تربیت ۲.۵ میلیون سفیر سلامت خانوار/تبعات پایین بودن سواد سلامت

فرستنده خبر دیانا بیگلریفرد 1396/1/23

سرپرست دفتر ارتقای آموزش و سلامت وزارت بهداشت

مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت از تربیت ۲.۵ میلیون سفیر سلامت خانوار برای مراقبت از سلامت خود و خانواده خبر داد.

به گزارش ایسنا، دکتر شهرام رفیعی‌فر گفت: با توجه به گذار بیماری‌ها از واگیر به غیر واگیر و حرکت از درمان قطعی بیماری‌ها به مراقبت مادام‌العمر، نقش مردم در مراقبت از سلامت خود و اعضای خانواده برای سالم زیستن، مدیریت ناخوشی‌های جزیی، مدیریت بیماری‌های مزمن و حاد، روز به روز در حال افزایش است؛ به گونه‌ای که طبق برآوردها ۶۵ تا ۸۵ درصد تمام مراقبت‌ها از نوع خود مراقبتی است.

وی افزود: «خود مراقبتی» شامل اعمالی است اکتسابی، آگاهانه و هدفدار که مردم برای خود، فرزندان و خانواده‌شان انجام می‌دهند تا تندرست بمانند، از سلامت جسمی، روانی و اجتماعی خود حفاظت کنند، نیازهای جسمی، روانی و اجتماعی خود را برآورده سازند، از بیماری‌ها یا حوادث پیشگیری کنند، ‌بیماری‌های مزمن خود را مدیریت کنند و نیز از سلامت خود بعد از بیماری حاد یا ترخیص از بیمارستان حفاظت کنند.

وی بیان کرد: این در حالی است در بررسی انجام شده در خصوص سواد سلامت، از هر دو نفر یک نفر سواد سلامت محدود دارد و از پیامدهای ناشی از کم سوادی سلامت، می‌توان به افزایش بیماری‌های مزمن اشاره کرد.

مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت گفت: به منظور افزایش سواد سلامت ایرانیان و توانمندی سازی آنان برای خودمراقبتی، در قالب برنامه ملی خود مراقبتی به عنوان پنجمین برنامه تحول نظام سلامت در حوزه بهداشت، تربیت سفیر سلامت خانوار از سال ۱۳۹۳ آغاز شد.

وی افزود: مردم در این برنامه به عنوان خالقان سلامت، کنترل بیشتری بر سلامت خود خواهند داشت و مراقبت‌های جامع به‌ جای مراقبت‌های پراکنده و نامنسجم توسعه می‌یابد و منابع موجود در جامعه که می‌توانند حامی تغییرات مورد نیاز برای ارتقای سلامت باشند، بیش از پیش مورد توجه قرار می‌گیرند.

رفیعی‌فر گفت: همچنین این برنامه می‌تواند به عنوان یکی از استراتژی‌های موثر برای تحقق پوشش همگانی سلامت باشد. به عبارتی با اجرای این برنامه، مردم به طیف گسترده‌ای از خدمات پایه بهداشتی با کیفیت در زمینه ترویج، پیشگیری، درمان، توان‌بخشی و مراقبت تسکینی در محل زندگی، محل تحصیل و محیط کار دسترسی پیدا می‌کنند.

وی در خصوص نحوه اجرای برنامه اظهار داشت: در این برنامه، به ازای هرخانوار تحت پوششPHC  فردی به عنوان سفیر سلامت خانوار تربیت می‌شود. سفیر سلامت خانوار، عضوی از اعضای هر خانواده است که حداقل هشت کلاس سواد خواندن و نوشتن دارد و به صورت داوطلبانه، مسوولیت انتقال مطالب آموخته شده در حوزه سلامت و مراقبت فعال از سلامت خود و اعضای خانواده و جامعه را بر عهده دارد.

وی افزود: برای هر خانواری که فاقد عضو واجد شرایط باشد، سفیر سلامت افتخاری تربیت خواهد شد (سفیر سلامت افتخاری، فردی است که علاوه بر خانوار خود، حداکثر ۵ خانوار بدون سفیر سلامت را تحت پوشش قرار می‌دهد.)

وی ادامه داد: برای این کار راهنماهای خودمراقبتی در اختیار سفیران سلامت خانوار قرار می‌گیرد و علاوه بر آموزش‌های فردی در خصوص نحوه استفاده از این راهنما، سفیران سلامت خانوار در جلسات آموزشی گروهی دوره‌ای متناسب با نیاز و شرایط‌شان شرکت می‌کنند.

وی عناوین راهنماهای خودمراقبتی ویژه سفیران سلامت خانوار را چنین برشمرد: راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(۱): خودمراقبتی در ناخوشی‌ جزیی، راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(۲)، خطرسنجی سکته‌های قلبی، مغزی و سرطان، راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(۳): سبک زندگی سالم، راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(۴): خودمراقبتی هفته به هفته دوران بارداری، راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(۵): هزار روز طلایی (۰ تا ۲ سال)، راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(۶): مهارت‌های فرزندپروری، راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(۷): خودمراقبتی در اورژانس‌ها.

وی اعلام کرد: تا پایان سال ۱۳۹۵،   ۲میلیون و ۵۰۰هزار نفر سفیر سلامت خانوار تربیت شده است و بیش از ۱۰ درصد خانوارهای کشور، تحت پوشش این برنامه قرار گرفته‌اند.

بنابر اعلام روابط عمومی معاونت بهداشت وزارت بهداشت، رفیعی‌فر اظهار داشت: علاوه بر سفیر سلامت خانوار، با توجه به اهمیت دوران کودکی، نوجوانی و جوانی برای توانمندسازی افراد برای خودمراقبتی، با همکاری وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم، در مدارس، سفیران سلامت دانش آموز و در دانشگاه‌ها، سفیران سلامت دانشجو بر اساس راهنماهای سفیران سلامت دانش آموز ابتدایی، متوسطه اول و دوم و راهنمای خودمراقبتی جوانان برای مراقبت از سلامت خود و همسالان (یک نفر به ازای هر ۱۰دانش آموز یا دانشجو) تربیت شده‌اند.

وی بیان داشت: کار آموزش ۲۵۰ هزار سفیر سلامت دانشجو تا پایان نیمه اول سال ۹۶ آغاز شده است.