ضرورت افزایش مشارکت سیاسی زنان در انتخابات سال آینده

 به گزارش ایسنا، شهربانو امانی، آذر منصوری و فاطمه راکعی از زنان فعال در عرصه سیاست داخلی  ، از جمله چهره‌های سیاسی  بودند که در دوران رقابت‌های انتخابات مجلس دهم به تبیین ضرورت افزایش مشارکت زنان در عرصه سیاسی می پرداختند . نتیجه این پیگیری‌ها و تاکید بر اختصاص سهمیه سی درصدی به زنان، منتهی به  ورود 17 زن از میان کاندیدهای موجود به مجلس دهم  شد. با توجه به شکل گیری فراکسیون زنان در مجلس دهم  ، ایسنا در نشستی به بازخوانی دلایل پیروزی زنان لیست امید در انتخابات مجلس دهم و ضرورت مشارکت آنان در انتخابات شهر و روستای سال آینده جهت ورود به این رکن تصمیم گیر نظام پرداخت.

میزان مشارکت نخبگان زن در جایگاه‌های تصمیم‌سازی همچنان کم است

شهربانو امانی در ابتدای این نشست اظهار کرد: انقلاب اسلامی فرصتی ایجاد کرد که مشارکت توده‌ای زنان نسبت به قبل از انقلاب افزایش چشمگیری داشته باشد. مشارکت سیاسی و توده‌ای زنان چه در پیروزی انقلاب و چه در حمایت از رزمندگان در طول سال‌های جنگ تحمیلی قابل لمس است، اما درباره مشارکت زنان نخبگان و سهیم شدن آنها در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها، آن بستری که باید آماده می‌شد، نشد و میزان مشارکت نخبگان زن همچنان کم است.

وی ادامه داد: حتی می‌توان گفت پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال 84، حرکت رو به جلو برای افزایش مشارکت زنان کند شده و بعد از سال 88 تقریباً به محاق رفت، ضمن اینکه تعداد نمایندگان زن در سه دوره انتخابات مجالس هفتم، هشتم و نهم هم این سیر نزولی را نشان می‌دهد، به طوری که در مجلس هشتم، 8 خانم نماینده و در مجلس نهم 9 خانم نماینده داشتیم اما بعد از انتخابات 92 که میل داریم از دستاورد موفق و اجماعی که در آن به دست آورده‌ایم دفاع کنیم، ‌تصمیم بر این شد که جریان اصلاحات شرکت فعالانه‌ای در انتخابات مجلس داشته باشد و نهایتاً به نتیجه‌ای که از این انتخابات حاصل شد، رسیدیم.

مجلس ششم تلاش کرد جایگاه زنان را در پست‌های مدیریتی میانی ارتقا بخشد

این نماینده سابق مجلس در ارتباط با تعهد ایران در اجلاس اتحادیه بین المجالس مبنی بر افزایش حضور زنان در مجلس گفت: لازم است که اشاره‌ای هم به تاریخچه بحث مشارکت برابر زنان و مردان در سال‌های پس از انقلاب داشته باشیم، در سال 75 در دهلی نو اجلاس اتحادیه بین‌المجالس با هدف مشارکت سیاسی برابر زنان و مردان برگزار شد که آن زمان آقای دری نجف‌آبادی رئیس هیئت ویژه‌ای بود که از سوی ایران به آن اجلاس رفته بود و مجلس پنجم هم اکثریت‌اش در اختیار اصولگرایان امروزی یا جناح راست آن روز بود؛ در این اجلاس مصوب شد که دولت‌ها باید شرایطی را فراهم کنند که 25 درصد کرسی‌های مجلس در اختیار زنان باشد اما ما از زمانی که مجلس ششم تشکیل شد به جای تلاش برای اجرایی شدن آن مصوبه اتحادیه بین‌المللی مجالس، آنقدر درگیر موضوعات مهم دیگری شدیم که بیشتر در حوزه اجرایی و ارتقای زنان به پست‌های مدیریتی میانی به بالا تلاش کردیم تا کمک کردن به اجرایی شدن آن مصوبه، هرچند که ما این موضوع را در آن زمان اعلام نکردیم که مشغول کادرسازی استان به استان بودیم و شورای مرکزی احزاب تأثیرگذاری چون جبهه مشارکت با حضور 30 دیرصد همراه بود. در واقع روند بسترسازی برای حضور زنان در عرصه قدرت هم در میان احزاب و هم در سطح خاصی، در درون مجلس پی‌گیری می‌شد اما ما نشست‌های خبری یا مناظره‌ای درباره فعالیت‌هایمان برگزار نمی‌کردیم.

