مبارزه با جنگ و خشونت، باید اولویت همه زنان باشد

ارسال کننده : احمد فخرالدین
سه شنبه، ۱۲ شهریور ۱۳۹۲
jlodarzade.mic

سهیلا جلودارزاده در گفت وگو با شفقنا: در حال حاضر وظیفه زنان در جامعه جهانی، تشکیل جمعیت های زنان مدافع صلح است

مساله زنان و آسیب های وارد بر آنها در دنیای امروز به یک معضل تبدیل شده است. با وجود پیشرفت های صورت گرفته در دنیا و شکل گیری نهادهای بین المللی حقوق بشر، هنوز در جنگ ها و درگیری ها زنان و کودکان قربانیان اصلی این فجایع به شمار می روند. حتی در زمان صلح و آرامش، زنان از آزارها و خشونت ها در امان نیستند.

این مساله به ویژه در خاورمیانه و در کشورهای اسلامی در حال جنگ بیش از پیش به بحران تبدیل شده است. حدود ۳۰۰۰ پرونده آزار و اذیت زنان و نوجوانان در عربستان در طول یکسال به ثبت رسیده است.

در سوریه دختران فروخته می شوند و در مصر زنانی که به نشانه اعتراض به وضع حاضر در خیابان ها هستند مورد خشونت و تجاوز قرار می گیرند و در پاکستان یک زن به جرم داشتن تلفن همراه اعدام می شود. در این میان حمایت سازمان ها و جمعیت های فعال حقوق زنان اهیمت ویژه ای می یابد و می تواند با اطلاع رسانی وضعیت زنان جهان اسلام در دنیا از ادامه روند این خشونت ها جلوگیری کرده و رهبران کشورها را متوجه عواقب فاجعه بار درگیری ها کند.

در این رابطه خبرنگار شفقنا(پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه)، گفت وگویی را با «سهیلا جلودار زاده» نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی و عضو جمعیت زنان جمهوری اسلامی ایران انجام داده است که در ادامه می خوانید:
*در طول تاریخ این زنها بوده اند که بیش از دیگر اقشار مورد آسیب واقع شده اند، حال چه در جنگ یا چه در زمان صلح، در هر مقطع حقوق زنان به نوعی نادیده گرفته شده است. به عنوان مثال می توان نگاه موجود به زنان سرپرست خانوار را مورد سوال قرار داد. چرا این نگاه سوءاستفاده جویانه و آسیب زننده به زنان، همچنان در برخی کشورها از جمله در ایران وجود دارد و بهبود نیافته است؟
جلودارزاده: نگاهی که در یک پروسه طولانی تاریخی شکل گرفته است، نمی تواند به سرعت تغییر کند. به طور کلی در کشورهای شرقی که مردم اعم از زنان و مردان، عاطفی و احساسی تر هستند، زنان مشرق زمین نیز به عنوان به وجود آورنده فرهنگ ها، بینش ها و نگرش ها متفاوت هستند و در زمان صلح، سختی مشکلات و فقر را بیشتر تحمل می کنند و ایثارگرتر هستند. در ایران نیز به عنوان یک کشور شرقی که همه این مسایل را داراست، زن، سمبل عاطفه، عشق و فداکاری است و هنوز وقتی از مادر سخن گفته می شود، می گویند “مادر گفت فرزند نیفتی در چاه!”. در زمان جنگ نیز به نوعی دیگر، هم خود او مورد تجاوز، خشونت و کشتار قرار می گیرد، هم فرزند، همسر و پدرش…
*یعنی فکر می کنید یک علت مشکلات زنان، عاطفی بودن آنهاست؟
جلودارزاده: همین طور است و در طول تاریخ زن این نقش را برای خود برگزیده یا به او تحمیل شده است. زن شرقی به این نقش عادت کرده است، هنگامی که فرزند خود را از دست می دهد غمگین می شود، وقتی همسرش را به هر دلیلی از دست می دهد، مسوولیت پذیر می شود و رسیدگی به فرزندان خود را به نهادهای اجتماعی واگذار نمی کند.
