هرانا
وکیل دانشجویان بازداشتی دی ماه گفت “من دیدم که خانم مولاوردی گفته‌اند دولت پیگیری‌هایی انجام داده و ما در مرحله تجدیدنظر نتیجه این پیگیری‌ها را خواهیم دید و این حرف یک مقدار نگران‌کننده‌تر است. فرض کنید این پیگیری‌ها در مرحله تجدیدنظر هم هیچ نتیجه‌ای ندهد و این یعنی ما همه مراحل را به امید پیگیری از دست می‌دهیم و آنگاه با یک حکم قطعی روبرو خواهیم بود و آن موقع چکار می‌شود کرد؟”
به گزارش خبرگزاری هرانا، امیر رئیسیان در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، درباره پرونده‌های قضایی دانشجویان گفت: “من در حال حاضر رسما وکالت خانم حسین‌زاده را به عهده دارم و در برخی پرونده‌های دیگر در مرحله تجدیدنظر اعلام وکالت خواهم کرد. اساسا احکام دانشجویانی که الان صادر یا منتشر شده دو دسته اصلی است”.
وی ابراز کرد: “یک دسته درباره پرونده‌های دی ماه مثل پرونده خانم حسین‌زاده است که البته در حکم او به مسائلی غیر از دی ماه هم اشاره شده است، به این معنی که تجمع در مورد طرح کارورزی که دانشجویان معتقد بودند این طرح بیگار ورزی است و هیئت دولت هم از این طرح عقب‌نشینی کرد و در حکم ایشان به این هم اشاره شده است”.
این وکیل دادگستری عنوان کرد: “دسته دیگری از احکام مربوط به پرونده‌هایی است که تحقیقات و شروع آنها به پیش از این ماجرا مربوط بوده که به فعالیت‌های صنفی و دانشجویی در محیط دانشگاه بر می‌گردد. آنها احکام دیگری است ولی در همین مقطع زمانی احکامشان صادر شده است و یک سال یا یک سال و نیم احکامی است که صادر شده است”.
رئیسیان در پاسخ به سوالی درباره پیگیری‌های دولت و مجلس در این پرونده‌ها گفت: “وزارت علوم مدعی است که پیگیری کرده است و با دانشجویان یا نمایندگان تشکل‌های دانشجویی هم جلساتی را داشته‌اند اما اینکه با قوه قضائیه پیگیری کردند و مذاکرات و جلساتی داشته یا نداشته‌اند چیزی است که به خود موکلان یا به بنده مستندی ارائه نشده است”.
وی گفت: “مقامات قضایی می‌گویند وزارت علوم پیگیری نکرده و به آنها اعلام نکرده و یا لیست دانشجویان را خواسته‌اند و وزارت علوم به آنها نداده است. اما با توجه به سامانه خدمات الکترونیک قضایی که همه انواع پرونده‌ها را با تفکیک سن و جنس و شغل و تحصیلات و دین و وضعیت تاهل و … ثبت و ضبط می‌کند دسترسی به این اطلاعات آماری مستلزم یک گزارش گرفتن از این سامانه است که کمتر از یک دقیقه زمان خواهد برد”.
وکیل دانشجویان بازداشتی با اشاره به اظهارات شهیندخت مولاوردی گفت: “من دیدم که خانم مولاوردی گفته‌اند دولت پیگیری‌هایی انجام داده و ما در مرحله تجدیدنظر نتیجه این پیگیری‌ها را خواهیم دید و این حرف یک مقدار نگران‌کننده‌تر است. فرض کنید این پیگیری‌ها در مرحله تجدیدنظر هم هیچ نتیجه‌ای ندهد و این یعنی ما همه مراحل را به امید پیگیری از دست می‌دهیم و آنگاه با یک حکم قطعی روبرو خواهیم بود و آن موقع چکار می‌شود کرد؟”
وی افزود: “اینکه ما بگوییم امیدواریم که پیگیری‌ها در مرحله تجدیدنظر جواب بدهد من هم به عنوان یک وکیل امیدوارم دفاعیاتی که در مرحله تحقیقات و دادسرا و مرحله بدوی شنیده نشده در مرحله تجدیدنظر شنیده شود”.
رئیسیان خاطرنشان کرد: “دولت نمی‌تواند بگوید که ما پیگیری کردیم ولی در مرحله بدوی امیدی نداریم و پیگیری‌ها در مرحله تجدیدنظر قرار است نتیجه بدهد و این یعنی ما همه احتمالات و شانس‌ها را برای نهایت پرونده بگذاریم. حال شاید نتیجه نداد آنگاه ما با یک حکم قطعی که هیچ کاری نمی‌توان کرد طرف هستیم”.