بعد از انتخابات 84 تلاش چشمگیری برای استیفای مطالبات به حق زنان انجام نشد

وی ادامه داد: بعد از انتخابات سال 84 و شکل‌گیری مجالس هفتم، هشتم و نهم علاوه بر اینکه در حوزه زنان اتفاق چشمگیری در ارتباط با استیفای مطالبات برزمین مانده و به‌حق زنان از جمهوری اسلامی نیفتاد، بلکه بعضاً طرح‌ها و لوایح ضدزنانه نیز در مجلس مطرح شد، مانند لایحه خانواده که بحث‌انگیز شد و هزینه‌های زیادی به جمهوری اسلامی وارد کرد، به ضرر زنان بود و کانون خانواده‌های سالم را هم می‌لرزاند. ضمن اینکه متأسفانه در مواردی هم شاهد بودیم که خانم‌های نماینده در این سه دوره مجلس پیش‌قدم می‌شدند که لوایحی را برای محدودیت زنان ایجاد کنند، مانند طرح جمعیت و تعالی خانواده که بیشتر امضاءکنندگانش خانم‌های نماینده بودند و محدودیت‌های ویژه‌ای را برای زنان از جمله در موضوع اشتغال یا حتی در ارتباط با زنان مجرد در خود داشت و این در حالی بود که در مجلس ششم فراکسیون زنان را تشکیل شده بود که برای خود برنامه داشت و اکثریت مجلس هم با این فراکسیون همراه بود و تمام طرح‌ها و لوایح ما درباره زنان در مجلس با رای قاطع به تصویب می‌رسید و اگر مانعی بود در جای دیگری بود و شورای نگهبان آن لوایح را متوقف می ‌کرد.

حکومت، موانع حضور زنان در جایگاه‌های تصمیم‌سازی را رفع کند

امانی تصریح کرد: بعد از انتخابات 92 تصمیم جریان اصلاحات بر این شد که مطالبات به‌حق زنان برای حضور در تأثیرگذارترین قوه کشور (مقننه) را پیگیری کند. فعالان زن سیاسی اصلاح‌طلب و کنشگران جامعه و نهادهای مدنی، با روزنه‌ای که با روی کار آمدن آقای روحانی ایجاد شده و قول‌هایی که رئیس جمهور در حوزه زنان داده بود، تصمیم گرفتند با محوریت مجمع زنان اصلاح‌طلب و جمعیت زنان مسلمان نواندیش، شورای همگرایی زنان که متشکل از نمایندگان احزاب از کمیته‌های زنان بود، را تشکیل دهند و با برگزاری کارگاه‌های آموزش به موضوع افزایش میزان مشارکت زنان ورود پیدا کنند.

وی همچنین افزود: در واقع همگرایی، همفکری و همدلی برای پیشبرد مطالبات زنان در میان نخبگان سیاسی و کنشگران اجتماعی زن به یک اجماع رسید و از آن روز تمام تلاش‌ ما برای طرح موضوع، آگاهی‌سازی و حساس کردن مردم نسبت به مسأله افزایش حضور زنان در قدرت بود و نتیجه این شد که در جریان انتخابات، در حوزه‌های انتخابیه‌ای که می‌توانستیم لیست ارائه دهیم،‌ کاندیداهای زن 30 درصد از مجموع کاندیداها را در اختیار داشتند و مردم نیز از این موضوع استقبال کردند تا مشخص شود که موانع حضور زنان در جایگاه‌های تصمیم‌سازی در بین توده‌های مردم نیست بلکه در قوای مهم کشور است و حکومت باید این بستر را ایجاد کند.

آیا زنان در مقدرات اصلی کشور شریک هستند؟

منصوری نیز در بخش اول اظهاراتش با اشاره به سابقه ی مشارکت سیاسی زنان ایران گفت: در ابتدای بحث باید به ترسیم صورت مسئله سطح مشارکت سیاسی زنان و اینکه چه ضرورت هایی برای مشارکت سیاسی آنان جود دارد، بپردازیم و سپس به این پرسش پاسخ دهیم که جامعه ی اسلامی ما از نظر این شاخص در کدام نقطه ایستاده است. سی و هفت سال از انقلاب اسلامی گذشته و در تمام دوران پیش از انقلاب و بزنگاه های بعد آن ، زنان ایران در سطح مشارکت های توده ای نقشی اگر نگوییم بیشتر ، بلکه مساوی مردان داشته اند . آنها به عنوان نیمی از پیکره‌ی جامعه ی اسلامی ایران، انقلابی را به ثمر رساندند که رهبرش عقیده داشت زنان باید در مقدرات اساسی کشور شرکت داشته باشند .

وی گفت: اساسا انقلاب اسلامی به دنبال ارائه ی الگو،چهره و نماد جدید از مشارک سیاسی زنان مسلمان به دنیا بود. حالا وقتی آمارها را مقایسه می کنیم می بینیم شکاف بسیار عظیمی از حیث دسترسی زنان در مقایسه با مردان در شاخص های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی ،فرهنگی، آموزش و حتی شاخص سلامت بوجود آمده است.

باید شاخص های مشارکت سیاسی زنان بهبود پیدا کند

این فعال سیاسی تصریح کرد:باید شاخص های مشارکت سیاسی زنان بهبود پیدا کند و باید شکاف را کم کنیم؛ چرا که امروز دنیا متوجه شده است ، رسیدن به توسعه ی پایدار،همه جانبه و توسعه ی مشارکت آحاد مردم مقدور و ممکن نیست، مگر آنکه به همه ی افراد جامعه فرصت مشارکت در تمام فرایند جامعه داده شود. این موضوع بویژه برای زنان به دلیل نقش و تاثیری که  مشارکت آنها در فرایند توسعه ی همه جانبه ایجاد می‌کند، از اهمیت بیشتری برخوردار است.

وی ادامه داد: ما به عنوان جریان اصلاح طلب یکی از جهت گیری‌های اصلیمان این است که تلاش کنیم تا کشور به توسعه و پیشرفت همه جانبه برسد. نکته ی بعدی این است که وقتی به مبانی اعتقادی نگاه می‌کنیم در خصوص ایفای مسئولیت اجتماعی، سیاسی و انسانی  تاکید شده است که زنان باید پا به پای مردان در این مسیر حرکت کنند ؛ یعنی مسیری که به کمال انسانی منتهی می شود ، مسیری است که زن و مرد باهم حرکت می کنند. نمی شود برای پیشرفت یک طرف را متوقف کنیم، بلکه این دو باید در کنار یکدیگر مسیر پیشرفت را طی کنند. اتفاقا در مبانی اعتقادی ما آمده است که مسیر انسانیت و جامعه باید توسط زنان و مردان به صورت همپا و همراه طی شود.

