجتماعی در آموزشگاه عالی خدمات اجتماعی که با مدیریت خانم «فرمانفرمایان» اداره می‌شد، روی آورد. از سال اول تحصیل دوره‌های کارآموزی مختلفی را آزمود، از جمله مراکز درمانی، پرورشگاه نگهداری پسران هفت سال به بالای بدون سرپرست یا بدسرپرست و کار در بیمارستان معتادان. وی در سنین جوانی در این مراکز با بزهکاران، معتادان و قاچاقچیان مواد مخدر سروکار داشت و توانسته بود، ارتباط محکم و موثری در جهت بهبود شرایط آنها برقرار کند.

فعالیت‌های فریده پوراتیان به صورت عمده با زنان معتاد، بررسی مسائل و مشکلات آنان، علل گرایش به اعتیاد و یافتن راهکارهایی برای پیشگیری از اعتیاد مجدد در کنار فعالیتهای مددکاری، تحقیقات و آمارگیری‌هایی در رابطه با علل و عوامل موثر در گرایش به سمت اعتیاد، که در آن زمان اغلب تریاک و هرویین بود، مربوط می‌شد و در این زمینه از پیشکسوتان مددکاری محسوب می‌شود.

وی کار خود را از ابتدای تحصیل در بیمارستان‌ها، پرورش‌گاه‌ها و مراکز بازپروری آن زمان شروع کرد. دوره‌ تحصیل با کار عملی همراه و بسیار موثر بود. این شرایط باعث شد که با فقر، بیکاری و بیماری‌های جامعه بیشتر آشنا شود و بتواند در مراکز توانبخشی، پرورشگاه‌ها و سایر مراکز خدمات اجتماعی خدمات شایانی انجام دهد. در سال ۱۳۴۳ پس از اخذ لیسانس، به عنوان مددکار اجتماعی در بیمارستان معتادان مشغول به کار شد. بعد از حدود ده سال به علت مشکلات خانوادگی از این شغل کناره گرفت و پس از چندی در بهزیستی آن زمان که «خیریه‌ فرح» نام داشت، مشغول به خدمت شد و بیشتر نگهداری از کودکان بی‌سرپرست یا بدسرپرست را عهده‌دار شد. او بعد از انقلاب نیز از این محل به دلیل اقلیت بودن استعفا داد.

حدود ده سال بعد از انقلاب در بیمارستان خیریه‌ دکتر سپیر دعوت به کار شد و به مدت ۲۵ سال به صورت افتخاری و داوطلبانه سرپرستی بخش مددکاری بیمارستان را به عهده گرفت. بعد از استعفا از آنجا، فردی را آموزش داد تا به جای خود بخش مددکاری را اداره کند.

فریده پوراتیان در سال ۱۳۷۱ خورشیدی، اقدام به تاسیس یک سازمان فعال برای بانوان کرد. از آنجایی که «سازمان بانوان یهود» بعد از انقلاب به دلیل مهاجرت یا کناره‌گیری بعضی از اعضا و هیات‌مدیره، به حالت تعطیل در آمده بود، فریده پوراتیان با همکاری تعدادی از زنان علاقه‌مند و فعال جامعه با سرپرستی «فرنگیس حسیدیم» همان سال این انجمن را راه‌اندازی کردند که بعد از اخذ مجوز از وزارت کشور با نام «انجمن بانوان و دوشیزگان کلیمی» رسما فعالیت خود را ادامه داد.

وی همچنین از اعضای شورای مرکزی شبکه ارتباطی سازمان‌های غیردولتی زنان جمهوری اسلامی ایران است و توانسته با این دست فعالیتهای خود سازمان بانوان را به شبکه گسترده‌تری از فعالیتهای زنان در سطح ایران و جهان گسترش دهد و با شرکت در سمینارها و سفرهای پژوهشی مرتبط با بانوان توانسته در کیفیت فعالیتهای سازمان بانوان یهود موثر باشد.

فریده پوراتیان بعد از درگذشت خانم حسیدیم در سال ۱۳۹۰ تاکنون به عنوان رییس هیات‌مدیره انجمن بانوان کلیمی به فعالیت خود ادامه داده است.

از دیگر اهداف فریده پوراتیان جلب عضو بانوان جامعه و به فعالیت واداشتن آنهاست تا با توانمندسازی بانوان کلیمی بتوان مشکلات خانواده‌های کلیمی را به حداقل رساند. همچنین با بهره‌گیری از مشاوران متخصص در پرورش کودکان کلیمی در مهدکودک‌ها تلاش کرده تا سرمایه‌های آینده جامعه کلیمی را به بالندگی برساند.

فریده پوراتیان در سال ۱۳۴۳ با «هارون یشایایی» (چهره ماندگار کلیمی) ازدواج کرد. آنان دو فرزند به نام‌های «مرجان» و «کیارش» دارند که هر دو در امور اجتماعی و فرهنگی جامعه فعال هستند.

فریده یشایایی (پوراتیان) با وجود آنکه دوران بازنشستگی خود را طی می‌کند، اما کماکان در مقام رییس هیات‌مدیره «انجمن بانوان و دوشیزگان کلیمی» و عضو شورای مرکزی شبکه ارتباطی زنان است که با تلاشی پیگیر در راستای فعالیت‌های اجتماعی خود به خدمت می‌پردازد.