گزارش ماهانه؛ نگاهی اجمالی به وضعیت حقوق بشر ایران در خرداد ۹۵

فرستنده خبر خانم مهناز احمدی ۱۳۹۵/۰۴/۰۱

خبرگزاری هرانا – آن‌چه در پی می‌آید گزارش اجمالی و ماهیانه وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی خرداد ۹۵ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیه‌شده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروه‌های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمی‌تواند بازتاب‌دهنده کامل وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.

لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل به‌صورت سالانه گزارش مفصل‌تر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر می‌کند.

گزارش تفصیلی، آماری نقض حقوق بشر در خردادماه ۱۳۹۵

در خرداد‌ماه سال ۱۳۹۵ نقض سامان‌مند حقوق بشر در ایران هم‌چنان مانند گذشته ادامه داشت. در این ماه دست کم حکم اعدام ۳۶ نفر در استان‌های‌البرز، کهگیلویه‌وبویراحمد ،فارس، خراسان رضوی، مازندران، تهران، قزوین و هرمزگان اجرا شد.

اعدام

 متأسفانه درخرداد‌ماه ۹۵تعداد قابل توجهی از زندانیان اعدام شدند. از برجسته‌ترین گزارش‌های اعدام دراین ماه باید به اعدام یک زندانی در ملاء عام در کوار، اعدام یک زندانی در ملاء عام در مازندران، یک زندانی در ملاء عام در شیراز، اعدام ۱۱ زندانی در زندان رجایی شهر کرج، اعدام دو زندانی در ملاء عام در شیراز، اعدام دستکم چهار زندانی در محوطه زندان مرکزی بندرعباس اشاره کرد.

درخرداد‌ماه ۹۵ در کنار تمام اعدام‌های صورت گرفته شاهد بخشش و نجات محکومین به قصاص بودیم که توقف حکم اعدام ۷ متهم موادمخدر بعد از احراز پشیمانی، رهایی ازچوبه دار یک کودک-مجرم پس ازهفده سال، رهایی از کابوس ۷ ساله طناب دار از جمله آن‌ها بود.

حقوق اقلیت‌ها

این ماه همچنین با تداوم تعرض به حقوق اولیه اقلیت‌های قومی و دینی در ایران همراه بود که بارزترین آنها، بازداشت و بی خبری از دو شهروند عرب اهل شوش، بازداشت یک شهروند بوکانی در مسیر “نصرت آباد” زاهدان،شلاق، حبس و جریمه برای ۲۶ تن از هواداران تیم تراکتورسازی تبریز، بازداشت ۶ تن در شهرستان سرباز از جمله آنها بود.

دررابطه با نقض حقوق شهروندان بهایی نیز همانند گذشته شاهد تبعیض وآزار واذیت متعدد بودیم، گزارشات: پلمپ شدن ۲۵ واحد صنفی متعلق به بهاییان در ارومیه، کیوان پاکزادان، شهروند بهایی بازداشت شد، محل کسب تعدادی از شهروندان بهایی در ارومیه پلمپ شد، امامان جمعه ایران یک‌صدا علیه بهاییان از جمله آنها بود.

درزمینهٔ حقوق شهروند اهل سنت نیز گزارش‌هایی منتشرگردید. در این زمینه می توان به گزارش‌های: یک نمازخانه اهل سنت در مشهد پلمپ شد، اعتراض زندانیان سنی مذهب رجایی شهر در پی توهین به مقدسات آنان، تخریب نمازخانه بین راهی کوه بیرک سراوان ، بازداشت ۸ شهروند سنی مذهب در مهاباد و بوکان اشاره کرد.

حقوق کودکان

درزمینهٔ حقوق کودکان نیز گزارش‌هایی منتشرگردید که برجسته‌ترین آن‌هاعبارت بود از: بیش از ۶ هزار دانش آموز گلستانی از تحصیل باز مانده اند، هفده درصد دختران قبل از هجده سالگی ازدواج می‌کنند، تنبیه روحی یک دانش‌آموز در تهران.

حقوق زنان

درزمینهٔ حقوق اولیه زنان درایران همچنان درماهی که گذشت قدم جدی برای تحقق شعار برابری جنسی از سوی دستگاه حاکم  برداشته نشد، زنان ایرانی همچنان شاهد نقض متعدد حقوق خود بودند، از پر اهمیت‌ترین گزارش‌های نقض حقوق بشر در حوزه حقوق زنان می توان به کنسرت شهرام ناظری بدون همراهی بانوان عضو ارکستر به روی صحنه رفت، احتمال تشدید اخراج زنان شاغل، امام جمعه اصفهان عکس‌ گرفتن زنان در کنار زاینده رود را عامل خشک شدن رودخانه دانست اشاره کرد.

