گزارش ماهانه؛ نگاهی اجمالی به وضعیت حقوق بشر ایران در فروردین۹۵

 فرستنده خبر اقای نوید احمدفخرالدین ۱ اردیبشهت ۱۳۹۵  

خبرگزاری هرانا – آنچه در پی می‌آید گزارش اجمالی و ماهیانه وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی فروردین‌ماه ۹۵ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیه‌شده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروه‌های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمی‌تواند بازتاب‌دهنده کامل وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.

لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل به‌صورت سالانه گزارش مفصل‌تر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر می‌کند.

در فروردین‌ماه سال ۱۳۹۵ نقض سامانمند حقوق بشر در ایران همچنان مانند گذشته ادامه داشت و در این ماه با اجرای اعدام ۲۷ نفر در استان‌های گیلان، خراسان جنوبی، رضوی، آذربایجان غربی و همچنین البرز، روند اعدام ها از سر گرفته شد.

اعدام

از برجسته‌ترین گزارش‌های اعدام در این ماه باید به اعدام دست‌کم هفت محکوم به اعدام (قصاص) در زندان رجایی‌شهر کرج و همچنین اعدام هفت زندانی شامل پنج مرد و دو زن در ارتباط با جرائم مواد مخدر در زندان مرکزی بیرجند و به دار آویخته شدن چهار زندانی در زندان ارومیه اشاره کرد.

یکی از موردتوجه‌ترین و بحث‌برانگیزترین گزارش‌ها در این زمینه اعدام رشید کوهی، متهم جرایم مواد مخدر بدون حق تجدید نظر بود.

در فروردین‌ماه ۹۵سال در کنار تمام اعدام‌های صورت گرفته، شاهد بخشش و نجات محکومین به قصاص بودیم که نجات یک محکوم به اعدام پس از ۱۰ سال و آزادی ۸ زندانی محکوم به اعدام در استان گلستان ازجمله آنها بود.

حقوق اقلیت‌ها

این ماه همچنین با تداوم تعرض به حقوق اولیه اقلیت‌های قومی و دینی در ایران همراه بود که از بارزترین آنها، می توان احضار ملک محمد آبادیان توسط اطلاعات سپاه ، بازداشت تعداد زیادی از شهروندان عرب استان خوزستان، بازداشت افشین حسین پناهی در دهگلان، اجرا حکم شلاق برای پنج فعال اردبیلی، بازداشت و بی خبری از دو برادر در کردستان و همچنین بازداشت یک شهروند در چابهار را نام برد.

در رابطه با نقص حقوق شهروندان بهایی شاهد تبعیض و آزار و اذیت کمتری بودیم.

درزمینهٔ حقوق شهروندان اهل سنت نیز گزارش‌هایی منتشر گردید. گزارش‌های اعمال محدودیت انتخاب پیش نماز و برگزاری کلاس قرآن در کردستان و بازداشت روحانی اهل سنت در میرجاوه بخاطر انتشار عکس تخریب خانه های مردم ازجمله آنها بود.

حقوق کودکان

درزمینهٔ نقض حقوق کودکان نیز گزارش‌هایی منتشر گردید که برجسته‌ترین آن‌ها عبارت بودند ازمجروح شدن شش دانش آموز در میدان تیر بجنورد، ازدواج دختری چهارده ساله و همچنین وجود ۳۱۲۶ دانش‌آموز بازمانده از تحصیل در همدان .

یکی از موردتوجه‌ترین و بحث‌برانگیزترین گزارش‌ها در این زمینه تجاوز و قتل فجیع دختر شش ساله افغانستانی در ورامین بود.

حقوق زنان

درزمینهٔ حقوق اولیه زنان در ایران همچنان در ماهی که گذشت قدم جدی برای تحقق شعار برابری جنسی از سوی دستگاه حاکمه برداشته نشد و زنان ایرانی همچنان شاهد نقض متعدد حقوق خود بودند. از پراهمیت‌ترین گزارش‌ها نقض حقوق بشر در حوزه حقوق زنان به فوت ۵ نفر از زنان معتاد جمع‌آوری شده، شانس زنان در کاریابی، نصف مردان ، اسید پاشی بر روی یک دختر جوان در در تهران، ممنوعیت ایجاد رستوران در نزدیکی دبیرستان دخترانه و آرایشگاه زنانه و همچنین زن‌کُشی به‌خاطر فعالیت در فضای مجازی اشاره کرد.

