وضعیت کتاب از همه بخش‌های فرهنگ بدتر است
یک ناشر و نویسنده فعالیت در حوزه فرهنگ به‌ویژه در حوزه ادبیات و کتاب را غیراقتصادی توصیف کرد و گفت: در حوزه فرهنگ هیچ بخشی اقتصادی نیست، حتی سینما هم به جز در موارد استثنا فعالیتی کاملا غیراقتصادی است و کتاب وضعیتش از همه بدتر است.
علیرضا متولی در گفت‌وگو با ایسنا تاکید کرد: در حوزه فرهنگ ثروتمندترین بخش سینما و فقیرترین آن‌ها کتاب و از آن بدتر کتاب کودک و نوجوان است. هزینه‌های توزیع و پخش و بسته‌بندی کتاب‌ها عمدتا رقمی را در بر می‌گیرد که برای ناشران مقرون به صرفه نیست. متاسفانه کتاب در زمره کالاهایی است که به شدت در زمینه کاهش قیمت آن رقابت وجود دارد.
او ادامه داد: از سوی دیگر بازگشت دیرهنگام سرمایه به وجه اقتصادی فعالیت نشر کتاب در کشور صدمه می‌زند. گاهی حدود یک سال زمان لازم است تا سرمایه کتاب به دست ناشر برسد و زودتر از شش ماه نمی‌توان برای آن زمانی را متصور شد. هر چه سرمایه دیرتر به دست ناشر برسد طبعتا قدرت تولید او کاهش می‌یابد.
وی تاکید کرد: در چنین آشفته‌بازاری ناشران بزرگ‌تر با توجه به امکانات وسیع و مسیرهایی که می‌دانند راه را بر ناشران کوچک‌تر بسته‌اند؛ یعنی زمانی که موزعان کتاب وارد عمل می‌شوند عملا ویترین‌ها در اختیار ناشران بزرگ‌تر است و ناشران کوچک‌تر می‌توانند برای دیده شدن به نمایشگاه‌ها و فروشگاهای شهرستانی چشم امید داشته باشند. البته این ناشران در رقابت با ناشران بازاری که کتاب‌های‌شان را با تخفیف‌های ۶۰ تا ۷۰ درصدی می‌فروشند بازنده‌اند.
متولی درباره نقش محتوای کتاب‌ها در این زمینه گفت: در زمینه کتاب کودک والدین انتخاب‌کننده هستند و آن‌ها بیشتر دنبال موضوع‌هایی می‌گردند که آموزشی هستند یعنی در زمینه آموزش‌های زندگی کتاب‌های کودک طرفدار بیشتری دارد. اما شناخت کافی روی محتوا، نویسنده و ناشر وجود ندارد.
این ناشر و نویسنده بیان کرد: در حوزه نوجوان هم این سال‌ها ژانرهای ترس و وحشت و ولنگاری و بازیگوشی طرفداران بسیاری دارد. طنز هم از جمله موضوعاتی است که نوجوانان به دنبال آن هستند. به‌جز موارد استثنا، رمان‌ها و داستان‌های کمی فاخرتر هنوز مظلوم و تنها هستند. البته مواردی که گفتم عموما در حوزه ترجمه است. در حوزه تالیف متاسفانه نویسندگان ما نتوانسته‌اند با مخاطب خود ارتباط بگیرند و بیشترشان مقصر را ناشران می‌دانند؛ در حالی که محتوای اغلب آثار آنان منطبق با علایق نوجوانان نیست.