منصوری با مقایسه آمار های سیاسی و اقتصادی مشارکت زنان ایران با دیگر کشورها گفت: بهترین دیدگاه را نسبت به مشارکت زنان در جامعه دین ما دارد. وقتی با چنین پشتوانه ای آمارها را نگاه می‌کنیم ، متاسف می شویم که ایران از لحاظ شاخص شکاف جنسیتی در بین 145 کشور جهان رتبه 142را دارد. شاخص های دیگر هم همین را می گوید.البته وقتی گزاش سال 2015 مجمع جهانی اقتصاد را با گزارش سال 2016 مقایسه می کنیم به دلیل تلاش های دولت آقای روحانی در استفاده از زنان  در بخش‌های مختلف از جمله فرمانداران ، بخشدران و مدیران میانی به این نتیجه می‌رسیم  که شاخص مشارکت سیاسی بهبود پیدا کرده، اما در همین آمارمشخص است که نسبت به قبل مشارکت اقتصادی زنان کاهش یافته است.

وی ادامه داد:حتی با وجود اینکه در یک دهه گذشته شاخص آموزش زنان ایرانی رشد داشته است، اما رتبه ما در بین 145 کشور جهان هنوز رتبه مهمی نیست و 106ام  است.این موضوعات در حالی است که قانون اساسی ما هیچ محدودیتی برای مشارکت سیاسی زنان قائل نشده است و آنها می توانند در انتخابات‌های شورای شهر و روستا و مجلس شورای اسلامی شرکت کنند و یا وزیر، معاون اول و مدیر عامل شوند.در کاندیداتوری زنان برای ریاست جمهوری هم تفسیر رجل به معنای آشنا به امور سیاسی کشور مد نظر عده ای است که باز هم جای بحث دارد.

توسعه ی سیاسی – اجتماعی زنان  هنوز  تحقق پیدا نکرده است

این عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت خاطرنشان کرد: در کشوری که توسعه محور است ، توسعه ی سیاسی – اجتماعی زنان  هنوز  تحقق پیدا نکرده است . باید دید چه اتفاقی افتاده که این امر محقق نشده است و باید دانست برای ارتقای مشارکت زنان چه باید کرد؟ به هر حال در ضرورت این مسئله شکی وجود ندارد.همه می گویند خوب است زنان در مسائل سیاسی مشارکت کنند، اما چرا این اتفاق رخ نمی دهد؟ طی چند سال اخیر خیلی از کشورهایی که از ما عقب بودند در این نوع از حوزه های توسعه ای پیشی گرفته اند .

وی با بیان اینکه باید از تجربه های کشورهای دیگر استفاده کنیم ، گفت: باید دید دنیا برای افزایش مشارکت زنان در سیاست چه کرده است؟ واقعیت موجود این است که ساختار باورهای فرهنگی، ذهنی و تاریخی جامعه ما به گونه ای است که این مشارکت به خودی خود اتفاق نخواهد افتاد. مهندسی فرهنگی جامعه تا خروجی که در فضای عمومی کشور مشاهده می کنیم این موضوع را نشان می دهد. بعضی کشورها این موضوع را بررسی کرده‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند که این مسئله به خودی خود اتفاق نمی افتد. باتوجه به نقش زنان در فرایند توسعه آن ها از استراتژی به نام جریان سازی ایجاد فرصت های برابر در ساختار حقیقی و حقوقی کشور استفاده کردند. یعنی در برنامه های توسعه ای ، تدوین قوانین و اصلاح آن ظرفیت های مثبتی را برای افزایش مشارکت زنان در نظر گرفته اند. در واقع آن ها این استراتژی را جریان سازی کردند.

وی گفت: یکی از سازوکارهای جریان سازی افزایش مشارکت زنان، انتخابات است. هرچه جوامع به سمت مردم سالاری رفتند از این جریان استفاده ی بیشتری کردند. افغانستان، پاکستان و  عراق از جمله کشورهای همسایه ما هستند که از این جریان استفاده کردند.آنها برای حضور زنان در مشارکت سیاسی سهمیه در نظر گرفته اند. پذیرفته اند که زنان به خودی خود با توجه به بستر فرهنگی کشورشان شانسی برای اقبال و پیروزی در انتخابت ندارند، پس باید به آن ها سهمیه داد . پارلمان های این کشورها 25% از سهم کرسی های خود را به زنان اختصاص داده اند اگر زنی وارد مجلس نشود آن کرسی ها خالی می ماند پس احزاب برای به دست آوردن آن مقدار کرسی هم که شده سعی می‌کنند به کادر سازی زنان در حوزه ی سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی  بپردازند.

