19 شهریور 1392
مهرخانه: شعار روز جهانی سوادآموزی ۲۰۱۳ از سوی یونسکو «سوادآموزی برای قرن ۲۱» اعلام شده است. علت انتخاب این موضوع، اهمیت جوانب سوادآموزی با توجه به نیازهای دنیای توسعه‌یافته است.
۸ سپتامبر روز جهانی سوادآموزی است که از سوی نهاد علمی، فرهنگی و آموزشی سازمان ملل و اتحادیه جهانی سوادآموزی به جنبه‌های مختلف آن در هر سال پرداخته می‌شود.
به گزارش مهرخانه، در سال ۱۹۴۶، نهاد علمی، فرهنگی و آموزشی سازمان ملل (یونسکو) برای اولین بار کمیته ای برای پیشبرد آموزش پایه ایجاد نمود. در ۱۹۶۵، به توصیه کنفرانس جهانی وزرای آموزش کشورها مبنی بر محو بی‌سوادی، مفهوم «سوادآموزی» به معنای یک پیش‌شرط توسعه و فراتر از توان خواندن و نوشتن و محاسبات ریاضیاتی فردی -همانطور که در بیانیه پرسپولیس ۱۹۷۵ آمده است- معرفی شد. یک سال بعد، یعنی در ۱۹۶۶، اولین روز جهانی سوادآموزی توسط یونسکو برگزار شد.
سال ۱۹۹۰ به عنوان سال جهانی سوادآموزی اعلام شده از سوی مجمع عمومی‌سازمان ملل، به یونسکو فرصتی داد برای پرداختن به سوادآموزی و صدور بیانیه‌ها و ساختارمندکردن روند جهانی این امر. چارچوب کاری داکار در سال ۲۰۰۰ که از سوی یونسکو ارائه شد، مسئولیت تنظیم تلاش‌های بین‌المللی برای نیل به ۶ هدف مرتبط با سوادآموزی از جمله سوادآموزی بزرگسالان و جوانان و کاهش بی‌سوادی بزرگسالان به نصف را در دستور کار این سازمان قرار داد.
در نهایت در سال ۲۰۰۳ میلادی، یونسکو دهه جهانی سوادآموزی -که سال گذشته میلادی به پایان رسید- را برای گسترش فعالیت‌های این سازمان در زمینه سوادآموزی اعلام کرد. جنبش جهانی سوادآموزی در طی این ۱۰ سال -۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲- به اوج خود رسید، اما با پایان یافتن این دهه بی‌سوادی همچنان یکی از عوامل اصلی عقب‌ماندگی کشورهای آسیا و آفریقا محسوب می‌شود.
یونسکو فعالیت‌های متعددی برای پیشبرد اهداف این روز در دستور کار خود دارد؛ از جمله استفاده از چهره‌های جهانی فرهنگی، ادبی و هنری همچون مارگارت اتوود، پال آستر، پائولو کوئیلو، تونی موریسون، طیب صالح، و سفرای صلح همچون ژان میشل ژار.
زنان، توسعه، سوادآموزی
سال‌های مختلف دهه سوادآموزی هریک به بررسی یکی از جوانب سوادآموزی پرداخته‌اند. از جمله سال‌های ۲۰۰۷-۲۰۰۸ به سال «سوادآموزی و سلامت» و ابعاد سواد و بیماری‌های همه‌گیر همچون ایدز پرداخته است. در سال‌های ۲۰۰۹-۲۰۱۰ این سازمان به «سوادآموزی و ارتقاء» از جمله ارتقاء زنان و توسعه برابری جنسی پرداخت. موضوع این روز در سال‌های ۲۰۱۱-۲۰۱۲ و آخرین سال‌های دهه سوادآموزی، «سوادآموزی و صلح» بوده است.
سوادآموزی از جمله مصادیق موضوعی مرتبط با زنان است. سوادآموزی همچون توسعه حقوق زنان از سوی سازمان‌های بین‌المللی به عنوان موضوعی توسعه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. به طوری که گفته می‌شود ارتباط مستقیمی میان بی‌سوادی، عقب‌ماندگی جوامع و نابرابری جنسی جوامع به چشم می‌خورد.
براساس گزارش ۲۰۰۶ یونسکو، کمترین آمار مربوط به سطح عمومی سواد مربوط به کشورهای جنوب و غرب آسیا (۵۸.۶٪)، کشورهای صحرای آفریقا (۵۹.۷٪) و کشورهای عربی (۶۲.۷٪) است. در این میان زنان دو سوم سهم بی‌سوادی کل از آمار ۷۷۵ میلیونی جهانی، برابر با ۴۹۳ میلیون را به خود اختصاص می‌دهند، حال آنکه بیش از ۶۰ میلیون کودک در مدرسه ثبت‌نام نشده‌اند و عده‌ای دیگر نیز به صورت ادواری به دلایلی چون فقر و جنگ، از تحصیل محروم می‌شوند.
