خشونت سایبری علیه زنان و کاری که از مردان بر می‌آید

اینترنت فضای مناسبی برای زن‌ستیزی است. کافی است خوب نگاه کنید و نسبت‌ به رفتارهای خودتان و دیگران دقیق باشید.

با گسترش و عمومیت رسانه‌های اجتماعی و تلفن‌های هوشمند، فعالیت فیس‌بوکی، توییت کردن، نوشته‌های وبلاگی و انتشار عکس‌های اینستاگرامی، بخشی از زندگی اجتماعی و فردی انسان‌ها شده است. حالا دیگر ارتباط‌های انسانی محدود به مراودات رودر رو نیست. فالوئرهای فیس بوک و توییتر و اینستاگرام و وبلاگ، زندگی اجتماعی بسیاری از ما را شکل می‌دهد. زندگی آنلاین راهی برای بیان آزادانه افکار، اندیشه‌ها، اعتقادات و ارزش‌هاست. این چیزی است که همه ما به آن واقف هستیم. بله، زندگی آنلاین بخش عمده‌ای از روابط ماست اما متاسفانه حد و مرز آن برای بسیاری از افراد روشن نیست و این یعنی اینترنت فرصتی است برای رفتارهای ضد اجتماعی، خشونت آمیز و متعصبانه. همه می‌توانند پشت نامی جعلی و رمزآمیز هر طور که خواستند رفتار کنند و هر چه خواستند بگویند.

به همین ترتیب، فضای باز فعالیت‌های اینترنتی مکانی برای زن‌ستیزی و خشونت‌های سایبری علیه زنان است بدون اینکه هیچ کنترل و نظارتی بر آن وجود داشته باشد. در خیلی از موارد زنان فعال حقوق بشر، هنرمندان، سیاستمداران و هر فرد شناخته شده‌ دیگری در معرض خشونت‌های سایبری قرار دارند. اگرچه این خشونت‌ها محدود به آزار ستاره‌ها و فعالان نیست و هر کسی در معرض آن است، اما به طور ویژه زنان فعال و شناخته شده بیشتر در معرض چنین آسیبی قرار دارند.

بسیاری از فعالان حقوق بشر و منع خشونت علیه زنان و بسیاری از گروه‌ها و کمپین‌ها تلاش می‌کنند، رسانه‌های اجتماعی، شبکه‌ها، دولت‌ها و قوانین را وادار ‌کنند تا به مساله خشونت سایبری علیه زنان توجه بیشتری نشان بدهند و  قوانین تازه و درستی برای ممانعت از آن وضع کنند.

اما همه چیز به قانون‌های سفت و سخت مربوط نیست. بخش مهمی از تلاش برای منع خشونت به خود ما مربوط است. این واقعا لازم است که تاثیر رفتار و عملکرد خود را بشناسیم و آن را تغییر بدهیم. مبارزه با خشونت به تغییر رفتارهای کوچک ما نیز بستگی دارد. از آنجا که بیشترین خشونت‌های سایبری علیه زنان توسط مردان انجام می‌شود ما در این یادداشت به فعالیت مردان برای مبارزه با خشونت سایبری علیه زنان می‌پردازیم.

لازم به یادآوری نیست که زنان هم در خشونت علیه زنان دست دارند و مردان نیز در معرض خشونت سایبری هستند اما این یادداشت به طور ویژه به تلاش مردان برای منع خشونت سایبری علیه زنان می‌پردازد.

چقدر این خشونت را می‌شناسید؟

برای شناخت خشونت سایبری خوب است که این سه قدم مهم را بردارید. اولین قدم این است که چنین خشونتی را به رسمیت بشناسید و آن را انکار نکنید.

قدم دوم این است که انواع خشونت‌های سایبری را که شامل توهین‌های جنسیتی، تحقیر کردن زنان، تهدید به مرگ، تهدید به رسوایی و طیفی از رفتارهای زن ستیزانه است را بشناسید. در گام سوم تشخیص به موقع این خشونت‌هاست. زمانی که به موقع تشخیص بدهید، زودتر دست به عمل می‌زنید و نسبت به آن واکنش نشان می‌دهید.

چقدر آموزش دیده‌اید؟

همانطور که گفتیم برای مقابله با خشونت باید مظاهر خشونت را در جامعه بشناسید. این کار نیاز به تمرین و توجه زیاد دارد. در مورد اظهارنظرهای زیادی که در یادداشت‌ها، توییت‌ها و کامنت‌ها در مورد یک زن می‌شود  فکر کنید و آنها را ارزیابی کنید. وقتی موجی از خشونت‌های سایبری به وجود می‌آید، یک لحظه متوقف شوید و به آن فکر کنید. در ابتدا تمرین شما می‌تواند این باشد که سوار این موج نشوید، سکوت کنید، خوب فکر کنید و سپس برای مقابله با آن اظهار نظر کنید.