این عضو مجمع زنان مسلمان نواندیش اظهار کرد: کشورهای مختلفی از این فرمول استفاده کرده اند و موفق هم بوده اند؛ حالا باید دید که این مشارکت با اختصاص سهمیه تا چه حد توانسته در بهبود شاخصه ها باشد.این موضوع دقیقا اساس مطرح شدن اختصاص سهمیه 30% به زنان درانتخابات گذشته توسط اصلاح طلبان بود.معاونت امور زنان و خانواده ی رئیس جمهور خیلی تلاش کرد که این سهمیه در ایران هم منظور شود، اما این اتفاق نیافتد. نهایتا طرح به مجمع تشخیص مصلحت نظام رفت و با دو تا سه اختلاف، رای منفی گرفت. بنابر این چاره ای برای ما نماند که این موضوع را در ابعاد کلی جریان سازی کنیم و اولین قدم برای جریان سازی گفتمان سازی بود.

وی ادامه داد: طرح سهمیه در لیست های انتخاباتی به زنان و اختصاص سهمیه 30%  نتیجه ی گفتمان سازیی بود که در حداقل یک سال و نیم  انجام شد. باید حواس رسانه ها هم به این موضوع جمع می شد. فضای کلی جامعه در انتخابات مجلس دهم به نسبت انتخابات های قبل خیلی تغیر کرد. ما مجلسی را هم اتفاقا پشت سر گذاشتیم که زن‌ستیزانه ترین طرح ها در آن مطرح شده بود . وقتی عمیقا به آن طرح ها نگاه ‌کنید متوجه می شوید که در نهایت فرصت در حوزه ی اشتغال  ،قدرت مشارکت اقتصادی زنان و قدرت مشارکت در تصمیم گیری ها از خانوم ها گرفته می شود. بویژه این نگاه در دو سه مجلس اخیر بیشتر بروز کرد.

منصوری همچنین گفت : از این جهت است که می گویم گفتمان سازی با توجه به ضرورت مشارکت زنان در این انتخابات صورت گرفت. درصد ثبت نام کنندگان زن در مقایسه با درصد ثبت نام کنندگان مجلس نهم از سه درصد به یازده و ده دهم درصد رسید . این آمار واضح ترین نشانه‌ی اثر گفتمان سازی بوده است به نظر من این اتفاق که با استفاده از ظرفیت رسانه‌ها  و اطلاع رسانی توانستیم در کل کشور فضایی ایجاد کنیم که خانوم ها چهار برابر بیشتر از دوره ی پیشین ثبت نام کنند اتفاق مثبتی بوده است.

وی در ادامه تصریح کرد:خاطرمان هست که در مقطع ثبت نام با خیزش حضور بانوان مواجه بویم، اما افزایش درصد ثبت نام کنندگان زن به خودی خود نمی تواند منتهی به نتیجه شود، اثر گذار هست اما در صورتی واقعا نتیجه خوهد داشت که ما بتوانیم این جریان سازی را تا خط آخرش ادامه دهیم. ما کمپین راه نیانداختیم بلکه با دبیران کل احزاب گفت و گو کردیم و آن ها را متقاعد کردیم که افزایش مشارکت زنان یک ضرورت است. این گفت و گو و تعامل باعث شد که در مجموع احزاب ما به عنوان کنشگران اثرگذار بی بدیل در انتخابات ، بپذیرند که باید در جاهایی که امکان اختصاص سهمیه سی در صد به خانوم‌ها  وجود دارد آنها را در لیست قرار دهند. این اتفاق در تهران و اصفهان رخ داد که متاسفانه یکی از خانوم ها به آن شکل از حوزه ی اصفهان حذف شد. در بعضی از شهرها ، مثل تهران سهمیه سی درصدی بود و در برخی شهر ها مثل اصفهان بیش تر از سی در صد به زنان اختصاص داده شد. حتی در برخی شهر ها مثل قزوین اصلاح طلبان یک کاندیدا داشتند و آن هم یک خانوم بود .

جامعه ی ما پذیرای گفتمان سازی است

این عضو شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در ارتباط  با فواید گفتمان سازی برای مشارکت سیاسی زنان گفت: این گفتمان سازی باعث شد که حتی در بعضی از شهرها خانوم هایی که مستقل در رقابت انتخاباتی شرکت کردند از کاندیدای لیست امید هم بیشتر رای بیاورند. مثلا پیروزی  خانوم الماسی یک نمونه ‌ی این موضوع است. جامعه ی ما پذیرای گفتمان سازی است و از  این روی توانستیم از راهبرد جریان سازی ایجاد فرصت برابر استفاده کنیم . شاید اگر تعداد رد صلاحیت ها کمتر بود، می‌توانستیم زنان  بیشتری به مجلس بفرستیم. در یک صحنه ی کاملا نابرابر افزایش حضور زنان از سه در صد به نه در صد رسید که نقطه ی قوت مهمی است . الان در نهاد قانون گذاری کشور ما فرصتی ایجاد شده که خانوم ها بتوانند در ابعاد کلی کشور تاثیر گذار باشند.در فرصت چهار ساله پیش رو حتما اثرات آنان را خواهیم دید. اگر با همین راهبرد این 17 خانوم راه گفتمان سازی را ادامه دهند، می توانیم امیدوار باشیم که در مجالس بعدی این گفتمان ادامه داشته باشد. آن ها می توانند در اصلاح قانون انتخابات ،در  جهت اختصاص سهمیه به زنان موثر باشند با همین شیب و چه بسا با شیب تندتری بستر را برای مشارکت سیاسی زنان دیگر  فراهم کنند .