کارگری

رویدادها و اخبار کارگری در خرداد‌ماه۹۵ پرشمار بود از جمله آنها، اخراج کارگران معدن و بیکاری کارگران کارخانه،بازداشت ۲۴ کارگر شهرداری اهواز، احضار و بازجویی از زاهد مرادی، فعال کارگری، پیگیری موضوع شلاق زدن ۱۷کارگر در مجلس بود.

همچنین در این ماه ۱۷گزارش مربوط به مرگ کارگران در محل کارمنتشر شد.

اصناف

درحوزه اصناف و حقوق صنفی هم این ماه خالی از حوادث نبود چنانکه: پنجاه واحد صنفی به اتهام روزه‌خواری پلمب شدند، ضرب و شتم و بازداشت ٣٠ کامیون دار معترض در بوشهر، پلمب ۲۷ واحد صنفی توسط پلیس امنیت همدان، پلمپ ۱۹ واحد صنفی عرضه کننده مانتو در تبریز، ازبرجسته‌ترین‌های این رسته بودند.

بهداشت و محیط زیست

درزمینهٔ بهداشت ومحیط‌ زیست در این ماه گزارش‌های متعددی منتشرشد که غالب آن‌ها با موضوع آلودگی هوا، محیط ‌زیست و کمبودآب در کشور بود که از جمله مهم‌ترین آن می توان به: میزان آلودگی هوا در استان لرستان به بیش از ۱۷ برابر حد مجاز رسید، زاینده رود دوباره خشک شد ، ورود۶۰۰لیتر در ثانیه پساب از مهم‌ترین آلاینده‌های سواحل هرمزگان، روستای ۳ هزار نفری تنها ۲ ساعت از شبانه روز آب آشامیدنی دارند اشاره کرد.

گزارش‌های مورد توجه

دراین بخش سعی شده به گزارش‌هایی از نقض حقوق بشر در خرداد ‌ماه که با حساسیت و توجه بیش‌تری از سوی افکارعمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهی‌ست که این توجه بیش‌تر، الزاماً به معنی شاخص بودن این دسته از گزارش‌ها به لحاظ حجم نقض حقوق بشر نیست.

ازجمله گزارش‌های با توجه خاص می‌توان به: پنجاه واحد صنفی به اتهام روزه‌خواری پلمب شدند، ضرب وشتم و بازداشت ٣٠ کامیوندارمعترض دربوشهر، روایتی از سیر حقوقی پرونده دو کودک-مجرم اعدامی و سرانجام متفاوت آنها، احضار و بازجویی از شعله گودرزی و روژین ابراهیمی در اداره اطلاعات کامیاران، شلاق، حبس و جریمه برای ۲۶ تن از هواداران تیم تراکتورسازی تبریز، کیوان پاکزادان، شهروند بهایی بازداشت شد، امام جمعه اصفهان عکس‌ گرفتن زنان در کنار زاینده رود را عامل خشک شدن رودخانه دانست اشاره کرد.

گزارش‌های حقوق بشری، درسایه‌ی کم توجهی

درمقابل بخش قبل، بسیاری از گزارش‌های حقوق بشری اساساً باکم توجهی و بعضاً بی‌توجهی رسانه‌ها و افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی که به هر ترتیب تشکیل‌دهنده‌ی قسمتی از افکارعمومی هستند؛ روبه‌روشدند. گفتنی است این نوع کم توجهی‌های بعضاً غیرتعمدی یا بعضاً تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم می‌آورد.

برای انتخاب مورد اول در این دسته باید به اعدام ۱۱ زندانی در زندان رجایی شهر کرج اشاره کرد که علیرغم اهمیت با واکنش و حساسیت زیادی در افکارعمومی روبرو نشد. همچنین هفت زندانی سنی مذهب در رجایی شهر به اعدام محکوم شدند، دست‌کم سه زندانی در زندان قزلحصار اعدام شدند، بازداشت ۶ تن در شهرستان سرباز، بازداشت ۸ شهروند سنی مذهب در مهاباد و بوکان، بیش از ۶ هزار دانش آموز گلستانی از تحصیل باز مانده اند نیز از دیگر گزارش‌هایی بود که در سایه کم توجهی از سوی افکار عمومی قرار گرفتند.