فراگیری آزار جنسی در وسایل نقلیه عمومی

ارسال کننده:خانم مونیکا قریشی 3 تیر

ترجمه مهدیه گلرو

کانون شهروندی زنان

متن زیر نوشته «تنوی میسرا»[1] است که در 20 آوریل 2015 در «سیتی لب» منتشر و توسط مهدیه گلرو به فارسی برگردانده شده است:

در نظرسنجی که در فرانسه انجام شده، 100 درصد زنان گفته اند که تجربه آزار و اذیت جنسی در وسایل نقلیه عمومی داشته اند.

آزادی رفت و آمد برای زنان در حاشیه شهرها همواره با هشدارها و نگرانیهایی همراه بوده است. هر بار که زنان خانه را ترک می کنند مجبور به انجام محاسبات گوناگون و پیچیده برای رهایی یا کاهش آزار و اذیت جنسی موجود در جامعه هستند. در اینجا تنها چند سوال را که زنان قبل از خروج از خانه همیشه و چند بار از خود می پرسند را آورده ام:

- آیا برای محافظت از خودم در برابر آزارهای جنسی مثل سوت زدن مردها، دستمالی کردن و متلک گفتن و… بهتر است با مترو برم یا اتوبوس؟!

- چه ساعتی از خونه بیام بیرون که تو ایستگاه اتوبوس یا مترو تنها نباشم؟!

- صندلی عقب تاکسی امن تر است یا صندلی جلو؟!

بررسی های من نشان داده که فرقی نمی کند یک زن ساکن کدام شهر باشد: دهلی نو (که اخیرا تجاوز جنسی در وسیله نقلیه به خبرهای داغ در سطح بین المللی تبدیل شد)، یا نیویورک و لندن؛ در واقع آزار و اذیت جنسی در حمل و نقل عمومی یک مشکل جهانی است به طوری که آنقدر همه گیر است که مثل سر و صدای ساخت و ساز یا بوهای نامطبوع به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره شهری تبدیل شده است، بنابراین اغلب به چشم نمی آید و آن را به عنوان مسئله ای عادی تحمل می کنیم.

در آخرین گزارشی که به «معاون وزیر فرانسه در امور حقوق زنان» ارائه شده شواهد غم انگیز بیشتری از آزار و اذیت جنسی در وسایل حمل و نقل عمومی گزارش شده است. در این بررسی که با پرسش از 600 زن تهیه شده همه آنها تأیید کرده اند که حداقل یکبار در زندگی شان در وسایل حمل ونقل عمومی مورد آزار جنسی قرار گرفتند.

وکیلی که روی این گزارش کار کرده می گوید: «وقتی من از یک زن می پرسم آیا شما قربانی آزار و اذیت یا خشونت در حمل و نقل عمومی هستید؟ او حتما خواهد گفت: نه. اما پس از آن وقتی که می پرسم آیا تا حالا مردی در اتوبوس یا مترو خود را به شما چسبانده یا با دست سعی کرده بدن شما را لمس کند آنها اغلب می گویند: بله». مشکل این است که این مسئله به قدری فراگیر است که بسیاری از زنان فرانسه آزار و اذیت جنسی را به عنوان بخشی اجتناب ناپذیر از رفت و آمد روزانه خود پذیرفته اند. در مصاحبه دیگری «هلیکس داچ» فعال مسایل زنان می گوید: «زنان آرام و بی صدا از کنار این مشکل می گذرند و تصور می کنند که طبیعی است، ما با نشان دادن جلوه هایی از تبعیض های جنسی باید بگویم اینطور نیست و ابزارهایی مقابله با آن تعریف کنیم.»

این گزارش نشان می دهد که وسایل حمل و نقل عمومی مناسب زنان نیست. در این رابطه، مصداق ها و نمونه ها فراوانند از جمله انتشار ویدئویی است که زنی را در مترو در حال چرت زدن نشان می داد؛ این زن در حالی که خوابیده، مورد آزار جنسی قرار می گیرد. صحنه های این ویدئو بسیار تکان دهنده بود و تا مدت ها پس از انتشار، ترس زنان برای استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و فوبیا چرت زدن، در آمریکا گسترده شده بود.

«ان فریدمن» در مقاله ای که در سال گذشته به نگارش درآورده یادآوری کرده: به رغم آن که ترس از آزار و اذیت جنسی در وسایل نقلیه عمومی در میان زنان گسترده شده اما هنوز زنان بیشتر از مردان از حمل و نقل عمومی استفاده می کنند. و با وجود این که اخیرا تلاش هایی برای یافتن راه حل برای این معضل در سراسر جهان صورت گرفته، اما این نوع آزار و اذیت نسبت به زنان هنوز کاهش نیافته است. وی همچنین نوشته: «ساکنین شهرها خیلی ساده پذیرفته اند که فضاهای عمومی، مکان هایی هستند که زنان نمی توانند انتظار احساس امنیت در آن داشته باشند. »

برای مقابله با این واقعیت، زنان اغلب رفت و آمد خود را به زمان و مکان هایی خاص محدود می کنند یا سعی می کنند جایگزین های دیگر ـ ولی مطمئن تری ـ برای رفت و آمدهای روزانه خود بیابند. و یا در نهایت به رغم خطرات اش از وسایل نقلیه عمومی استفاده می کنند؛ طبعاَ هر کدام از این انتخاب ها، هزینه هایی برای ما زنان در بردارد، که از پرداخت پول بیشتر برای استفاده از تاکسی به جای اتوبوس، تا از دست دادن آزادی رفت و آمد، تا امکان خطر فیزیکی واقعی و… متغیر است.