ارسال گزارش: خانم مونیکا قریشی 12 مهر
خبرگزاری هرانا – آنچه که در پی می آید گزارش اجمالی و ماهیانه وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی شهریور ماه ۹۴ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیه شده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروه های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمی تواند بازتاب دهنده کامل وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.
لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل بصورت سالانه گزارش مفصل تر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر می کند.
گزارش تفصیلی، آماری نقض حقوق بشر در شهریورماه ۱۳۹۴
در شهریور ماه سال ۱۳۹۴ نقض سامانمند حقوق بشر در ایران همچنان مانند گذشته ادامه داشت، این ماه با اعدام ۲۵ نفر در شهرهای مازندران، بندرعباس، سنندج، زابل، کرج(قزلحصارو رجایی شهر)،بیرجند،رشت،اصفهان،مشهد برای مدافعان حقوق بشر شکل گرفت.
متاسفانه درشهریورماه ۹۴ تعداد زیادی از زندانیان اعدام شدند از برجسته ترین گزارشات اعدام در این ماه باید بهاعدام یک تن در ملأ عام در اردستان، اعدام یک زندانی در بندرعباس در ملأ عام،و اعدام ۵ زندانی در رجایی شهر کرج اشاره کرد که اغلب این اعدام ها مخفیانه و بدون پوشش رسانه های دولتی انجام شد.
یکی از مورد توجهترین و بحثبرانگیزترین گزارشات در این زمینه،اعدام بهروز آلخانى زندانى سیاسى و ممانعت مسئولین از تحویل جنازه وی وفروش کلیه آخرین تلاش خانواده خالدی(محیطبان محکوم به اعدام منطقه حفاظت شده دنا) برای نجات از اعدام بود.
گزارشی دیگر لیستی شامل اسامی و اتهامات ۱۱۰ تن از زندانیان محکوم به اعدام زندان سنندج است که در غیاب اطلاع رسانی مسئولین قضایی درباره اعدام ها در ایران، برای نخستین بار از سوی هرانا منتشر شد.
در شهریوردماه ۱۳۹۴ در کنار تمام اعدامهای صورت گرفته شاهد بخشش و نجات ۱۸ نفراز محکومین به قصاص بودیم که بخشش اعدامی پس از ۱۱ سال درهمدان و پس از ۱۰ سال در ایلام از جمله آنها بود.
این ماه همچنین با تداوم تعرض به حقوق اولیه اقلیتهای قومی و دینی در ایران همراه بود که بارزترین آنها،بازداشت جلال صالح پور فعال فرهنگی در تبریز، بازداشت میثم جولانی و مرتضی پروین دو فعال مدنی در اردبیل بود.
در رابطه با نقص حقوق شهروندان بهایی نیز همانند گذشته شاهد تبعیض و آزار واذیت متعدد بودیم، گزارشات، بازداشت دو تن در تهران و سنندج ،محاکمه ۳ تن در گلستان و محرومیت از تحصیل ۲ تن در تهران و کرج از جمله آنان بود.
یکی از بارزترین گزارشات تضییع حقوق بهاییان در رابطه با پلمپ غیر قانونی ۳۲ واحد صنفی بهاییان ساری در سال جاری بود.
در زمینه حقوق شهروند درویش مذهب نیز گزارشاتی منتشر گردید از جمله، تهدید مجلسدار شهرستان جراحی از سوی نهادهای اطلاعاتی و امنیتی و دادستانی شیراز خواستار اشدّ مجازات برای دراویش و توقف فعالیت سایت مجذوبان نور شد.
درزمینهٔ حقوق کودکان نیز گزارشاتی منتشر گردید که برجستهترین آنها عبارت بود از: شناسایی یک هزار و هشتصد و شصت بازمانده از تحصیل در توابع سیستان و بلوچستان و همچنین مدیر کل ثبت احوال استان قزوین از ثبت ازدواج ۹۲۰ دختر زیر ۱۴ سال و یک مورد ازدواج زیر ۱۰ سال در سال گذشته خبر داد و همچنین یک سوم کودکان مهاجر افغان از ثبت نام در مدارس ایران جا ماندند.
