ارسال کننده: خانم زهرامبینی6بهمن
فریباداودی مهاجر: بر اساس آمار رسمی سالانه بیش از ۸۰ هزار مورد سقط جنین قانونی و غیر قانونی در کشور انجام می‌شود. آماری که کارشناسان آن را غیرواقعی می‌دانند و تعداد سقط جنین‌های غیرقانونی را بیش از این تعداد ارزیابی می‌کنند.
در خانواده‌ای سنتی و مذهبی بزرگ شدم و در ۲۲ سالگی قربانی تجاوزی خانگی شدم که منجر به بارداری من شد. تنها سنگ صبورم مادربزرگ بود. زنی که امروز در میان ما نیست. زنی که به‌خوبی می‌دانست چنان‌چه پدر و برادرهایم بفهمند من را خواهند کشت. با بی‌بی‌جانم به شهری که در آن متولد شده و بزرگ شده بود سفر کردیم. به سراغ مامای محلی رفتیم که مادربزرگ به او اعتماد داشت.
آن‌قدر دلهره و اضطراب داشتم که صدای قلبم را توی مغزم می‌شنیدم. چشم‌هایم را بستم و فریادم را فرو بردم. انگار دل و جگرم را چرخ می‌کردند و از تنم بیرون می‌کشیدند. پاره تنم بلای جانم را بیرون می‌کشیدند. غرق خون بودم وبر سرنوشت خودم اشک می‌ریختم.
بر اساس آمار رسمی سالانه بیش از ۸۰ هزار مورد سقط جنین قانونی و غیر قانونی در کشور انجام می‌شود. آماری که کارشناسان آن را غیرواقعی می‌دانند و تعداد سقط جنین‌های غیرقانونی را بیش از این تعداد ارزیابی می‌کنند.
من نمی‌دانم که علما و مراجع دینی به موضوع بارداری از تجاوز فکر کرده‌اند یا خیر، ولی اگر تاکنون با چنین موردی به دلیل سکوت زنان و دختران برخورد نکرده‌اند بهتر است بیوت آیات عظام درباره معضلی به نام حاملگی ناشی از تجاوز فکر کنند. سوال این‌جاست چنان‌چه زنی یا دختری به وسیله محارم یا غیر محارم باردارشود با چنین طفلی آن‌هم در فضای فرهنگی ایران چه کند؟ کجا و چگونه این نوزاد را در شکم بپروراند و چگونه او را در شهر و محله و روستای که ساکن است بزرگ کند.
اولین‌بار که با این موضوع برخورد کردم زمانی که بود که به دیدن یکی از اقوام که رادیولوژیست است رفته بودم. او داشت با آب و تاب تعریف می‌کرد که مادر و دختری به مطب او مراجعه کرده‌اند که قبلا هم به دلایل مختلف بیمار او بوده‌اند. مادربه او گفته بود که چند وقتی است شکم دخترش ورم کرده و او نگران است که نکند غده باشد.
او می‌گفت: «علی‌القاعده من می‌بایست سونوگرافی را با نسخه دکتر انجام می‌دادم ولی از قیافه نگران دختر متوجه شدم که ممکن است داستان دیگری در جریان باشد. به دختر گفتم که روی تخت دراز بکشد و مادر را به اتاق انتظار روانه کردم. به محض آن‌که دستگاه را روی شکم او گذاشتم با یک جنین تقریبا ۴ ماهه روبرو شدم. از دختر پرسیدم که آیا دوست پسر دارد که ناگهان بغضش ترکید و قسم و آیه که نه و داستان روزی را تعریف کرد که مورد تجاوز قرار گرفته است. دلم زیر و رو شد. حالا چه اتفاقی برای این دختر و خانواده آبرودارش می‌افتاد. مادرش را صدا کردم و آرام آرام داستان را گفتم و خودت میدانی که چه اتفاقی افتاد.»
