فرستنده خبر:دیانا بیگلری فرد
ماهنامه خط صلح – تیم ملی فوتبال مردان ایران به جام جهانی ۲۰۱۸ صعود کرد. صعودی که با دوره های قبلی متفاوت بود و از جمله مهم ترین این تفاوت ها، راه یابی کم دردسر و مستقیم تیم ملی ایران به معتبرترین تورنمنت جهانی در این رشته ورزشی بود. مسابقاتی که سال آینده در کشور روسیه برگزار می شود. به دنبال این صعود، خیابان های مختلف کشور صحنه حضور هزاران پیر و جوان شد که آن را جشن می گرفتند. خیابان هایی که برای جشن صعود و پیروزی های مختلف ورزشی، تنها فضاهایی هستند که زنان می توانند به طور مشترک در کنار مردان حضور داشته باشند. حضور زنان برای تماشای مسابقات ورزشی در ورزشگاه ها نزدیک به چهار دهه و از ابتدای انقلاب اسلامی در ایران ممنوع است. هر چند این ممنوعیت به صورت محدود در برخی مواقع و در برخی مسابقات ورزشی برداشته شده است، اما به صورت کلی هنوز زنان از حضور در استادیوم های ورزشی محروم هستند.
اندکی بعد از آن، مسابقات جهانی والیبال مردان در تهران برگزار شد. فدراسیون جمهوری اسلامی ایران حضور زنان در ورزشگاه را تضمین کرده بود، در غیر این صورت این فدراسیون می توانست با محرومیت های سنگین جهانی روبه رو شود. اما با مراجعه به بخش فروش بلیت مسابقات، سهیمه در نظر گرفته شده برای زنان در واقعیت وجود نداشت و زنان امکان خرید بلیت را نداشتند. فدراسیون مقابل اعتراض ها به این موضوع اعلام کرد که سهمیه زنان به سرعت تمام شده است. حضور محدود و به نظر گلچین شده حدود ۳۰۰ نفر از زنان در ورزشگاه محل مسابقات، این واقعیت را نشان می داد که از ابتدا نیز تصمیمی بر حضور زنان در ورزشگاه برای تماشای مسابقات والیبال گرفته نشده است و تنها برای راضی نگاه داشتن فدراسیون جهانی مسابقات این اقدام صورت گرفته است.
اندکی قبل از این مسابقات و زمان تبلیغات انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری، زنان در کنار مردان در ورزشگاه های کشور برای حمایت از نامزد خود حضور داشتند و برخی از نامزدها نیز قول به پیگیری این موضوع داده بودند. میتینگ های انتخاباتی با حضور هزاران زن و مرد که کنار هم نشسته بودند، در استادیومهای مختلف ورزشی برگزار شدند و این سوال را برای بسیاری ایجاد کرد که چرا در مراسم های وداع با ورزشکاران، جشن ها و کنسرت ها و یا میتینگ های انتخاباتی زنان و مردان در کنار هم حضور دارند و برای تماشای مسابقات ورزشی این محدودیت ایجاد می شود. موضوعی که به نظر می رسد به یک رویارویی بخش های تندور و مذهبی حاکمیت با زنان تبدیل شده است و هر دو طرف هم حاضر نیستند از خواسته خود کوتاه بیایند؛ برای بخش هایی از حاکمیت برچیدن این ممنوعیت و برای زنان منصرف شدن از حضور در ورزشگاه ها که آن را حق اولیه خود می دانند.
دولت های مختلف فارغ از جهت گیری های سیاسی شان، در سال ها و دوره های گذشته همواره قول پیگیری این موضوع را به نیمی از جامعه داده بودند، موضوعی که به نظر می رسد رنگ و بوی تبلیغاتی داشته و تا به امروز هیچ کدام رنگ واقعیت به خود نگرفته اند و به نظر نمی رسد اراده ای جدی نیز از سوی دولت ها در این زمینه وجود داشته باشد.
از ابتدای انقلاب اسلامی در سال ۵۷، حضور زنان به شکل های مختلف در عرصه های مختلف از جمله مسابقات ورزشی و هم چنین دیدن مسابقات ورزشی محدود و ممنوع شد. در ابتدا ورزش زنان به کل حذف و سپس محدود به برخی رشته ها و مسابقات داخلی گردید. اما دیدن مسابقات برای زنان همواره یکی از چالش های مقامات سیاسی و ورزشی کشور بوده است. چالشی که به نظر می رسد ریشه آن را باید در اراده برخی از مقام های صاحب قدرت مذهبی و مراجع تقلید در شهرهایی مثل قم و مشهد پیدا کرد.
هر چند در سال های گذشته، زنان به اشکال مختلف، از جمله با تجمع مقابل ورزشگاه های کشور و یا با پوشیدن لباس هایی که به آن ها “ظاهری مردانه” می داده، تلاش کرده اند وارد استادیوم های ورزشی شوند -که در برخی موارد نیز موفق به آن شده اند-، اما همواره این تلاش ها با مقاومت بخش های مختلفی در بدنه حاکمیت روبه رو شده است. بخش هایی صاحب نفوذ که به نظر نمی رسد تصمیم جدی برای تغییر در این روند داشته باشند و در نقطه مقابل زنانی که به نظر نمی رسد از این حق اولیه خود کوتاه بیایند.