فرستنده خبر لیدا اشجعی 1396/2/14
همزمان با آغاز کارزار انتخابات ریاست جمهوری در ایران، گزارشگران بدون مرز (RSF) طی بیانیه‌ای با عنوان «بیش از ۵۵ میلیون رأی دهنده از اطلاعات آزاد و مستقل محروم هستند» بار دیگر نبود اطلاعات مستقل و آزاد در فضای رسانه‌ای ایران را محکوم کرد.
به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران، متن کامل بیانیه گزارشگران بدون مرز در پی می‌آید:
«۸ اردیبهشت ۱۳۹۶ ابزار پخش زنده اینستاگرام با دستور دستگاه قضایی مسدود شد. از هفته‌ها پیش استفاده از این نرم‌افزار کاربردی به ویژه از سوی کاربران اینترنتی نزدیک به اصلاح‌طلبان که از رسانه‌های رسمی محروم هستند، افزایش پیدا کرده بود. اینستاگرام در ایران به شدت مهار می‌شود اماهنوز به شکل کامل مسدود نشده است.
۳ اردیبهشت، دادستان کل کشور محمد جعفر منتطری با دفاع از مسدود کردن امکان تماس صوتی تلگرام باره علت آن گفت «تمام دستگاه‌های اطلاعاتی، امنیتی و انتظامی عنوان کردند که این سیستم به دلایلی خلاف امنیت کشور است.» با وجود ممنوع بودن شبکه‌های اجتماعی و نرم‌افزارهای کاربردی در ایران به مانند توئیتر، فیس‌بوک و… اما این شبکه‌ها نقشی مهم در عرصه اطلاع‌رسانی ایفا می‌کنند. صفحه‌ها و حساب‌های کاربری برخی از مقامات رسمی و کاندیداهای انتخابات نیز در این شبکه‌ها بسیار فعال هستند.
در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۹۵ اعلام شد که بیش از ۱۰ تن از مدیران کانال‌های تلگرامی اصلاح طلب یا حامی دولت «توسط یک نهاد اطلاعاتی نظامی» بازداشت شده‌اند. از این میان علی احمدی‌نیا مدیر کانال اطلاع‌رسانی اصلاحات نیوز نام برده شده است. از آن تاریخ این کانال‌های اطلاع‌رسانی از دسترس خارج شده‌اند و اطلاعات زیادی از وضعیت بازداشت شده‌گان نیز منتشر نشده است.
این بازداشت‌ها به افزایش تنش میان دولت حسن روحانی و دستگاه قضایی منجر شد. در تاریخ ۱۷ فروردین محمود علوی وزیر اطلاعات گفت “نظر دولت این است که مسئله بازداشت مدیران کانال‌های تلگرامی به‌صورت مسالمت‌آمیز حل و مدیران آن‌ها آزاد شوند.” ۲۳ فروردین، محسنی اژه‌ای سخنگوی دستگاه قضایی پاسخ داد که “برخی از این افراد به اتهام مسائل ضد امنیتی و بعضی هم علاوه بر مسائل ضد امنیتی به دلیل ارتکاب به جرائم خلاف عفت عمومی و انتشار مطالب مستهجن دستگیر شده‌اند و بر اساس گزارشات رسمی این مطالب در پرونده‌های ایشان مطرح شده است.” وی با تهدید وزیر اطلاعات افزود “در خصوص این پرونده خاص مطالبی در مورد خود وزیر اطلاعات مطرح است که طبعاً حتی ایشان نمی‌تواند در این پرونده اظهار نظر و گزارش تهیه کند.”
حتا در فضای کارزار انتخاباتی، قربانی اصلی جنگ قدرت میان جناح‌های نطام در ایران، نادیده انگاشتن تام و تمام آزادی اطلاع‌رسانی و حق دانستن شهروندان است. گزارشگران بدون مرز تأسف خود را از سانسور تحمیل شده بر رسانه‌ها و سرکوب روزنامه‌نگاران، که آن‌ها را از ایفای نقش اطلاع رسانی آزاد در باره انتخابات محروم می‌کند، ابراز می‌کند. با ۲۸ زندانی ایران یکی از ۵ زندان بزرگ جهان برای روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای است.
رضا معینی مسوول دفتر ایران گزارشگران بدون مرز در این باره می‌گوید : «حق دسترسی آزاد به اطلاعات پیش شرط حق رأی دادن است. با زندانی کردن روزنامه‌نگاران و سانسور روزنامه‌ها، مسدود کردن سایت‌های اطلاع رسانی و شبکه‌های اجتماعی و سرکوب منتقدان، برگزاری انتخاباتی دمکراتیک ناممکن است. جمهوری اسلامی ایران باید به این وضعیت غیر قابل قبول پایان دهد و پیش از هر کاری همه فعالان رسانه‌ای زندانی را آزاد کند.
ایران یکی از زندان‌های بزرگ جهان زنان روزنامه‌نگار
از آغاز دی ماه ۱۳۹۵، شماری از روزنامه‌نگاران بازداشت شده‌اند. از این میان در تاریخ ۷ دی ماه طاهره ریاحی مسئول صفحه‌های اجتماعی خبرگزاری برنا، در ۴ بهمن ماه، زینب کریمیان، خبرنگار و همکار «حالا خورشید» برنامه گروه اجتماعی شبکه سه سیما و صالح دلدم کارگردان و مستند ساز جوان، در ۱۹۹ اسفند ۱۳۹۵هنگامه شهیدی روزنامه‌نگار پرسابقه، در ۲۶ و ۲۸ اسفند ۱۳۹۵، مراد ثقفی مدیر مجله گفتگو و رامین کریمیان پژوهش‌گر و همکار این رسانه بازداشت شدند.
وزیر اطلاعات که به درستی بازداشت خودسرانه و غیر قانونی فعالان رسانه‌ای نزدیک به دولت را از سوی اطلاعات سپاه پاسداران تقبیح می‌کند، متأسفانه در برابر بازداشت روزنامه‌نگاران از این میان سه روزنامه‌نگار زن بازداشت شده توسط وزارت اطلاعات زیر مسوولیت‌اش سکوت می‌کند.
به این سه تن باید رؤیا صابری‌نژاد نوبخت، وب‌نگار زندانی که زا سال ۱۳۹۲ زندانی است و نرگس محمدی روزنامه‌نگار و فعال حقوق بشری را نیز افزود. وی به تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۹۵ محکومیت شش سال زندان خود راسپری کرد اما از این تاریخ محکومیت دوم خود یعنی ده سال زندان را آغاز کرده است. جمهوری اسلامی با این ۵ زن زندانی یکی از بزرگترین زندان‌های جهان برای روزنامه‌نگاران زن در جهان است.
کتابچه « راهنمای عملی خبرنگاران در دوره‌ی انتخابات»، با همکاری سازمان کشورهای فرانسه زبان (OIF) انتشار یافته است، راهنمایی اجرایی برای خبرنگاران در پروسه انتخابات است. کتابچه تاکنون به زبان‌های دری/ فارسی، پشتو، عربی، انگلیسی برای همیاری در رصد و پوشش حرفه‌ای انتخابات از سوی خبرنگاران، منتشر و در میان خبرنگاران بسیاری از کشورهای جهان توزیع شده است.