مادر فریاد زد و از حال رفت. بعدها پی‌گیر وضعیت دختر شدم. دختری که امکان سقط جنین نداشت. امکان زاییدن هم نداشت. دختری که بالاخره با کمک همین فامیل ما به روستایی در شمال رفت و با کمک مامای محلی یک بچه ۵ ماهه، یک انسان را سقط کرد و با کلی مشقت و انجام جراحی ترمیم بکارت به زندگی برگشت.
طبق آمار وزارت بهداشت، پايتخت نشينان در سال ۸۹ با ۸۴۵ مورد سقط جنين قانونی، بيشترين ميزان سقط جنین در كشور را به خود اختصاص داده‌اند. اما استان خوزستان از نظر ميزان رشد با ۲۰۷ درصد افزايش سقط، در رتبه نخست ايستاده است. به اين ترتيب سقط جنين در سال‌های گذشته حدود ۲۰ درصد دركل كشور رشد داشته. اما این‌ها سقط جنین‌هایی هستند که مسیر قانونی را طی کرده‌اند و در واقع هیچ آمار درستی از تعداد واقعی سقط جنین‌های غیرقانونی در ایران وجود ندارد.
سقط‌های که ممکن است زنان را در مرز مرگ جلو ببرد و یا با عوارضی چون عفونت‌های مختلف دستگاه تناسلی، نازایی و چسبندگی و کم‌خونی روبرو کند. اما قانون در باره سقط جنین چه می‌گوید. آن‌هم سقط‌های که پدر بچه مشخص است. حسب ماده واحده مصوب ۱۳۸۴/۳/۱۰مجلس شورای اسلامی؛ پیرامون قانون سقط درمانی، این عمل با تشخیص قطعی سه پزشك متخصص و تایید پزشكی قانونی مبنی بر جنین كه به علت عقب افتادگی یا ناقص‌الخلقه بودن موجب حرج مادر است و یا بیماری مادر كه با تهدید جانی مادر توام باشد قبل از ولوج روح (چهارماه) با رضایت زن مجاز می‌باشد و مجازات و مسوولیتی متوجه پزشك مباشر نخواهد بود. سوال دیگر این‌جاست که اگر بعد از ۴ ماه عقب افتادگی نوزاد یا بیماری مادر معلوم شد چه باید کرد؟ باید نوزاد ولو ناقص‌الخلقه، متولد شود؟
دكتر عبدالرزاق برزگر معاون پزشكی و آزمايشگاهی سازمان پزشکی قانونی در گفت‌وگو با تهران امروز می‌گويد: «سقط در صورتی انجام می‌شود که هنوز ولوج روح در جنين حاصل نشده به شرطی كه مادر رضايت داشته باشد…قانون جديد گشايش خيلی خوبی را سبب شده است. قانون‌گذار اجازه داده كه بعد از ارائه مدارك و بررسی آن‌ها توسط پزشكی قانونی، كسی كه واقعا بيماری خطرناكی داشته باشد و يا جنين او بيمار باشد با شرايطی كه گفته شد سقط جنين داشته باشد. بايد توجه داشت كه قوانين ما بر پايه فقه اسلامی است. اجازه سقط جنين نيز با رعايت مسائل شرعی مجاز شمرده شده است و انجام می‌شود.»
اما به هر حال سقط جنین به لحاظ فقهی و قانونی فعلی حرام و جرم محسوب شده و مستوجب مجازات و یا پرداخت دیه است. مگر آن‌كه عواملی باعث شود كه سقط لازم آید و زنی که مایل به سقط جنین است نیز برای این عمل نیازمند مجوزهای قانونی است که گرفتن آن خود دارای مراحل مختلف و کمر شکنی است.