نسل آینده را چگونه آموزش می‌دهید؟

یکی از مهم‌ترین و موثرترین راه‌های مبارزه با انواع خشونت، آموزش نسل بعدی پسران و جوانانی است که بالاخره روزی وارد این معرکه می‌شوند. به عنوان یک مرد در نقش برادر، پدر، معلم و مشاور همواره می‌توانید درباره خشونت‌های رایج گفت‌وگو کنید و راه مقابله با آن را آموزش بدهید. مثلا That Is Not Cool یک کمپین آموزش عمومی برای افزایش آگاهی به پسران جوان است که در آن به انواع رفتارهای خشونت آمیز، کنترلگرانه و ناسالم می‌پردازد. نمونه این کمپین در ایران وجود ندارد اما شما می‌توانید از این کمپین چیزهای زیادی بیاموزید. این کمپین به مردان می‌آموزد که «پیام‌های آزار دهنده و خشونت آمیز» چه هستند، «تهدید به برملا کردن عکس» چیست و انواع رفتارهای ناسالم ارتباطی دیگر را نیز معرفی می‌کند و درباره روش برخورد با آنها می‌دهد. همچنین در این کمپین منابع و اطلاعات بسیار خوبی درباره مداخله در خشونت  زمانی که دوست، یکی از افراد فامیل یا آشنا از طریق تکنولوژی سعی به آزارهای کلامی، جنسی و عاطفی می‌کند ارائه می‌دهد.

دوستان خود را چگونه آموزش بدهید؟

برای ایجاد تغییر از هر فرصتی که در اختیار دارید استفاده کنید. توییتر و فیس بوک و وبلاگ ابزار کار شما هستند. دوستان شما که احتمالا کم تعداد هم نیستند آنچه می‌گویید را می‌خوانند. پس از فرصت رایگانی که در اختیارتان قرار دارد استفاده کنید و درباره این مساله حرف بزنید.

اشتباه خود را بپذیرید

واقعیت این است که بسیاری از ما رفتارهای خشونت آمیز نسبت به زنان را آموخته‌ایم. در تربیت و آموزش ما اشتباهات عرفی، فرهنگی و مذهبی زیادی وجود دارد.  پس احتمال اینکه بi خاطر آموخته‌های غلط اشتباه عمل کنید بسیار زیاد است. ممکن است شما باوری به خشونت ندشته باشید و با آن مخالفت کنید اما در موقعیتی خاص اشتباه کنید. این اشتباه واقعا مساله مهمی نیست؛ اگر آن را بپذیرید و اصلاحش کنید.

همیشه می‌توانید چیزهای بیشتری یاد بگیرید، عادت‌ها را تغییر بدهید، بپرسید و زبان و رفتار و نگرش‌تان را بهبود بدهید. از عذرخواهی هراسی نداشته باشید. این راهی برای تعامل فعال و سالم است.

سکوت نکنید

خشونت به شما مربوط است. سکوت در برابر آن به آزارگرها و ترول‌ها قدرت بیشتری می‌دهد. بنابراین هرگز نگویید به من مربوط نیست یا من اینطور نیستم یا این مشکل دیگران است. آنها باید بدانند که اشتباه کارشان در کجاست. بنابراین به طور خاص به رفتار خشونت آمیز بپردازید. بگویید که این رفتار مصداق کدام نوع خشونت است و چرا نباید اینطور باشد. فرصت فکر کردن را از دیگران نگیرید. حتی اگر تنها صدای جهان هستید، خاموش نباشید. مداخله در خشونت سایبری بهترین واکنش در برابر آن است.

در اختیار دیگران قرار دهید

قدم اول برای مبارزه با خشونت سایبری علیه زنان افزایش آگاهی بود. آنچه می‌آموزید و آنچه می‌دانید را از دیگران دریغ نکنید. هر زمان که نکته تازه‌ای می‌آموزید یا می‌خوانید آن را با دیگران در میان بگذارید؛ پیوسته این وظیفه اخلاقی را انجام بدهید و خود را محدود به یک دوره و تاریخ خاص نکنید.

زنان را باور کنید

زنان برای پرداختن و مطرح کردن تجربه‌های خشونت آمیز خود نیاز به فضایی امن و قابل اعتماد دارند. هیچ چیز بدتر از این نیست که زنی تجربه خشونت آمیزی را در میان بگذارد و دیگران او را تشویق به سکوت کنند یا آن را انکار کنند و یا آن را مساله‌ای شخصی و مربوط به رفتار و منش خود زن بدانند. اگر زنی قربانی خشونت سایبری است از او حمایت کنید و فعالانه برای احقاق حقوق از دست رفته او مشارکت کنید.

به کمپین‌ها بپیوندید

کمپین‌های مبارزه با خشونت علیه زنان که بسیاری از آنها حاصل تلاش جمعی فعالان حقوق بشر هستند و از بودجه و حمایت‌های دولتی استفاده نمی‌کنند برای تولید محتوا، فعالیت‌های عملی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی نیاز به حمایت‌های مردمی دارند.  بدون شک مشکارکت شما در این کمپین‌ها تاثیر گذار است. هر کمپین و سازمان فعالی در بخش‌های مختلفی نیاز به کمک، هدایت و همراهی دارد. به این کمپین‌ها بپیوندیده از آنها حمایت کنید و سهم مهم خود را ادا کنید. تجربه، تخصص و دانش شما برای آنها بسیار ارزشمند است.