* دلیل نگاهی که نسبت به آنها وجود دارد و در واقع مشکلات آنها را نادیده می گیرد، چیست؟
جلودارزاده: به طور مثال ازدواج خانمی که همسرش فوت می کند، معمولا نگاه منفی جامعه را برای او به همراه دارد. این فرهنگ جامعه است؛ خود او نیز به جای دفاع از حقوق خود این نگاه را می پذیرد و علی رغم اجبار شرایط، به عنوان یک نقیصه و با شرمساری آن را انجام می دهد. این فرهنگ است که تبدیل به باورها شده، عادت هایی را شکل داده و قضاوت هایی را ایجاد کرده است.
*در زمان جنگ و با توجه به وضعیت خاورمیانه و موج جنگ و خشونت در این منطقه که اصل صحبت گفت و گوی ما است، اولین و بیشترین آسیب دیدگان، زنان و کودکان هستند. این روند را چگونه می توان اصلاح کرد؟
جلودارزاده: با توجه به پیشرفت های مادی و معنوی در دنیا، باید از بروز جنگ ها و به وقوع پیوستن آنها جلوگیری شود و فرهنگ جامعه در جهت حل اختلافات از رهگذر عقل و منطق پیش رود؛ نه این که کشتار و خونریزی، اولین مسیر پیش روی انسان ها باشد. انتخاب جنگ در صورت بروز اختلافات باید از فرهنگ جامعه بشری حذف شود. ما انسان هستیم و تفاوت ما با حیوانات در این است که می توانیم در برابر ناملایمات صبر پیشه کنیم و با فکر و تدبر راهی جز حمله بیابیم. این یک روش حیوانی است که یا باید ما باشیم یا مخالف ما نباید باشد. با توجه به اینکه بیشترین آسیب دیدگان جنگ ها زنان و فزندان آنها هستند، مبارزه با جنگ و خشونت در جوامع برای هر زنی باید در اولویت باشد. هر زنی باید به ایجاد صلح در خانواده، محله، منطقه، کشور و جامعه جهانی فکر کند و در ایجاد فرهنگ صلح و نوع دوستی بکوشد، زیرا زنان می توانند به خوبی درک کنند جنگ چه اتفاق وحشتناکی است و چه عواقبی را برای انسان در پی دارد.
*شما خودتان سابقه کار اجرایی داشته اید و در دوره ای نماینده مجلس بوده اید، به نظر شما زنان فعال جهان اسلام چقدر می توانند در جهت کاهش جنگ ها و خشونت هایی که در حال حاضر، هر روز در خاورمیانه افرایش می یابد، موثر باشند؟ چه کاری از آنها ساخته است تا جنگ ها و آسیب های ناشی از آن که خود زنان، بیش از هر قشری متحمل می شوند، کاهش یابد؟
جلودارزاده: به طور مثال حضرت زینب(س) به عنوان سمبل یک زن مسلمان و مبارز در تاریخ شناخته شده است. ایشان از حق دفاع کرد و از همان روز تا حال حاضر دفاع او منجر به پیشگیری از بسیاری جنگ ها در جامعه بشری شد. کلام می تواند بدی، ظلم و ستم را رسوا کند و حالت بازدارنده فراوانی دارد. در حال حاضر وظیفه زنان در جامعه جهانی، تشکیل جمعیت های زنان مدافع صلح در همه کشورها است تا با آگاه کردن تمام زنان جامعه، بتوان زمینه های بروز جنگ را از بین برد. در کشور ما نیز اختلاف داخلی وجود داشت، اما این اختلاف داخلی با مصلحت اندیشی و خردورزی افراد موثر، از یک جنگ داخلی، کشتار، زندان، نارضایتی عمومی و نفرت بین ارکان جامعه تبدیل به حالت برد-برد برای همه و ایجاد شرایط بهتر شد. برای مثال در مصر، اگر اخوان المسلمین مردم را بیشتر درک می کردند و سعی در ایجاد زمینه های مشورت و همراهی می کردند و به قانون تن می دادند؛ شاید امروز شاهده کشتار این همه انسان نبودیم. اگر آقای اسد در سوریه سعی می کرد بیشتر حرف مردم را بشنود و امکان مشارکت بیشتری را برای مردم فراهم کند، شاید این شرایط پیش نمی آمد.