وی یادآور شد: سال دیگر انتخابات شوراهای شهر و روستا را در پیش داریم . در این سطح  خود به خود مشارکت زنان نسبت به مجلس شورای اسلامی بیشتر می شود. تداوم این انتخابات می تواند تصویر جدیدی از مدیریت زنان در انتخابات های آینده ایجاد کند .مهم ترین آسیبی که امروز منطقه ی ما را تهدید می کند رادیکالیسم و افراط گرایی است، یکی از آثار مثبت اینکه مرتب بر حضور زنان در جایگاه های تصمیم گیر و تصمیم ساز تاکید می‌شود، دور شدن از این تهدیدی است که منطقه ی ما را به شدت در معرض خطر قرار داده است . به هر ترتیب حضور زنان و پیگیری مطالبات مردمی از سوی  آنها به تلطیف شدن این فضای متشنج کمک می کند . دو دوره است که خانوم ها بر مسند قدرت گروه 1+5 نشسته اند.همین موضوع  در دور شدن از خشونت ها و نزدیک شدن به فضای گفت و گو تفاهم اثر گذار بود. تغییر فضای سیاسی مردانه با مشارکت زنان و مردان یک ضرورت است.

گفتمان حضور بیشتر زنان در تصمیم‌گیری‌ها را جریان اصلاح‌طلبی پیگیری کرد

امانی در ادامه گفت: فراکسیون در پارلمان به نمایندگانی اختصاص دارد که از احزاب در مجلس حضور پیدا می‌کنند تا شعارها و برنامه‌های یک جریان سیاسی را اجرایی کنند. در کشور ما از مجلس ششم واژه فراکسیون بیشتر مورد توجه قرار گرفت و می‌توان اینگونه عنوان کرد که گفتمان حضور بیشتر زنان در تصمیم‌گیری‌ها را جریان اصلاح‌طلبی پیگیری کرد، اما در برداشت محصول، اصولگرایان دست پیش را هم می‌گیرند که ما نیز مشکلی نداریم و آن را اتفاق مبارکی می‌دانیم اما اینکه محدودیت‌های نانوشته‌ای ایجاد می‌شود و از جمله  65 درصد از زنان برای حضور در انتخابات مجلس، باز نگه ‌داشته می‌شوند، درست نیست. همچنین باید به این نکته هم اشاره کرد که تأثیر گفتمان‌سازی اصلاح‌طلبان درباره حضور زنان به اندازه‌ای بود که جمعی از مردان کاندیدا هم در جریان ثبت‌نام‌ها با خانم‌های خود و یا با رئیس ستاد زنان حامی‌شان به مراکز مربوطه مراجعه می‌کردند.

وی ادامه داد: من از نظر اهداف ملی، متأسفم که پیگیری مطالبات زنان که مخصوصاً در مجلس پنجم با اتفاق نظر نمایندگان هردو جریان اصلاح‌طلب و اصولگرا همراه بود، در تجربه مجالس هفتم، هشتم و نهم تنها محدود به یک جریان سیاسی (اصولگرایان) شد و در مجلس فعلی نیز نمایندگان زن اکثراً اصلاح‌طلب هستند که این وضعیت، نشان‌دهنده نامتعادل بودن فضای سیاسی کشور است، اما به هرحال فراکسیون زنان در مجلس حتماً شکل خواهد گرفت و معتقدم از وظایف مهم‌ نمایندگان زن، پیگیری مطالبات ویژه زنان است، اما اگر دغدغه فعالان و کنشگران زن جامعه این است که کمیسیون زنان مجلس چرا تاکنون شکل نگرفته است؟

این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی همچنین تصریح کرد: با تجربه‌ای که به عنوان یک نماینده سابق مجلس دارم، می‌گویم که لازم است فرصتی فراهم شود تا کمی از آغاز تشکیل مجلس و انتخاب روسا و اعضای کمیسیون‌ها بگذرد،‌ بعد به فکر تشکیل کمیسیون زنان باشیم. ما در حال حاضر در شرایطی از تشکیل فراکسیون زنان صحبت می‌کنیم که پس از سه دوره مجلس که نمایندگان زن از یک جناح سیاسی بودند و چه در بحث تصویب بودجه و چه در بحث رأی اعتماد به وزرا و سایر موارد مشابه چندان فعالیتی در پارلمان از خود نشان نمی‌دادند و طبعاً جامعه هم در سه دوره مجالس گذشته، فعالیتی از سوی نمایندگان زن ندید و حتی خانم‌های نماینده در ارکان کمیسیون‌های مجلس نیز حضور نداشتند. در حالی که در مجلس فعلی ما برای نایب رئیسی مجلس هم کاندیدا داشتیم، هر چند کاری به این نداریم که آیا این موضوع در مجلس طرح شد یا نه، ولی می‌خواهم بگویم تا این حد پیش رفته‌ایم. در حال حاضر نیز استقرار خانم‌های نماینده در کمیسیون‌ها هر چند که لازم و خوب است، اما کافی نیست، تعدادی از خانم‌های نماینده در انتخاب اولویت‌شان برای حضور در کمیسیون‌ها به نحوی عمل کردند که انتخاب دوم و سوم خود را هم از دست دادند و در نتیجه نمایندگان زن در کمیسیون‌ها خوب توزیع نشدند.

