دو شماره تماس مشاوره ۱۴۸۰ و اورژانس اجتماعی ۱۲۳ در ایران با هدف کاهش آسیب و مداخله در خشونتهای خانگی در ایران فعالیت میکنند.
خط مشاوره ۱۴۸۰ سازمان بهزیستی کشور مشاوره در زمینه کودکان، ازدواج و خانواده، تحصیلی، اختلالات بالینی مانند افسردگی، اضطراب، وسواس، اعتیاد و … را به مردم ارائه میدهد.
با همهگیری کرونا در یک سال گذشته تماسها با سامانه ۱۴۸۰ سازمان بهزیستی کشور بیشتر شده است. لیلا کریمی فرشی، کارشناس این سامانه میگوید در آغاز کرونا بیشترین تماسها در خصوص اضطراب و شرایط روحی افراد به علت سوگهای ابراز نشده، قرنطینه و حضور کودکان و نوجوانان در خانه، تغییر شرایط تحصیلی و … بود و در حال حاضر تماسها اغلب ناشی از پیامدهای ویروس کروناست.
بیشتر بخوانید
کرونا در ایران؛ از افسردگی پرستاران تا مرگ کودکان شیرخوارگاه
توصیه روانشناسان برای کنترل اضطراب ناشی از ویروس کرونا
خودکشی در ایران؛ کاهش امید به آینده، یاس و افسردگی
به گفته کریمی فرشی، کارشناس مراکز ۱۴۸۰ سازمان بهزیستی کشور در حال حاضر افسردگی و اضطراب جزو بیشترین موارد در تماسهای مردم با خط ۱۴۸۰ است و مشکلات روانی، اجتماعی و مشکلات خانوادگی در صدر تماسها قرار دارد. او میگوید با گسترش کرونا جمعیت زنانی که با خط ۱۴۸۰ تماس میگیرند، بالاتر از جمعیت مردان بوده اما آمار مردانی که با این خط تماس گرفتهاند نیز رشد قابل توجهی
افزایش خشونتهای خانوادگی در دوران کرونا غالبا حاکی از کمحوصلگی، اضطراب، افسردگی و فشار روانی و اقتصادی ناشی از قرنطینه است که افراد را دچار پرخاشگری میکند.
خشونتهای خانگی، در کشورهایی که تبعیض جنسیتی وجود دارد بیشتر بوده و همهگیری کرونا نیز نابرابری جنسیتی را افزایش داده است. گزارش سازمان عفو بین الملل نیز نشان میدهد تأثیرات ویروس کرونا به طور نامتناسبی زنان را بیشتر از مردان متاثر کرده است.
یاشار کاظمی، حقوقدان و دبیر کمیته خشونت خانگی کانون وکلای ایران میگوید آمار دقیقی از خشونت خانگی در ایران وجود ندارد و موارد عنوان شده هم صرفا تماسهای گرفته شده با ۱۲۳ است.
وبسایت جهان صنعت در آبان ۱۳۹۹ با انتشار گزارشی اعلام کرد ایران رتبه اول در خشونت خانگی قرار دارد. پیش از نظرسنجی مؤسسه «گالوپ» در سال ۱۳۹۶ ایران را در رتبه نخست «خشونت اجتماعی» در دنیا معرفی کرد. خشونتهایی که خشونت خانگی نیز بخشی از آن تلقی می شود.
آمار اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی نشان میدهد در سال ۱۳۹۷، ۴۹ درصد از زنان ایرانی آزار جسمی و فیزیکی، ۲۶ درصد عاطفی، روانی و کلامی و ۲۲.۲ درصد آزارهای اجتماعی و اقتصادی دیدهاند. طبق این آمار با گسترش کرونا و قرنطینه، خشونت خانگی در ایران ۳۰ درصد افزایش داشته است.
سایت خبری برنا در مهر ۹۸ طی گزارشی اعلام کرد در کشور ما از هر ۲۰ نفر یک نفر مورد خشونتهای خانگی همسرش قرار میگیرد اما کمتر از ۳۵ درصد از خشونتهای خانگی به پلیس یا اورژانس اجتماعی گزارش میشود. رئیس اورژانس اجتماعی کشور نیز در این رابطه گفت در شش ماه پایانی سال ۹۹ تماسها با این سامانه در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته رشدی بیش از ۲۰ درصدی داشته است.
در قانون مجازات اسلامی خشونت خانگی تنها از طریق موارد مشخصی اثبات میشود. معمولا زن و شوهری که دچار مشکل و خشونت شده باشند، تنها هستند و در خیلی از مواقع شاهدی ندارند، برای همین مواد قانونی فعلی و موجود، هیچ کمکی به زن یا مردی که مورد خشونت واقع شده نمیکند.»