*فرهنگ خود جوامع نیز مسلما در این مساله اثرگذار است، مثلا اتفاقی که در ایران افتاد و تبدیل به جنگ داخلی نشد، شاید به دلیل تفاوتی است که جامعه ایران با جامعه مصر یا سوریه دارد. هیچ وقت آن خشونتی که در این کشورها میان مردم مشاهده می شود در جامعه ایران مورد پذیرش نبوده است و اتفاق نمی افتد. فکر می کنید جامعه تا چه اندازه در پررنگ کردن این مساله نقش داشته است و چه طور می توان این تعدیل یا به قول شما حالت برد-برد را به جوامع دیگر منطقه منتقل کرد؟
جلودارزاده: بالاخره رفتارهای ما الگو می شود. اکنون ما مدام می گوییم، مراقب باشیم مثل مصر نشویم. مصر هم وقتی ببیند ایران از این مرحله عبور کرده و توانسته است با تکیه بر قانون و تحمل و همراهی یکدیگر، کشور را از این اختلافات عبور دهد، مطمئنا آنها هم ترجیح می دهند جنگ و خونریزی در کشور خود نداشته باشند و بتوانند مسیر مشابهی را طی کنند.
*در رابطه با این مساله خانم ابتکار ایده ای را به عنوان کمپین مادران صلح مطرح کرده اند، مبنی بر اینکه یک برنامه و پیام مشترک بین زنان فعال جهان اسلام در حوزه های متفاوت برای کاهش مناقشات فرقه ای، خشونت ها، جنگ و خونریزی شکل بگیرد . فکر می کنید تشکیل چنین گروهی چقدر می تواند مفید باشد؟
جلودارزاده: کاملا مفید است. ایشان پیشنهاد بسیار خوبی داده اند و اصلا این آیه قرآن است. خیلی کار خوبی را ایشان پیشنهاد کرده اند. قرآن می فرماید«تعالوا إلى کلمة سواء بیننا و بینکم» تمام دینداران جهان، کلمه واحدی دارند و آن هم وحدانیت خداوند و یکتا پرستی است. همه باید خدای یگانه را بپرستند و به خوبی ها عمل کنند و از بدی ها اجتناب کنند. اینها کلماتی است که بین همه ما مشترک است، جنگ به طور قطع پدیده بد و شومی است و قرآن می گوید اگر دو طایفه از مسلمان ها با هم جنگیدند، شما سعی کنید بین آنها صلح و سازش برقرار کنید؛ اما اگر یکی تمرد کرد و مانع وحدت شد، همه به سمت او هجوم فرهنگی، کلامی و فکری ببرید و محکومش کنید تا بداند کار زشتی را انجام داده است. اکنون در درون جامعه اسلامی هر روز اخبار بمبگذاری ها شنیده می شود و شیعیان یا سنی ها را از بین می برد. هیچ جامعه حیوانی هم این کارها را نمی کند، ما به لحاظ توصیه قرآن و خداوند باید برای ایجاد صلح تلاش کنیم و به طولانی شدن جنگ کمک نکنیم و اگر طرف مقابل تمرد کرد، همه باید به او هجوم آورند و مانع شوند. کمپین مادران صلح می تواند آن هجوم کلامی و فکری را داشته باشد و بگوید یکدیگر را نکشید و مانند انسان با هم رفتار کنید. با آیه های قرآْن به آنها تذکر دهیم و با بردن گلهای سفید به مناطق جنگی هر دو طرف، آنها را نصیحت کنیم. بگوییم ای اهل سنت و ای شیعیان! با یکدیگر دوست و برادر باشید، تا کی این جنگ ها در لبنان، بحرین، سوریه و ترکیه می خواهد ادامه یابد؟
*پیشنهاد شما برای چگونگی تشکیل یا محل این کمپین چیست؟
جلودارزاده: اکنون با توجه به دنیای مجازی موجود، ارتباط مجازی می تواند زمینه ساز ارتباطات حضوری باشد. همه جمع شوند و در این مساله همسو شوند تا بتوانند در دنیا فعالیت موثری داشته باشند. باید به رهبران جامعه اسلامی تذکر داده شود و از آنها خواسته شود تا به روند صلح کمک کنند. یعنی زنان می توانند در این کمپین با همه سران کشورهای اسلامی ملاقات داشته باشند و از آنها بخواهند، پرچمدار صلح و دوستی باشند و این زنان پیام قرآن را به رهبران کشورها برسانند.
