خبرگزاری هرانا – بر اساس آمار وزارت آموزش و پرورش، ۱۴۲ هزار بازمانده تحصیل در ایران وجود دارد که بیش از ۵۰ درصد آن‌ها یعنی بیش از ۷۰ هزار نفر متعلق به استان سیستان و بلوچستان است. عمده بازماندگان از تحصیل در این استان دختران هستند که به دلیل ازدواج زودهنگام، مسائل فرهنگی و ساختار سنتی مذهبی حاکم، اجازه ادامه تحصیل به آن‌ها توسط خانواده‌ها عمدتاً در مناطق روستایی داده نمی‌شود. در استانی که محرومیت‌های جدی در شاخص‌های آموزشی دارد و این‌چنین نگاهی به تحصیل دختران به‌عنوان یکی‌از ابتدایی‌‌ترین حقوق زنان حکمفرماست، یک زن در یک روستا انقلاب کرده؛ زیبا عزیزی، زنی که سردمدار جلوگیری از ازدواج زودهنگام دختران در سیستان و بلوچستان است و خدمات او به هم‌جنسانش آن‌قدر سر و صدا کرد که سازمان ملل متحد سه هفته پیش او را در فهرست ۴ زن برتر روستایی جهان و برترین زن روستایی ایران قرار داد.
به گزارش خبرگزاری هرانا، به نقل از تسنیم، سیستان و بلوچستان، استانی که به خاطر محرومیت‌های جدی، تاریخی و عمقی و صدالبته ساختار سنتی و مذهبی حاکم بر آن رکورددار بازماندگان از تحصیل در میان ۳۱ استان ایران است؛ بنا به آمار وزارت آموزش و پرورش، در چهار سال گذشته ۱۴۳ هزار کودک بازمانده از تحصیل جذب مدارس شدند که بیش از ۸۰ درصد آن یعنی حدود ۱۲۰ هزار نفر در سیستان و بلوچستان بودند.
به گواه شاخص‌های وزارت آموزش و پرورش، ۱۴۲ هزار بازمانده تحصیل همچنان در ایران وجود دارد که بیش از ۵۰ درصد آن‌ها یعنی بیش از ۷۰ هزار نفر متعلق به سیستان و بلوچستان است.
سیستان و بلوچستان رکوددار بازماندگان از تحصیل ایران است و دختران نیز به خاطر باورهای سنتی و مذهبی حاکم، رکورددار کودکان و نوجوانان بازمانده از تحصیل در این استان هستند. معاون مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان می‌گوید: عمده بازماندگان از تحصیل در سیستان و بلوچستان دختران هستند که به دلیل ازدواج زودرس و مسائل فرهنگی اجازه ادامه تحصیل به آن‌ها توسط خانواده‌ها عمدتاً در مناطق روستایی داده نمی‌شود، البته اشتغال زودهنگام پسران و دوری مدرسه‌ها در روستاها برای دانش آموزان هم از دیگر دلایل افزایش بازماندگان از تحصیل در سیستان و بلوچستان است.
حسن نوروزی در گفت‌وگو با تسنیم می‌افزاید: افزایش مدارس شبانه‌روزی و طرح ایجاد مدارس روستامرکز را در دست اجرا داریم تا رفت‌وآمد دانشآموزان در روستاها تسهیل شود اما با این وجود همچنان به دختران به‌دلیل مسائل فرهنگی و ازدواج زودهنگام اجازه ادامه تحصیل به‌ویژه بعد از مقطع ابتدایی داده نمی‌شود.
در استانی که محرومیت‌های جدی در شاخص‌های آموزشی دارد و این‌چنین نگاهی به تحصیل دختران به‌عنوان یکی‌از ابتدایی‌‌ترین حقوق زنان حکمفرماست، یک زن در یک روستا انقلاب کرده؛ زیبا عزیزی، زنی که سردمدار جلوگیری از ازدواج زودهنگام دختران در سیستان و بلوچستان است و خدمات او به هم‌جنسانش آن‌قدر سر و صدا کرد که سازمان ملل متحد سه هفته پیش او را در فهرست ۴ زن برتر روستایی جهان و برترین زن روستایی ایران قرار داد.