قبلتر دیده‌بان حقوق بشر با صدور بیانیه ای گفت؛ مقامات ایران با احکام زندان و اعمال محدودیت بر فعالیت‌های مسالمت‌آمیز معترضان دانشجویی سرکوب علیه این فعالان را شدت بخشیده‌اند. بعد از آن که مقامات اعتراضات رخ‌داده در دسامبر ۲۰۱۷ و ژانویه ۲۰۱۸ را فرو نشاندند، به گفته یک نماینده‌ی مجلس مقامات وزارت اطلاعات حداقل ۱۵۰ دانشجو را بازداشت و دادگاه‌ها ۱۷ نفر آنها را به زندان محکوم کرده‌اند.
جمعی از اساتید دانشگاه‌های سراسر کشور در نامه‌ای خطاب به رییس جمهور به بازداشت و احکام صادره برای تعدادی از دانشجویان در ماه‌های اخیر پرداختند. در این نامه آمده است که “ما اساتید دانشگاه‌های کشور بار دیگر اعلام می‌داریم که فضای دانشگاه را «امن می‌خواهیم، نه امنیتی» و خواهان آنیم که به وظایف و وعده‌های خود در پاسداری از حقوق ملت و حمایت از فضای انتقادی دانشجویی، وارد عمل شوید و از دانشجویان حمایت کنید”.
لازم به یادآوری است که پیشتر علیرضا آوایی وزیر دادگستری به تشریح آخرین رایزنی‌های خود با دستگاه قضایی در رابطه با وضعیت دانشجویان دستگیر شده در اعتراضات دیماه پرداخت و گفت “معمولا پس از مدتی با دادن عفو به این افراد کمک می‌شود مخصوصا زمانی که دوستان احساس کنند که اشتباه صورت گرفته، قابل جبران است یا مشی‌شان عوض شده باشد”.
پیشتر پروانه سلحشوری با اشاره به صدور احکام سنگین برای برخی دانشجویان بازداشت‌شده در جریان اعتراضات دیماه سال گذشته و پس از آن، اظهار کرده بود: “فهرستی از دانشجویان بازداشت‌شده پس از وقایع دیماه ۹۶ تاکنون تهیه شده که تعدادی بالغ بر ۱۵۰ نفر است”.
خانم سلحشوری با اشاره به نقش وزارت اطلاعات در صدور احکام قضایی برخی دانشجویان، گفت که تنها در چند دانشگاه برای ۱۷ نفر از دانشجویان احکام قضایی صادر شده و آمار ۵ نفره ارائه شده ازسوی وزارت علوم نادرست است.
وزیر علوم هم گفته بود که اسامی تمامی دانشجویان پرونده‌دار در اختیار دادستانی تهران قرار گرفته است.
همچنین پیش از آن دادستان عمومی و انقلاب تهران درباره درخواست وزارت علوم گفته بود: “وزارت علوم تا این لحظه به ما رسماً اسامی را نداده است و بعد از پیگیری‌های تلفنی، نام چند نفر را دادند. احکام تعدادی که ما شناسایی کردیم، صادر شده است و توصیه می‌کنیم به احکام خود اعتراض کنند و دادگاه های تجدیدنظر به این نکات توجه خواهند کرد”.
قبلتر وکیل مدافع چند تن از دانشجویان بازداشت شده در اعتراضات دیماه ۹۶، از ارائه درخواست تجدیدنظر نسبت به احکام صادر شده برای موکلانش خبر داده بود و گفت که علی‌رغم قبول وکالت تعدادی از این افراد از طرف قاضی اجازه دفاع ندادند و گفتند که وکیل نمی‌پذیرند. در نتیجه دفاعیات خود را در دادگاه تجدیدنظر ارائه خواهم داد.
در اعتراضات اخیر که بعضاً با عنوان «اعتراضات دیماه» از آن یاد می‌شود، تعداد پرشماری از افراد در شهرهای مختلف بازداشت و مورد بازجویی قرار گرفتند. طی این اعتراضات در سراسر ایران دست‌کم ۲۵ تن کشته و حدود ۵ هزار نفر نیز بازداشت شدند.
رحمانی فضلی، وزیر کشور پیشتر در این باره اذعان کرد: “اعتراضات دیماه ۹۶ در ۱۰۰ شهر ایران روی داد که این اعتراضات در ۴۰ شهر به خشونت کشیده شد”.
برخی از بازداشت‌شدگان با تودیع وثیقه و تا زمان برگزاری دادگاه آزاد شده‌اند و برخی از آنها نیز به زندان منتقل شده‌اند. با این حال کماکان از سرنوشت و یا محل نگه‌داری شماری از بازداشتی‌ها اطلاع دقیقی در دست نیست.