با نگاهی به نقشه بی‌سوادی ۱۵۰ کشور جهان منتشرشده از سوی یونسکو، آموزش برای همه؛ و اهداف توسعه هزاره، مشاهده می‌شود که اگرچه آمار بی‌سوادی جهانی رو به کاهش است و زنان بیشترین گروه ذینفع برنامه‌های سوادآموزی سال‌های اخیر را تشکیل داده اند، اما همچنان سهم نگران‌کننده ۶۳ درصدی خود در آمار جهانی بی‌سوادی را حفظ کرده‌اند.
بیانیه مدیرکل یونسکو
ایرینا بوکوا، مدیرکل یونسکو روز گذشته در پیامی به مناسبت این روز، به آمار ۸۵ درصدی سواد در سطح جهان و توسعه سواد ۱۰۰ میلیونی در ظرف مدت ۲۰ سال خبر داد. وی به نابرابری جنسیتی در محرومیت کودکان از تحصیل اشاره کرد و گفت بیشتر کودکان محروم از تحصیل دختران هستند.
وی سوادآموزی را اولین شرط ارتباط نامید که در اثر توسعه فناوری‌های ارتباطی این امر بیش از پیش اهمیت می‌یابد. بوکوا در پایان از دولت‌ها خواست تا برای رسیدن به روزی که همه کودکان از حق تحصیل برخوردار باشند تلاش کنند و این امر نیازمند سرمایه‌گذاری، سیاست‌گذاری، و بهره‌برداری کامل از فن‌آوری‌های جدید است.
روز جهانی سوادآموزی ۲۰۱۳
شعار روز جهانی سوادآموزی ۲۰۱۳ از سوی یونسکو «سوادآموزی برای قرن ۲۱» اعلام شده است. علت انتخاب این موضوع، اهمیت جوانب سوادآموزی با توجه به نیازهای دنیای توسعه‌یافته است. یونسکو برای یافتن پاسخ سؤالاتی اقدام به معرقی این موضوع در سال جاری نموده است؛ سؤالاتی نظیر اینکه: مهارت‌های سوادآموزی به چه کار مردم می‌آید؟، موضوعاتی همچون فرهنگ، تاریخ، زبان، مذهب و شرایط اقتصادی- اجتماعی چه تأثیری بر سوادآموزی دارند؟، تأثیر توسعه فن‌آوری بر سوادآموزی چیست؟ آیا می‌توان در جهانی متکثر، حداقلی از مبانی سوادآموزی عمومی را تعیین کرد؟
در این میان، شاید بتوان گفت موضوع توسعه تکنولوژیک در ارتباط با سوادآموزی و نیز تکثر فرهنگی از اهمیت بیشتری برای کشورهای دارای آمار بی‌سوادی برخوردار است؛ شایسته است کشورهایی نظیر ایران نیز روند سوادآموزی را با توجه به نیازهای روز و دنیای در حال دگرگونی تکنولوژیک دنبال کند.
از سوی دیگر، طرح موضوع تکثر فرهنگی و جهان متکثر فرصت مغتنمی برای طرح دیدگاه‌های اسلامی در باب موضوعات مطروح از سوی یونسکو اعم از برابری جنسی و حقوق زنان است و بدیهی است که کشورهای اسلامی می‌توانند موضوع توسعه را با مبانی فکری خود بسنجند و به اعلان جهانی برسانند.
طرح موضوع امسال با توجه به سؤالات مذکور، شرایط پرداختن تفصیلی به تفاوت مبانی و اصول فرهنگی و مذهبی، و به فراخور آن، تفاوت نگاه، برنامه‌ها، ساختارها، انتظارات، اولویت‌ها، نیازها، نقش‌ها و توانمندی‌ها در سطح هر جامعه است.
زنان در حال حاضر بخش ناچیزی از مشاغل مدیریتی کلان و کرسی‌های مهم تصمیم‌گیری و همچنین سهم ناچیزی از نیروی کار و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مرتبط با بخش تکنولوژی را در سطح جهانی به خود اختصاص می‌دهند. هم زمانی این امر با موضوع امسال روز سوادآموزی، می‌تواند در اخذ سیاست‌های کلان سال‌های آتی در ارتباط با بخش آموزش و همچنین رویکردی اصولی در قبال برابری حقوق زنان و مردان با توجه به بسترهای فرهنگی و با احترام به دیدگاه‌های مذهبی راهگشا باشد.
http://www.we-change.org/spip.php?article10703