رده بندی زنان روستایی توسط بنیاد جهانی زنان که از بازوهای مشورتی سازمان ملل است هرسال صورت می‌گیرد و زیبا عزیزی موفق شده در سال ۲۰۱۸ عنوان چهارمین زن برتر روستایی جهان را از آن خود کند.
معلم است، اهل روستای گهجن قصرقند در جنوب بلوچستان، در گفت‌وگویی تفصیلی با تسنیم از خدمات تابوشکنش در بلوچستان می‌گوید.
دختران با سوزن دوزی از تحصیل بازنماندند
می‌گوید: می‌دیدم که بسیاری از بچه‌ها بهخاطر تحکم خانواده برای دختران و یا عدم تمکن مالی و بی‌سرپرست و بدسرپرست بودن برای پسران از تحصیل و حقوق خود بازمی‌ماندند. ایده‌ام بچه‌های بدسرپرست و بی‌سرپرست بودند که به‌واسطه محرومیت اینجا و عدم تمکن مالی خانواده و روی آوردن به مواد مخدر از تحصیل و حقوق خود باز می‌ماندند؛ به دختران هم اجازه ادامه تحصیل داده نمی‌شد.
می‌افزاید: از سال ۹۴ فعالیت جدی خود را شروع کردم، می‌خواستم با خودمحور و درآمدزایی برای دختران و پسران، آن‌ها را به مدرسه بازگردانم، سوزن‌دوزی بلوچستان منحصر به فرد است و دختران زیادی این هنر اصیل را دارند؛ می‌خواستم با استفاده از هنر دست زنان بلوچ و تاسیس کارگاه‌های سوزن دوزی و درآمدزایی برای دختران در کنار مدرسه، خانواده‌ها را راضی کنم که به‌دختران خود اجازه ادامه تحصیل بدهند و بفهمند که مدرسه برای دخترشان فایده دارد.
برترین زن روستایی ایران تصریح می‌کند: هرچند ما پسران بازمانده از تحصیل زیادی داریم و من‌هم آن‌ها را مدنظر قرار دادم اما بیشتر جامعه هدفم دخترها بودند، چراکه جمعیت بازماندگانشان خیلی بیشتر از پسرها بود، هم مشکل مسائل فرهنگی و ازدواج زودرس را داشتند و هم مشکلاتی مثل محرومیت، عدم تمکن مالی خانواده و یا بی‌سرپرست و بد سرپرست بودن که باعث می‌شد، دختران زیادی از تحصیل در استان و شهرم بازبمانند.
دختران به تحصیل برگشته با سوزن‌دوزی خرج خانواده‌ها را هم می‌دهند
عزیزی ادامه می‌دهد: برای راه‌اندازی کارگاه‌های سوزن‌دوزی در ابتدا به برخی موسسه‌های اعتباری مراجعه کردم تا از آن‌ها تسهیلات و وام بگیرم اما زیاد مورد استقبال قرار نگرفت، تا آنکه یک‌روز به واسطه‌ای یکی‌از همکاران معلمم به جمعیت امداد دانشجویی امام علی(ع) که نهادی مردم نهاد برای کمک به دانشآموزان و کودکان است معرفی شدم؛ جمعیت از ایده من به‌شدت استقبال کرد و با همکاری این جمعیت خانه علم در قصرقند راه‌اندازی شد.
وی می‌گوید: در این خانه ما از دو سال پیش به‌صورت ویژه ۳۰ کودک و نوجوان عمدتا دختر از ۱۰ تا ۱۵ سال را تحت پوشش خود گرفتیم که هم شامل بازماندگان از تحصیل می‌شوند و هم کودکان بدسرپرست و بی‌سرپرست که گاها به مواد مخدر هم روی آوردند.
چهارمین زن برتر روستایی جهان می‌افزاید: در این خانه برای دختران با کمک جمعیت امام علی(ع) برند سوزن دوزی نورا ایجاد شد و دختران مشغول کار شدند و جمعیت هم مشغول بازاریابی و فروش آن‌ها در تهران؛ خوشبختانه این برند با استقبال بسیار خوبی تاکنون از سوی خریداران مواجه شده و آن‌ها سوزن‌دوزی‌ها را منحصر به فرد می‌دانند؛ با این کار بسیاری از دختران بازمانده از تحصیل و یا بی‌سرپرست و بدسرپرست موفق شدند هم تحصیل کنند و هم خرج خود را دربیاورند و هم حتی بعضا خرج خانواده خود را بدهند.