وی همچنین خاطرنشان کرد: در نهایت می توان گفت خانم‌های نماینده می‌توانند در چهار سال پیش رو، مجلس را فعال کرده و به بعد نظارتی آن کمک کنند و من خیلی این دغدغه را ندارم که کمیسیون زنان یک ماه یا دو ماه زودتر یا دیرتر شکل بگیرد. البته رسانه‌ها هم باید کمک کنند تا آقایان نماینده که نیمی از رأی‌شان را از زنان به دست می‌آورند، نیز به مطالبات زنان و موکلین خودشان توجه کنند و هنگامی ‌که کمیسیون زنان شکل گرفت حتماً‌ از ظرفیت‌های مردان هم استفاده کنند و نیز اینکه بکوشند از تجربیات نمایندگان زن سابق مجلس هم استفاده کرده و با آنها جلساتی را داشته باشند و همت و تلاش خود را به این سمت ببرند که از قوه مجریه برای مطالبات زنان پیگیری‌های بیشتری انجام دهند تا با عملکردشان، فضا را برای حضور هرچه بیشتر زنان در شوراهای اسلامی شهر و روستا در انتخابات سال آینده فراهم سازند و امیدواریم که نمایندگان زن مجلس این گذرگاه تاریخی را جدی بگیرند تا بار دیگر مشارکت زنان در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها به عقب، بازنگردد.

فراکسیون زنان یک فرصت است

منصوری در بخش دیگری از این نشست گفت: تشکیل فراکسیون زنان بخشی از استراتژی ایجاد فرصت های برابر با استفاده از ظرفیت نهاد قانون گذاری است. وقتی می گوییم فراکسیون زنان منظورمان این نیست جزیره‌ای در مجلس ایجاد شود، زنان آنجا باشند و در دیگر جاها حضور نداشته باشند. در واقع کارکرد فراکسیون این است که ببینند با توجه به حضورشان به چه صورت از ظرفیت های مختلف که در مجلس وجود دارد، می توانند برای اجرای استراتژی و جریان سازی مشارکت زنان در همه‌ی امور استفاده کنند. بحث فراکسیون با بحث کمسیون زنان  که در گذشته داشتیم متفاوت است ؛ چرا که باید یک سوی فراکیسون به ظرفیت داخل مجلس و یک سوی نگاهش  به بیرون مجلس باشد.همه ی  زنان مجلس باید در همه‌ی کمیسیون ها حضور داشته باشند، این طور نباشد که در برخی کمیسیون ها سه تا خانوم باشند و در خیلی از کمیسیون ها هیچ کدامشان نباشند.

وی ادامه داد: یکی از کارکردهای فراکسیون ، برنامه ریزی بلند مدت و کوتاه مدت برای حضور و فعالیت زنان در داخل مجلس است. کارکرد دومش فعالیت های بیرون از مجلس است. تجارب گذشته نشان می دهد هر زمان خانم های مجلس توانستند ارتباط موثری با ظرفیت های بیرون مجلس بر قرار کنند و از آن ظرفیت ها برای هم افزایی خود استفاده کنند، پیشرفت کرده اند. این فراکسیون باید بتواند ارتباط معنی داری را با نمایندگان ادوار زن مجلس اعم از اصلاح طلب یا اصولگرا  برقرار کند. مگر ما به گفت و گو و تعامل عقیده نداریم؟ پس باید همه باهم صحبت کنیم. از سوی دیگر با فعالین زن که به چالش های اجتماعی توجه می کنند و کار تخصصی و تجربی دارند هم باید ارتباط برقرار کنند. این ارتباط می تواند به افزایش مشارکت سیاسی زنان و اثر گذاری آنان در ارائه طرح های کارشناسی شده تر کمک کند.

این عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت تصریح کرد: تعامل این فراکسیون با رسانه ها هم مهم است . این فراکسیون مدام باید با رسانه ها گفت و گو کند و خود را در معرض نقد آن ها قرار دهد تا ارتباطش با بدنه ی جامعه حفظ شود و از دست نرود ، بنابراین فراکسیون نه تنها فعالیت دو سویه دارد و مختص به زنان نیست ،بلکه باید به سمتی کارکردش را هدایت و گفتمان سازی کند که آقایون هم عضو این فراکسیون شوند. حضور نماینگان مرد مجلس در فراکسیون زنان یک نقطه قوت برای آن ها است.فراکسیون زنان باید آقایان را هم با توجه به چالش های پیش روی کشور مثل چالش های سیاسی ،اقتصادی ،فرهنگی و محیط زیستی جذب کند تا به کمک هم برای برطرف کردن این چالش ها چاره ای بیاندیشند .به همین دلیل است که می گوییم خانوم ها باید در همه کمسیون های مجلس حضور داشته باشند . حضور خانوم ها خیلی می تواند فضای حاکم بر کمسیون ها را تعدیل کند .

وی در ادامه تصریح کرد:  با توجه به اینکه جلسات فراکسیون برقرار است و بحث هایی را پیش می گیرند اما هنوز شاکله ی اصلی این فراکسیون شکل نگرفته است خوب است که اعضای این فراکسیون از ظرفیت و تجربه ی زنان ادوار مجلس استفاده کنند. پیشنهاد می کنم آیین نامه فراکسیون را در زمینه  ریاست اصلاح کنند. هر سه ماه یک بار ریاست فراکسیون عوض شود که طی این 4 سال همه ی این خانوم‌ها فرصت تجربه ی اداره فراکسیون را پیدا کنند . ضمن آن که رقابت ها به فرایند کاملا دموکراتیک و همدلانه و اثر گذار تبدیل می شود. فکر می کنم با این رویکرد بیشترین کارکرد را فراکسیون زنان در خصوص اهداف و برنامه ها و مطالباتی که در انتخابات مطرح شد،  داشته باشد .