*فکر می کنید از طریق مجازی بتوان این ارتباط را ایجاد کرد؟
جلودارزاده: فقط از راه مجازی نباید ارتباط گرفت. دنیای مجازی امروز سرعت را بیشتر می کند و سریع تر اطلاع رسانی می شود، از راه مجازی می توان عده بیشتری را آگاه کرد، اما فکر هم لازم است و به کارگیری نیروها برای لابی ها، موثر است. می توان همسران رهبران کشورهای اسلامی را عضو کرد و از آنها خواست برای ایجاد همایش های صلح تلاش کنند و اثرات مخرب جنگ را ببینند.
* ۱۴۰۰ سال پیش پیامبر(ص) در جامعه جاهلی که از صلح بویی نبرده است، ظهور می کند. پیامبر ما ابلاغ وحی را از راه دیالوگ، صلح و گفت و گو شروع می کند. در حال حاضر جوامعی که خود را پیرو آن پیامبر می دانند به جایی رسیده اند که فرقه های موجود کشتن شیعه را کلام خدا و جهاد در راه او تلقی می کنند. چه اتفاقی افتاده است که جوامع به اینجا رسیده اند؟
جلودارزاده: باید دقیقا مانند قرآن تذکر داده شود که اگر دو طایفه از مسلمان ها با هم جنگیدند شما آنها را به صلح دعوت کنید. اصلا دو طایفه از مسلمان ها نباید با هم بجنگند. اگر کسی برای خدا می جنگد که نباید بر خلاف دستور قرآن عمل کند. باید همه آن ها بر قرآن تاسی کنند. برای حل اختلافات فرقه ای جمعیت های گفت وگوی بین مذاهب وجود دارد که باید از آنها خواست فعالتر برخورد کنند و بیشتر در دنیا حضور پیدا کنند، گفت وگو را جدی تر کنند و اجازه ندهند حرکت های افراطی به شکل قتل، برادرکشی و مسلمان کشی نمود یابد. سرنوشت اسلام با سرنوشت نفت گره خورده است و کشورهای اسلامی کشورهای صاحب منابع نفت دنیا هستند…
*ژئوپلیتیک است که این شرایط را ایجاد کرده است.
جلودارزاده: بله این ژئوپلیتیک باعث می شود، همیشه عده ای به دنبال ایجاد اختلاف باشند. اگر تمام منطقه خاورمیانه در آتش جنگ های فرقه ای بسوزد، به نفع همه قدرت های اقتصادی دنیا است و شرق و غرب از این درگیری ها سود می برند. از جنگ ایران و عراق هم روسیه، فرانسه، آمریکا و اروپا سود بردند.
* چه چیز باعث می شود مسلمانان متوجه این بازیچه قرار گرفتن نشوند و همچنان بر طبل اختلاف بکوبند؟
جلودارزاده: جهل عمومی، منفعت طلبی خصوصی…
*چرا جامعه مسلمانان باید تا این اندازه دچار جهل باشد و خود باعث این جنگ ها شود؟
جلودارزاده: همه جوامع دچار جهل می شوند، اما چون پول و ثروت در خاورمیانه وجود دارد عوامل بیرونی اختلافات، بیشتر است.
*یعنی بیشتر عوامل بیرونی را در جهل جوامع دخیل می دانید تا مسایل داخلی خود ملت ها؟
جلودارزاده: کشور ما هم استعمار قدیمی داشته است و هم استعمار نو. ردپای عوامل خارجی در کشور ما برای یک روز و دو روز نیست. حکومت هایی که بر سر کار آمده اند اگر مستقل بودند همواره در معرض جنگ، تهدید و اشغال قرار گرفته اند و اگر هم وابسته بودند که در جهت نابودی مملکت حرکت کرده اند.
*یعنی در هر صورت فرصت رشد فراهم نبوده است…
جلودارزاده: شما تاریخ ایران را بخوانید، به خاطر اینکه ایران یک سرزمین زرخیزی بوده است همیشه درصدد چپاول آن بوده اند. در عصر جدید هم که کشور به منابع نفت آراسته شده، وضع بدتر شده است. یک موقعی به بهانه به فکر مردم بودن و آبادانی مناطق می خواستند اصفهان را بگیرند، در واقع به خاطر کشاورزی، منابع غله و ثروت های دیگرش. موقعیت جغرافیایی کشور ایران یک نعمت است.
* در صورت فعال شدن این کمپین، آیا از کسانی هستید که با آن همکاری می کنید؟
جلودارزاده: اتفاقا من با دکتر ابتکار تماس گرفتم و گفتم روی من هم حساب کنید.
http://www.iranzanan.com/point_of_view/cat-17/004667.php