درزمینه حقوق اولیه زنان در ایران همچنان در ماهی که گذشت همچنان قدم جدی برای تحقق شعار برابری جنسیتی از سوی دستگاه حاکمه برداشته نشد، زنان ایرانی همچنان شاهد نقض متعدد حقوق خود بودند، از پراهمیتترین گزارشات نقض حقوق بشر در حوزه حقوق زنان به خط خوردن ملی پوش فوتسال بانوان به دلیل مخالفت همسرش، نرخ بیکاری در زنان ۳ برابر مردان است، گزارشی مبنی بر اینکه یکسوم کارتنخوابهای اصفهان زن هستند و همچنین حکم ۲ فرد متهم به بدحجابی صادر شد.
رویدادها و اخبار کارگری در مرداد ماه، بسان ماههای گذشته پرشمار بود از جمله انها، محکومیت به حبس محمود صالحی فعال کارگری به ۹ سال، بازداشت علی نجاتی فعال کارگری، احضار “جمیل راست خدیو” فعال کارگری به ستاد خبری وزارت اطلاعات، هفت سال و ده ماه حکم جدید برای بهنام ابراهیم زاده فعال کارگری و همچنین در این ماه ۱۷ گزارش مربوط به مرگ کارگران در محل کار بود.
در حوزه اصناف و حقوق صنفی هم این ماه خالی از حوادث نبود چنانکه بازداشت محمدرضا نیک نژاد و مهدی بهلولی از فعالان صنفی معلمان، بازداشت محمود بهشتی لنگرودی سخنگوی کانون صنفی معلمان ایران ،بازداشت سید منصور موسوی” که از معلمان و فعالان صنفی و عرصه رسانه می باشد و همچنین پلمپ دو تالارباغ به دلیل عدم رعایت شئونات اسلامی از برجسته ترین های این رسته بودند.
درزمینهٔ ی بهداشت و محیط زیست در این ماه گزارشات اندکی منتشر شد که غالب آنها با موضوع آلودگی هوا و محیط زیست و کمبود منابع آبی در کشور بود و همچنین گزارشاتی در مورد: نابودی ۵۳ هزار درخت خیابان ولیعصر تهران، مهاجرت ۱۳۰ هزار نفر به دلیل خشکی هامون در سیستان و بلوچستان و همچنین شناسایی ۲۹ هزار نفر مبتلا به ایدز در ایران بود.
توجه خاص به موارد نقض حقوق بشر
در این بخش سعی شده به گزارشهایی از نقض حقوق بشر در شهریورماه که با حساسیت و توجه بیشتری از سوی افکار عمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهی ست که این توجه بیشتر، الزاماً به معنی شاخص بودن این دسته از گزارشهای به لحاظ حجم نقض حقوق بشر نیست.
از جمله گزارشات با توجه خاص میتوان به آخرین تلاش خانواده خالدی با فروش کلیه برای نجات آقای خالدی از اعدام ،سه سال و نیم حبس دیگر؛ حکم جدید قاضی صلواتی برای سعید رضوی فقیه، ثبت یک مورد ازدواج زیر ۱۰سال؛ ازدواج حدود ۱۰۰۰دختر زیر ۱۴سال در قزوین اشاره کرد.
همچنین اعزام آتنا دائمی به بیمارستان، خودسوزی یک شهروند ناراضی مقابل شهرداری سنقر را نیز باید در زمره پرتوجه ترین گزارشات شهریورماه دانست
گزارشهای حقوق بشری، در سایهی کم توجهی
در مقابل بخش قبل، بسیاری از گزارشهای حقوق بشری اساساً باکم توجهی و بعضاً بیتوجهی رسانهها و افراد فعال در شبکههای اجتماعی که به هر ترتیب تشکیلدهندهی قسمتی از افکار عمومی هستند؛ روبهرو شدند. گفتنی است این نوع کم توجهیهای بعضاً غیر تعمدی یا بعضاً تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم میآورد.
برای انتخاب مورد اول در این دسته باید به بی خبری از وضعیت شاپور رشنو و فعالان مدنی بازداشت شده در اندیمشک اشاره کرد که علیرغم اهمیت با واکنش و حساسیت زیادی در افکار عمومی روبرو نشد. همچنین احراز هویت ۱۳ نوجوان اعدام شده یا زیر حکم .
اعدام در ملاء عام یک زندانی در اردستان نیز از دیگر گزارشاتی بود که در سایه کم توجهی از سوی افکار عمومی قرار گرفتند.