کارگری

رویدادها و اخبار کارگری در فروردین‌ماه ۹۵ پرشمار بود ازجمله آنها می توان به سومین جلسه محاکمه کارگران سنگ آهن بافق ، اخراج ۱۵۰ کارگر معدن جو در طبس ، بازداشت تعدادی از کارگران مجتمع مس میدوک ، اخراج سی کارگر رسمی چاپخانه مجاب اشاره کرد.

همچنین در این ماه ۱۳ مورد مربوط به مرگ کارگران در محل کار گزارش شده است.

اصناف

در حوزه اصناف و حقوق صنفی هم این ماه خالی از حوادث نبود. چنانکه: پلمپ شدن ترنجستان سروش و پلمپ آژانس هواپیمایی به دلیل تبلیغ کنسرت از برجسته‌ترین‌های این بخش بودند.

بهداشت و محیط زیست

درزمینه ی بهداشت و محیط ‌زیست در این ماه گزارش‌های متعددی منتشر شد که غالب آن‌ها با موضوع آلودگی هوا ، محیط‌زیست و کمبود آب در کشور بود که ازجمله مهم‌ترین آن می توان به هفت مرکز استان در معرض بحران کمبود آب هستند، دریاچه نمک «حوض سلطان» خطر بالقوه زیست‌محیطی برای تهران، گرد و خاک در هوای اهوازو دریای خزر قربانی فاضلاب وآلودگی نفتی اشاره کرد.

گزارش‌های مورد توجه

در این بخش سعی شده به گزارش‌هایی از نقض حقوق بشر در فروردین‌ماه که با حساسیت و توجه بیش‌تری از سوی افکار عمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهی ست که این توجه بیش‌تر، الزاماً به معنی شاخص بودن این دسته از گزارش‌های به لحاظ حجم نقض حقوق بشر نیست.

ازجمله گزارش‌ها با توجه خاص می‌توان به ناگفته‌های یک قربانی اسیدپاشی، قبل از مرگ ، احتمال سرایت طاعون در حیات‌وحش در سرخه‌حصار ، تلفات بیماری تب برفکی در بهشهر ، کودک ۱۰ ساله کرمانی خود را حلق آویز کرد، آخرین خبر از نوزاد رهاشده در کیسه زباله ، شکایت مجری زن از صدا و سیما، مرد دو زنه خانواده همسر اولش را به رگبار بست و اسیدپاشی در یکی از خیابان‌های تهران اشاره کرد.

همچنین تجاوز و قتل فجیع دختر شش ساله افغانستانی در ورامین را نیز باید در زمره پر توجه ترین گزارش‌های فروردین‌ماه دانست.

گزارش‌های حقوق بشری، در سایه‌ی کم توجهی

در مقابل بخش قبل، بسیاری از گزارش‌های حقوق بشری اساساً با کم توجهی و بعضاً بی‌توجهی رسانه‌ها و افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی که به هر ترتیب تشکیل‌دهنده‌ی قسمتی از افکار عمومی هستند؛ روبه‌رو شدند. گفتنی است این نوع کم توجهی‌های بعضا غیر تعمدی یا بعضا تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم می‌آورد.

برای انتخاب مورد اول در این دسته باید به گزارش دست‌کم هفت زندانی در زندان رجایی‌شهر اعدام شدند اشاره کرد که علیرغم اهمیت بالا، با واکنش و حساسیت زیادی در افکار عمومی روبرو نشد. همچنین قطع شبانه درختان باغ ۵۰۰۰ متری دروس، زخم‌هایی که با روزنامه پانسمان می‌شوند؛ ترک تحصیل کودکان پروانه‌ای، خرج درمان هزاران کودک سرطانی یک شبه غیب شده‌ است، صدور حکم قصاص در پی یک قتل ناموسی، سه زندانی در رشت اعدام شدند، صدور چهار حکم اعدام در خراسان شمالی و همچنین ترور مقابل مسجد اهل سنت خاش نیز از دیگر گزارش‌هایی بود که در سایه کم توجهی از سوی افکار عمومی قرار گرفتند.