اما به گفته دكتر آسيه امينی متخصص پزشكى قانونى و پزشك معاينه واحد مركز اداره كل پزشكى قانونى استان تهران: در قانون خلا‌هايی وجود دارد. دكتر امينی می‌گويد: «تحت هيچ شرايطی بالای سن بارداری ۱۹ هفته، امكان صدور مجوز سقط جنين وجود ندارد. البته در مواردی كه جان مادر در خطر باشد قانون هيچ تكليفی مشخص نكرده است. در بيمارستان‌ها نيز پزشكان با مشكل در تصميم گيری از نظر قانونی مواجهند و پزشكی قانونی نيز نمی‌‌تواند هيچ راهنمايی به آن‌ها بكند.» به این ترتیب اگر بعد از دوره ولوج معلوم شد که برای مادر یا کودک خطری وجود دارد به هیچ عنوان نمی‌توان نوزاد را سقط درمانی کرد. در پایان بد نیست به چند فتوا در باره سقط درمانی از آیت الله خامنه‌ای توجه کنید:
س: اگر بارداری باعث خجالت و آبروریزی من یا خانواده‌ام شود، آیا می‌توانم در سه ماهه اول آن را سقط کنم.
ج: سقط جنین شرعا حرام است و آن‌چه در سوال ذکر شده، مجوز آن نمی‌باشد.
س: این‌جانب زنی باردار هستم، با توجه به وضعیت نامناسب جسمانی و ترس از تشدید کم‌خونی، ناراحتی معده و ضعف کلی بدن، مایل به سقط جنین هستم، لطفا حکم شرعی را بیان کنید.
ج: سقط جنین جایز نیست و موارد مذکور موجب حلیت آن نمی‌باشد.
س: پزشک بعد از معاینه در ماه‌های اول حاملگی به زن گفته است که استمرار بارداری احتمال خطر جانی برای او دارد و در صورتی که حاملگی ادامه پیدا کند، فرزندش ناقص‌الخلقه متولد خواهد شد و به همین دلیل پزشک دستور سقط جنین داده است، آیا این کار جایز است؟ و آیا سقط جنین قبل از دمیده شدن روح به آن جایز است؟
ج: ناقص‌الخلقه بودن جنین، مجوز شرعی برای سقط جنین، حتی قبل از ولوج روح در آن محسوب نمی‌شود، ولی اگر تهدید حیات مادر بر اثر استمرار حاملگی مستند به نظر پزشک متخصص و مورد اطمینان باشد، سقط جنین قبل از ولوج روح در آن اشکال ندارد.
پزشکان متخصص می‌توانند از طریق استفاده از روش‌ها و دستگاه‌های جدید، نواقص جنین در دوران بارداری را تشخیص دهند و با توجه به مشکلاتی که افراد ناقص‌الخلقه بعد از تولد در دوران زندگی با آن مواجه می‌شوند، آیا سقط جنینی که پزشک متخصص و مورد اطمینان آن را ناقص الخلقه تشخیص داده، جایز است؟ ج: سقط جنین در هر سنی به مجرد ناقص‌الخلقه بودن آن یا مشکلاتی که در زندگی با آن مواجه می‌شود، جایز نمی‌شود.
س: آیا از بین بردن نطفه منعقد شده‌ای که در رحم مستقر شده، قبل از رسیدن به مرحله علقه که تقریبا ۴۰ روز طول می‌کشد، جایز است؟ و اصولا در کدام‌یک از مراحل ذیل سقط جنین حرام است:
۱- نطفه استقرار یافته در رحم
۲- علقه
۳- مضغه
۴- عظام (قبل از دمیدن روح).
ج: از بین بردن نطفه بعد از استقرار آن در رحم و هم‌چنین سقط جنین در هیچ‌یک از مراحل بعدی جایز نیست.
س: اگر زن بارداری مجبور به معالجه لثه یا دندان‌هایش شود و بر اساس تشخیص پزشک متخصص نیاز به عمل جراحی پیدا کند، آیا با توجه به اینکه بی‌هوشی و عکس‌برداری با اشعه باعث نقص جنین در رحم می‌شود، سقط جنین برای او جایز است؟
ج: دلیل مذکور مجوزی برای سقط جنین محسوب نمی‌شود.
