ایسنا
یک جامعه شناس به مظاهر اوقات فراغت زنان خانه دار در جامعه اشاره کرد و گفت: مطالعات نشان میدهند زنان خانهدار بیشتر اوقات فراغت خود را به شکل « مکالمه تلفنی» و تماشای سریالهای تلویزیونی یا ماهواره ای می گذرانند.
به گزارش ایسنا، شهلا اعزازی درنشست « فراغت و زنان» که در دفتر انجمن جامعه شناسی ایران برگزار می شد با تاکید بر اینکه ساختار اجتماعی مردانه موجب بهرهگیری کمتر زنان از اوقات فراغت می شود،گفت: این ساختار با تشویق زنان به مصرف در حوزه زیبایی، مد و لباس همچنین اعمال قدرت به شکل ممانعت از حضور و مشارکت زنان در فعالیت های فراغتی مانند حضور در ورزشگاهها خود را نشان می دهد. این ساختار در حالت مستقیم، به شکل عدم اجازه زنان برای حضور در ورزشگاهها و قهوهخانهها خود را نشان داده است.
وی در ادامه با اشاره به تاریخچه مفهوم فراغت در جوامع، درباره شکل غیرمستقیم اثر ساختار مردانه بر فراغت زنان اظهار کرد: نبود امکانات و امنیت از دیگر موانع حضور زنان برای بهره گیری از اوقات فراغت است. برای مثال مشکل رفت و آمد برای تفریحاتی مانند تئاتر و سینما که اغلب در ساعات پایانی شب به اتمام می رسد باعث شده است زنان نتوانند با به راحتی و با آرامش خاطر از آنها بهره مند شوند.
این استاد دانشگاه با اشاره به پژوهشهایی که به بررسی رابطه« طبقه» و «جنس» پرداختهاند،تصریح کرد: این پژوهشها نشان میدهد بین فراغت دختران طبقات بالا و پایین شباهت زیادی وجود دارد همچنین پسران در هر طبقه اجتماعی نسبت به دختران، دوستان بیشتری دارند درحالیکه دختران کمتر به خانه دوستانشان می روند، آنها را کمتر به خانه می آورند و بیشتر اوقات فراغتشان را به شکل انفعالی مانند تماشای تلویزیون می گذرانند.
اعزازی با اشاره به تفاوت گذران اوقات فراغت دختران و پسران افزود: پسران بیشتر از دختران به فعالیتهای ورزشی و مسافرت می پردازند درحالیکه دختران ترجیح میدهند به فعالیتهای هنری مشغول باشند. زنان خانه دار نیز معمولا از واژه اوقات فراغت استفاده نمی کنند و هرزمان که می خواهند به آن اشاره کنند از این جمله که « الان بیکار هستیم» استفاده میکنند.
وی با اشاره به مظاهر اوقات فراغت زنان و دلایل اقبال آنها به تماشای سریالهای تلویزیونی اظهار کرد: زنان در جامعه معمولا در انزوای اجتماعی به سر میبرند. تماشای این سریالها باعث میشود آنها مشغولیت پیدا کنند و موضوع صحبت برای برقراری ارتباط با دیگران پیدا کنند. همچنین زنان خانه دار ساعت کاری مشخصی ندارند، زمان آغاز این سریال ها برای آنها به منزله لحظه شروع اوقات فراغتشان تلقی می شود. درواقع آنان به این شکل فراغت را برای خودشان میخرند.
اعزازی با تاکید بر اینکه زنان ترجیح می دهند در فراغتهایی مشارکت داشته باشند که از لحاظ زمان با نقشهای تثبیت شده آنها انطباق داشته باشد، اظهار کرد: این مساله به آن معناست که آنها می خواهند فراغتشان با نقش مادری و همسریشان منطبق باشد. زنان اغلب برای خود فراغت در نظر نمی گیرند. آنها حاضر نیستند از مسئولیت رسیدگی به خانه بزنند و فراغتی برای خود در نظر بگیرند. گاهی حتی به آنها در این مورد احساس گناه دست می دهد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه گذران اوقات فراغت زنان اغلب به شکل خانگی و در کنار همسر و فرزندانشان است، توضیح داد: حتی در این شکل اوقات فراغت آنها بیشتر کار میکنند تا دیگران اوقات فراغت داشته باشند. برای مثال تدارک و آمادگی مهمانی یا گردش را از قبل برعهده میگیرند.
وی با اشاره به اینکه نوعی «حلقه ارتباطی زنانه» برای گذران اوقات فراغت زنان وجود دارد،اضافه کرد: در ایران زنان اغلب اجازه ندارند بدون اجازه شوهر جایی بروند بنابراین با زمانهای محدود مثل قبل تاریکی هوا و افراد خاص مثل همجنسان حلقههای ارتباطی تشدید شده، تشکیل می دهند.
اعزازی با بیان اینکه بر اثر تفکیک جنسیتی همین اتفاق برای مردان نیز میافتد،گفت: یکی از معدود فعالیتهایی که به گفته زنان برایشان با اجازه شوهر همراه نیست شرکت در جلسات مذهبی است. برای زنان فراغت بیشتر وابسته به عرصههای عمومی و گاهی توام با مشکلات است چراکه گاهی گذران فراغت به وابسته به درآمد آنها محسوب می شود این درحالیست که زنان حتی بیشتر درآمد خود را صرف امور خانه می کنند.
این جامعه شناس در ادامه به اشاره به هنجارهای اجتماعی گذران اوقات فراغت گفت: اگرچه بسیاری از دختران این هنجارها را میشکنند. برای مثال در ورزشهای رزمی شرکت میکنند اما در حقیقت جامعه برخی مظاهر اوقات فراغت را برای زنان و برخی مظاهر آن را برای مردان میداند.
وی در پایان تصریح کرد: به طور کلی میتوان گفت در فراغت، طبقه اجتماعی، قومیت، سن، حرفه زندگی، موقعیت جغرافیایی، تجرد و تاهل تاثیرگذار هستند. اگرچه گاهی موانع قانونی برای حضور و بهره گیری زنان از اوقات فراغت از بین رفته اما حضور آنان همچنان با محدودیت هایی رو به رو است.