منصوری همچنین اظهار کرد: به عقیده ی من یک سوی دیگر فعالیت این فراکسیون باید تعامل با همه ی جریان های سیاسی  باشد. قاعدتا در خصوص رفع برخی از موانع ، اصلاح برخی از قوانین تبعیض آمیز  وپیوستن به معاهدات در خصوص زنان اگر نتواند از طریق تعامل با همه ی جناح ها و جریان های سیاسی  به توافق و تفاهم برسد، موفقیتی کسب نخواهد کرد. اتفاقا ممکن است پرداختن به یکسری از مسائل بدون تعامل حساسیت آمیز هم باشد.اگر تفاهم نباشد کاری از پیش نمی‌رود. پس گفت‌وگو با مراجع و علما ،علاوه بر گفت‌و گو با جریان های سیاسی باید در دستور کارفراکسیون زنان قرار بگیرد تا آن ها را متقاعد کنند که رویکردشان نه تنها به نفع زنان ، بلکه به نفع کل ایران و آینده ی کشور است . اگر بتوانیم قدمی در جهت ترمیم شکاف های موجود برداریم موفق بوده‌ایم.

مجالی برای از دست‌رفتن فرصت‌ها وجود ندارد

راکعی نیز با ضروری خواندن افزایش مشارکت زنان گفت: فعال بودن فراکسیون زنان حق بانوان جامعه و انتظاری است که از نمایندگان زن مجلس می‌رود، حتی نه صرفاً از نمایندگان زن، بلکه برای تمام نمایندگانی که در حوزه‌های مختلف، دغدغه‌های پررنگی برای بانوان دارند.  به هرصورت ما در حال حاضر هیچ‌ مجالی برای از دست دادن فرصت‌ها نداریم.

وی ادامه داد:  انتظار دیگری که از زنان نماینده مجلس دهم می‌رود، ارتباط متشکل، معنی‌دار، مستمر و مداوم با احزاب، جمعیت‌ها و فعالان حوزه زنان که سال‌ها در این حوزه تلاش کرده‌اند، است؛ مسأله مهم دیگری که به اندازه قانون‌گذاری مهم است، نظارت بر اجرای قوانین است؛ چرا که ما اصول معطل‌مانده‌ای در قانون اساسی داریم که اگر اجرا شود، بسیاری از معضلاتی که الان وجود دارد و سال‌هاست با آنها دست به گریبانیم برطرف می‌شود، در نتیجه زنان نماینده باید به طور جدی مطالعه کنند و ببینند چرا نظارت بر اجرای قوانین نمی‌شود تا از این طریق به اجرای این اصول معوق‌مانده کمک کنند.

این فعال سیاسی همچنین گفت:همچنین بندها و موادی از قوانین  را  داریم که در مجالس گذشته تصویب شده است و در قوانین موجود هم هست که به نفع زنان  است اما اجرا نمی‌شود. مثلاً درباره دادگاه‌های خانواده اگر مسائلی وجود دارد زنان نماینده باید کمک کنند تا از طریق اصلاح قوانین، آن مسائل حل و فصل شود.

دبیر کل جمعیت زنان مسلمان نواندیش گفت: نکته‌ دیگری که بسیار اهمیت دارد، پیوستن ایران به کنوانسیون رفع تبعیض از زنان است که ما در مجلس ششم با نظر فقهای نواندیش، حقوق‌دانان و جامعه شناسان و با عنایت به کارهای کارشناسی و تجربیات وزارت امور خارجه در این خصوص، آن را پی‌گیری کردیم و حتی به طور مشخص مواردی را که ممکن بود کوچکترین مشکلی را به لحاظ شئونات اسلامی به وجود آورد و یا به حفظ کیان خانواده ضربه بزند را کنار گذاشتیم و مقدمات پیوستن به این کنوانسیون را انجام دادیم .

این فعال سیاسی اصلاح طلب یادآور شد: همچنین در مورد کنوانسیون حقوق کودک که سال‌هاست ایران به آن پیوسته است، باید ببینیم که آیا مفاد این کنوانسیون در کشورمان اجرا می‌شود یا نه؟ ما هنوز با مسأله کودکان کار مواجه‌ایم یا دخترانی که حتی در سنین پایین‌تر از 12 یا 13 سال مجبور به ازدواج می‌شوند، با توجه به این موارد باید دید ‌آیا مفاد این کنوانسیون توسط نهادهایی که به آنها ابلاغ شده است اجرا می‌شود یا خیر؟ و مجلس دهم و نمایندگانش باید در این زمینه به تحقیق و بررسی بپردازند.

زنان نماینده می‌توانند برای انتخاب مجدد روحانی تاثیرگذار باشند

راکعی با بیان اینکه “زنان نماینده می‌توانند برای انتخاب مجدد روحانی تاثیرگذار باشند” ابراز عقیده کرد: اگر قرار است مجلس و دولت به یکدیگر کمک کنند، باید نمایندگان اصلاح‌طلب، مستقل و حامی دولت، در کنار یکدیگر قرار گیرند، تا لوایحی که به مجلس می‌آید، سریعاً تصویب شود  به خصوص با توجه به عمر کوتاهی که از این دولت باقی‌مانده زمینه‌های اجرایی شدنش فراهم شود که در همه این موارد و نیز فراهم کردن فرصتی برای انتخاب مجدد آقای روحانی، قطعاً‌ بانوان مجلس می‌توانند تأثیرگذار ظاهر شوند، همانطور که در فراهم کردن زمینه برای جلب و جذب همدلی همه دلسوزان کشور برای حضور و مشارکت بیشتر زنان در انتخابات شوراهای شهر و روستا می‌توانند موثر باشند.

