محمد جاوید گوانی
فعالان حقوق بشر از ایران با برپایی آکسیونی اعتراضی در مقابل دفتر سازمان ملل متحد در ژنو، نسبت به خشکاندن دریاچه ارومیه در جمهوری اسلامی اعتراض، و خواهان توجه جهانی به این فاجعه شدند.
روز چهار شنبه 11 سپتامبر2013، در جریان 24 مین اجلاس شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو، و همزمان با ارائه گزارش گزارشگر ويژه آب و سرویس های بهداشتی در صحن شورای حقوق بشر که با حضور گزارشگر موضوعی ویژه، نماینده کشورها و سازمانهای غیر دولتی؛ گروهی از فعالین ایرانی، به تدارک سازمان سودویند، با برپایی آکسیونی به سیاست های زیست محیطی جمهوری اسلامی ایران در رابطه با دریاچه ارومیه اعتراض کردند.
شرکت کنندگان در این آکسیون، که حدود دو ساعت بطول انجامید، با در دست داشتن پلاکاردهایی و سر دادن شعارهایی اعتراض خود را نسبت به سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران در قبال آنچه “خشکاندن دریاچه اورمیه” خواندند؛ ابراز داشتند.
برگزار کنندگان این آکسیون تلاش کردند تا به طور مستقیم دقت جامعه جهانی بخصوص سازمان ملل در ژنو را به فاجعه تعمدی زیست محیطی، به خصوص در دریاچه اورمیه، جلب کنند.
در پایان نیز بیانیه ای در این خصوص تنظیم و به ارگان مربوطه در سازمان ملل ارائه شد.
بیانیه تظاهرات فعالين حقوق بشرآذربايجان برای نجات درياچه اورميه
درياچه اورميه دومين درياچه آب شوردنيا با شش هزارکيلومتر مربع مساحت واقع درشمال غرب ايران با خطر خشک شدن کامل روبروست.براساس گزارش های رسمی هفتاد درصد آب درياچه خشک شده واگر اقدامات فوری برای نجات آن انجام نگيرد تا دوسال ديگر درياچه کامﻼخشک خواهد شد وهشت ميليارد متر مکعب امﻼح ﺑﺟﺎ مانده با وزش طوفان های نمک که هم اکنون نيز شروع شده اند زندگی چهارده ميليون نفر ساکنان منطقه را باخطر جدی مواجه خواهد ساخت و بشعاع پانصد کيلومتر کشاورزی و محيط زيست را نابود خواهد کرد.
درياچه اورميه در سال 1976 از طرف يونسکو بعنوان مرکز استثنائی بيوسفرثبت شده اما مسئولين حکومت ايران تعهدات بين المللی خود را نقض کرده اند و به اخطارهای نهادهای بين المللی توجه ننموده اند. ﺑﺎ سرکوبی اعتراضات مردم آذربايجان که خواهان رسيدگی به وضعيت درياچه بودند طرفداران محيط زيست را زندانی کرده اند ونهايتا با زير پا گذاشتن همه معيارهای اکولوژيک بر روی تمامی رودخانه هائی که به درياچه منتهی می شدند سد بسته اند و نيز هزاران چاه عميق و نيمه عميق دراطراف درياچه حفر کرده اند لذا از سال 1995 ورود آب به درياچه محدود واز سه سال پيش کاملا قطع شده است و با تبخير آب موجود در درياچه اکنون سه چهارم مساحت آن به شوره زار تبديل گشته است که ﺑزرگترين بيابان زائی در قرن بيست يکم می باشد در نتيجه روستا های اطراف درياچه غير قابل سکونت و خالی از سکنه گرديده اند .وزارت نيرو ، وزارت کشاورزی و سازمان محيط زيست ايران که سد ها زير نظرآنها ساخته شده هر سه مسئول مستقيم فاجعه خشک شدن درياچه اورميه هستند .
در سال 2012 صندوق توسعه سازمان ملل 135 ﻣيليول دﻻر برای نجات درياچه به مقامات جمهوری اسﻼمی ايران پرداخت کرده است اما مبلغ فوق صرف احياء درياچه ﻧشده وتا بحال هيچ اقدامی برای نجات درياچه اورميه انجام نگرفته است و مقامات با تشکيل جلسات بی حاصل به مردمی که زندگی شان بخطر افتاده است وعده های توخالی داده اند. درياچه اورميه قلب اقتصاد و طبيعت منطقه آذربايجان است و اگر اقدامات فوری برای آبرسانی به آن و جلوگيری از خشک شدن کامل انجام نگيرد بزودی فاجعه محيط زيستی فعلی به فاجعه انسانی تبديل خواهد شد و خسارات وارده بر زندگی مردم واکوسيستم منطقه غيرقابل جبران خواهد گرديد.
ما فعالين حقوق بشرآذربايجان ازسازمان ملل وسازمانهای بين المللی دفاع از محيط زيست می خواهيم که جمهوری اسلامی ايران را وادارسازند که اقدامات فوری برای نجات درياچه اورميه انجام بدهﻧد از جمله :
1 . سدها را باز و آب های موجود پشت سدها را بطرف درياچه رها سازد تا از خشک شدن کامل درياچه جلوگيری شود
2 . با پرداخت خسارت به کشاورزان، چاه های اطراف درياچه را مسدود نمايد تا چشمه های کف درياچه فعال ﺑشوند و درياچه بتدريج زنده شود .
3 . با توجه به بين المللی بودن ابعاد فاجعه از تجربيات و کارشناسان جهانی برای نجات درياچه کمک ﺑگيرد.
4 ـ کليه کسانی را که بخاطر دفاع ازموجوديت درياچه زندانی شده اند آزاد کند.
فعالين حقوق بشر آذربايجان ژنو 11 سپتامبر 2013
رونوشت به
خانم ناوی پيﻼوی کميسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد
گزارشگر ويژه سازمان ملل متحد برای محيط زيست
گزارشگر ويژه سازمان ملل متحد برای ايران دکتر احمد شهيد
مسئول دفتر ايران در سازمان ملل متحد آقای نويداحمد
لینک ویدئو