وی تصریح می‌کند: در خانه علم برای پسرهای بدسرپرست، بی‌سرپرست و فقیر بازمانده از تحصیل هم تیم فوتبال نونهالان تشکیل دادیم و جمعیت امام علی(ع) و خیران به‌طور کامل از این تیم حمایت کردند. برای ۳۰ نونهال و نوجوانی که تحت پوشش خانه علم من در قصرقند هستند روزانه وعده‌های غذایی توزیع می‌شود و برنامه‌های مختلف فرهنگی و تفریحی هم برایشان درنظر گرفته شده است.
تاکنون از ۴ ازدواج زودرس و اجباری جلوگیری کردم
عزیزی بابیان اینکه هدف اصلی من دختران بازمانده از تحصیل هستند که به‌واسطه ازدواج زودرس و مسائل فرهنگی به آن‌ها اجازه ادامه تحصیل داده نمی‌شود، ادامه می‌هد: در این خانه جلسات مختلفی با والدین این خانواده‌ها برگزار کردم و آن‌ها را قانع کردم که از ادامه تحصیل فرزند دخترشان جلوگیری نکنند، به تمام والدین اعلام کردیم که ما تمام خرج تحصیل دختران را می‌دهیم و برای آن‌ها درآمدزایی هم می‌کنیم؛ هرچند در ابتدا بهخاطر باورهای غلط سنتی و مذهبی سخت بود ولی بالاخره تعدادی قبول کردند.
وی می‌گوید: تاکنون از ۴ ازدواج زودرس در سنین ۱۳ تا ۱۵ سال برای دختران به‌واسطه مشاوره‌ها و گفت‌وگوهایی که با خانواده‌ها داشتم در این دو سال جلوگیری کردم و الان همه این دختران با خیالی آسوده درحال ادامه تحصیل هستند و همچنان درحال رایزنی و قانع کردن خانواده‌ها برای جلوگیری از ازدواج زود به هنگام هستم.
عزیزی تاکید می‌کند: ما صرفا کمک و امداد را مختص به دختران و پسران خانه علم ندیدیم، با کمک جمعیت امام علی ۲۰۰ مدرسه را در مناطق محروم تحت پوشش لوازم‌التحریر قرار دادیم، تاکنون حدود ۳ هزار بسته غذایی در مناطق کپرنشین و محروم قصرقند و نیکشهر بین دانشآموزان و مردم توزیع شده، ۳ مدرسه در نیکشهر، تلنگ قصرقند و راسک سرباز ساختیم و ۳۳ مخزن آب در مناطق محروم بخش تلنگ قصرقند توزیع کردیم؛ هم‌چنین ۱۳ سرویس بهداشتی برای حاشیه شهر و روستاهای کپرنشین قصرقند ساخته شده است.
وی ادامه می‌دهد: از همسرم که نگاه مرا پذیرفت و با تمام توانش به من کمک کرد تشکر ویژه می‌کنم و معتقدم راه درازی برای رسیدن به عدالت جنسیتی در پیش دارم؛ اصلا برایم قابل پذیرش نیست که هم‌جنسان و همسالانم بهخاطر باورهای غلط و یا محرومیت از تحصیل بازبمانند؛ هنوز راه درازی دارم و به اینکه زن برتر روستایی جهان شدم افتخار نمی‌کنم؛ امیدوارم بتوانم بهخاطر این لقب محرومیت‌های بلوچستان را جهانی کنم و کمک‌های جهانی برای رشد شاخص‌های اجتماعی بگیرم.
برترین زن روستایی ایران خاطرنشان می‌کند: امیدوارم روزی را ببینم که هیچ کودکی در هیچ کجای استانم بهخاطر محرومیت، عدم تمکن مالی و باورهای غلط از تحصیل بازنماند و از رشد و شکوفا شدن استعدادهایش برای خدمت به انسانیت بازمانده نشود.
