مشارکت اقتصادی زنان در ایران عموما روند کاهشی داشته و آن افزایش اندکی که در شرکتهای خصوصی کوچک یا اشتغال در بخشهای غیررسمی در چند سال اخیر رخ داد با همهگیری کرونا خنثی شده است. دکتر سپیده کاوه پژوهشگر اقتصادی در گزارشی به واکاوی این موضوع پرداخته است.
به گزارش کاماپرس، در این نوشتار قبل از پرداختن به تبعات خروج زنان از بازار کار به واکاوی برخی شاخصهای مقایسه ای میزان مشارکت زنان در اقتصاد در ایران پرداخته شده و عوامل اثرگذار بر میزان مشارکت اقتصادی زنان شناسایی معرفی شده است. در انتها نیز سناریوهای مختلف تقابل افزایش رشد اقتصادی و مشارکت زنان در بازار کار مورد بررسی قرار گرفته است.
بررسی وضعیت مشارکت زنان در بازار کار
در اینجا آمارهای ۱۵ساله اخیر در زمینه اشتغال زنان و سهم آنان از بازار کار در سه دوره پنجساله مورد بررسی قرار داده شده است. در سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ کاهش شدید و قابل توجهی در شاخصهای نسبت زنان به مردان در بازار کار و درصد حضور زنان در بازار کار به نسبت جمعیت زنان ۱۵ساله و بیشتر رخ داده است. در این سالها تقریباً تعداد شغل ثابت بوده و به علت ورود به پنجره جوان جمعیت ۶-۷ میلیون به جمعیت در سن کار افزوده شده است و در این بین دیده میشود که مردان شانس بیشتری برای پیدا کردن شغل داشتهاند و این امر سبب کاهش دو شاخص مذکور برای زنان شده است. دو شاخص فوق در دوره پنج ساله بعد هم تقریباً روند کاهش خود را ولی با سرعت کمتر حفظ کردهاند و در دوره پنج ساله منتهی به همهگیری کرونا این دو شاخص روند بهبود داشتهاند.
در این دوره حدود نیمی از ورودی جدید با بازار کار را زنان تشکیل دادهاند. در این دوره بهرغم رشد اقتصادی منفی بیش از ۶۰۰ هزار شغل جدید ایجاد شده و عمده مشاغل جدید ایجاد شده از نوع خدماتی و کارهای مستقل بودهاند. به عبارتی دیگر، افراد برای خودشان شغل ایجاد کردهاند. در این نوع ساختار که نیاز به استخدام و تایید کارفرما برای جذب نیروی کار نبوده، زنان به میزان برابر با مردان به بازار کار اضافه شدهاند. رخداد کرونا و تبعات آن این روند مثبت را متوقف و زنان را در معرض بیشترین آسیب اقتصادی در دوره مورد مطالعه قرار داده اند. در جدول (۱) اطلاعات دو شاخص فوق ارائه شده است.منبع:قطره