وی ادامه داد: در نهایت، باید زنان نماینده با معاونت زنان ریاست جمهوری نیز ارتباط مناسبی برقرار کنند؛ چرا که بسیاری از دغدغه‌های خانم مولاوردی و فعالان سیاسی زن مشترک است و انتظار می‌رود که نمایندگان زن مجلس تعامل و همکاری با معاونت زنان ریاست جمهوری را جدی بگیرند.

فراکسیون زنان باید مردان را هم با توجه به چالش های پیش روی کشور جذب کند

در ادامه منصوری در ارتباط با اهمیت فراکسیون زنان مجلس خاطرنشان کرد: تشکیل فراکسیون زنان بخشی از استراتژی ایجاد فرصت های برابر با استفاده از ظرفیت نهاد قانون گذاری است. زمانیکه می گوییم فراکسیون زنان منظورمان این نیست جزیره‌ای در مجلس ایجاد شود، زنان آنجا باشند و در دیگر جاها حضور نداشته باشند. در واقع کارکرد فراکسیون این است که ببینند با توجه به حضورشان به چه صورت از ظرفیت های مختلف که در مجلس وجود دارد، می توانند برای اجرای استراتژی و جریان سازی مشارکت زنان در همه‌ی امور استفاده کنند. بحث فراکسیون با بحث کمسیون زنان  که در گذشته داشتیم متفاوت است ؛ چرا که باید یک سوی فراکیسون به ظرفیت داخل مجلس یک سوی نگاهش  به بیرون مجلس باشد.همه ی  زنان مجلس باید در همه‌ی کمیسیون ها حضور داشته باشند، این طور نباشد که در برخی کمیسیون ها سه زن  باشند و در خیلی از کمسیون ها هیچ کدامشان نباشند.

وی افزود: تعامل این فراکسیون با رسانه ها هم مهم است . این فراکسیون مدام باید با رسانه ها گفت‌وگو کند و خود را در معرض نقد آن ها قرار دهد تا ارتباطش با بدنه ی جامعه حفظ شود و از دست نرود، بنابراین فراکسیون نه تنها فعالیت دو سویه دارد و مختص به زنان نیست، بلکه باید به سمتی کارکردش را هدایت و گفتمان سازی کند که مردان هم عضو این فراکسیون شوند. حضور نماینگان مرد مجلس در فراکسیون زنان یک نقطه قوت برای آن ها است.فراکسیون زنان باید مردان را هم با توجه به چالش های پیش روی کشور مثل چالش های سیاسی، اقتصادی ،فرهنگی و محیط زیستی جذب کند تا به کمک هم برای برطرف کردن این چالش ها چاره ای بیاندیشند.به همین دلیل است که می گوییم زن‌ ها باید در همه کمیسیون های مجلس حضور داشته باشند . نقش آنها خیلی می تواند فضای حاکم بر کمیسیون ها را تعدیل کند .

وی تاکید کرد: به عقیده ی من یک سوی دیگر فعالیت این فراکسیون باید تعامل با همه ی جریان های سیاسی  باشد. قاعدتا در خصوص رفع برخی از موانع ، اصلاح برخی از قوانین تبعیض آمیز  وپیوستن به معاهدات در خصوص زنان اگر فراکسیون نتواند از طریق تعامل با همه ی جناح ها و جریان های سیاسی  به توافق و تفاهم برسد، موفقیتی کسب نخواهد کرد. اتفاقا ممکن است پرداختن به یکسری از مسائل بدون تعامل حساسیت آمیز هم باشد.اگر تفاهم نباشد کاری از پیش نمی‌رود.

فعالیت‌های زیربنایی را برای حضور در انتخابات شوراها، آغاز کرده‌ایم

راکعی همچنین گفت: من هم مثل خانم منصوری معتقدم طرح موضوع کمیسیون زنان در مجلس، آن هم در ابتدای کار اصلاً مناسب نبوده است؛ این طرح خیلی شتابزده پی‌گیری شده و معتقدم زنان نماینده در چارچوب همان کمیته‌ای که اشاره کردم و نیز خود فراکسیون زنان، می‌توانند مسائل را پیش ببرند و بانوان مجلس وقت خود را برای تشکیل کمیسیون زنان تلف نکنند.  در مورد انتخابات شوراها هم باید گفت که کارهای زیربنایی را در دو جهت جلب مشارکت مردم و تشویق زنان به اینکه با توجه به توانایی‌هایشان پا در عرصه مشارکت بگذارند، انجام می‌دهیم و این فعالیت‌ها البته در 6 ماه آینده پررنگ‌تر هم خواهد شد، ضمن اینکه در انتخابات شوراها، مشکلاتی که برای کاندیداهای مجلس وجود دارد، نیست و زنان در سطوح مختلف می‌توانند در انتخابات به عنوان کاندیدا حاضر شوند، خوشبختانه در حال حاضر هم انگیزه برای مشارکت در جامعه زنان وجود دارد؛ اما این انگیزه باید توسط احزاب و نهادهای زنان تقویت شود.

وی  در پایان گفت: البته نمایندگان زن مجلس نباید تقویت فراکسیون امید را از یاد ببرند که هم دولت را در سال 92 به روی کار آورده و هم مجلس را شکل داده است. زنان باید در این فراکسیون هم فعالیت برجسته و ویژه داشته باشند.