سپتامبر ۱۹۹۵ (۳۳)
۱٫ ما دولتهای شرکت‌کننده در چهارمین کنفرانس جهانی دربارة زنان،
۲٫ که در اینجا، در پکن، در پنجاهمین سال تأسیس سازمان ملل متحد گرد آمده‌ایم،
۳٫ عزم جزم کرده‌ایم تا اهداف برابری، توسعه و صلح برای عموم زنان را در سراسر جهان به سود کل بشریت پیش بریم،
۴٫ اعلام می‌کنیم آراء عموم زنان را از سراسر جهان دریافت کرده‌ایم و به چندگونی زنان و نقش‌ها و شرایط آنان توجه داریم، یاد زنانی که در گذشته این راه را هموار کرده‌اند گرامی می‌داریم و از امیدی که قلوب جوانان را آکنده است الهام می‌گیریم،
۵٫ تصدیق می‌کنیم که در دهة گذشته منزلت زنان از پاره‌ای جهات مهم پیشرفت کرده ولی این پیشرفت در همه جا یکسان نبوده و نابرابری زنان و مردان همچنان دوام آورده است و از اینرو موانع اصلی که پی‌آیندهایی جدی برای بهزیست عموم مردمان خواهند داشت همچنان برجاست،
۶٫ نیز تصدیق می‌کنیم که این موقعیت با فقر روبه رشدی که حیات اکثریت مردم جهان، به ویژه زنان و کودکان، را متأثر می‌سازد و ریشه‌های آن در حیطه‌های ملی و بین‌المللی هر دو قرار دارد تشدید می‌یابد،
۷٫ خود را بیدریغ وقف مقابله با این محدودیت‌ها و موانع می‌کنیم تا از این طریق پیشرفت زنان و توانمندسازی آنان را در سراسر جهان فراتر بریم و برآنیم که این امر هم اینک نیازمند اقدام فوری در سایة امید، همکاری و همبستگی است تا ما را به پیش ببرد و به قرن آینده رهنمون شود.
بر تعهد خود به موارد ذیل مجدداً تأکید می‌ورزیم:
۸٫ به حقوق برابر و حیثیت ذاتی انسانی زنان و مردان و سایر مقاصد و اصولی که در منشور ملل متحد ثبت گردیده، به اعلامیة جهانی حقوق بشر و سایر اسناد بین‌المللی حقوق بشر، بویژه کنوانسیون امحای جمیع صور تبعیض علیه زنان و کنوانسیون حقوق کودک و همچنین کنوانسیون امحای خشونت علیه زنان و اعلامیة حق توسعه؛
۹٫ به تضمین اجرای کامل حقوق بشر مربوط به زنان و کودکان دختر به عنوان بخش جدایی‌ناپذیر و پیوسته و تقسیم‌ناپذیر جمیع حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین؛
۱۰٫ به مبنا قراردادن وفاق و پیشرفتی که در گردهمایی‌های سران و کنفرانس‌های پیشین ملل متحد در جهت هدف حصول برابری، توسعه و صلح حاصل آمده است: دربارة زنان در نایروبی به سال ۱۹۹۵، دربارة کودکان در نیویورک به سال ۱۹۹۰، دربارة محیط زیست و توسعه در ریو دوژانیرو به سال ۱۹۹۲، درباره حقوق بشر در وین به سال ۱۹۹۳، دربارة جمعیت و توسعه در قاهره به سال ۱۹۹۴، دربارة توسعه اجتماعی در کپنهاک به سال ۱۹۹۵؛
۱۱٫ به حصول کامل و اجرای مؤثر راهبردهای آینده‌نگر نایروبی برای پیشرفت زنان؛
۱۲٫ به توانمندسازی و پیشرفت زنان، از جمله حصول حق آزادی اندیشه، وجدان، دین و عقیده و از این طریق کمک به رفع نیازهای علم‌الاخلاقی، اخلاقی، روانی و فکری زنان و مردان، به انفراد یا همراه با دیگران، و از این طریق تضمین تحقق توان بالقوه کامل آنان در جامعه و شکل بخشیدن به زندگی‌شان برابر آمالی که خود دارند.
ما پذیرفته‌ایم که:
۱۳٫ توانمندسازی زنان و مشارکت کامل آنان بر پایة برابری در همة زمینه‌های جامعه، از جمله مشارکت در فرآیند تصمیم‌گیری و دسترسی به قدرت، برای حصول برابری، توسعه و صلح، لزوم بنیادین دارد؛
۱٫ حقوق زنان، حقوق بشر است؛
۱۵٫ حقوق، فرصتها و دسترسی برابر به منابع، تسهیم برابر مسئولیت‌های خانواده میان مردان و زنان و شراکتی هماهنگ میان آنان در تحقق بهزیست خود و خانواده‌هایشان و نیز در تحکیم دموکراسی، امور خطیراند؛
۱۶٫ امحای فقر بر اساس رشد اقتصادی پیگیر(۳۴) ، توسعة اجتماعی، حفظ محیط زیست و عدالت اجتماعی مستلزم مداخلة زنان در توسعة اقتصادی و اجتماعی، فرصت‌های برابر ومشارکت کامل و برابر زنان و مردان به عنوان کارگزاران و بهره‌برداران توسعة پاینده و مردم‌مدار است؛
۱۷٫ تصدیق و تأکید مجدد و صریح بر اینکه حق عموم زنان در کنترل جمیع جنبه‌های سلامت خود، به ویژه زادخیزی‌شان برای توانمندسازی آنان لزوم بینادین دارد؛
۱۸٫ صلح در سطوح محلی، ملی، منطقه‌ای و جهانی قابل دسترس است و با پیشرفت زنان که یک نیروی بنیادین برای رهبری، حل و فصل مناقشات و پیشبرد صلحی پایدار درکلیة سطوح هستند پیوندهای جدایی‌ناپذیر دارد.
۱۹٫ ضرورت اقتضا می‌کند که با مشارکت کامل زنان، برنامه‌ها و خط مشی‌های حساس به جنسیت، مؤثر و کارآمد که متقابلاً یکدیگر را تقویت کنند، منجمله برنامه‌ها و خط مشی‌های توسعه، در کلیه سطوحی که توانمندسازی و پیشرفت زنان را بپرورد، طراحی، اجرا و نظارت گردند.
۲۰٫ مشارکت و کمک همه بخش‌های جامعة مدنی، به ویژه گروه‌ها و شبکه‌های زنان و سایر سازمان‌ها ی غیردولتی و سازمان‌های مبتنی بر اجتماع، ضمن احترام کامل به خودمختاری آنها، با همکاری دولت‌ها، در اجرا و پیگیری مؤثر این کار پایة عمل حائز اهمیت است.
۲۱٫ اجرای این کار پایة عمل مستلزم تعهد دولت‌ها واجتماع جهانی است. دولت‌ها و اجتماع بین‌المللی با تقبل تعهدات ملی و بین‌المللی جهت عمل، منجمله تعهداتی که در این کنفرانس پذیرفته‌اند، ضرورت اتخاذ عمل حائز اولویت جهت توانمندسازی و پیشرفت زنان را تصدیق می‌کنند.
مصمم هستیم:
۲۲٫ تلاش‌ها و اقدامات را تشدید نماییم تا اهداف و رهبردهای آینده‌نگر نایروبی برای پیشرفت زنان تا پایان این قرن حاصل گردند.
۲۳٫ برخورداری کامل زنان و کودکان دختر را از جمیع حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین تضمین کنیم و اقدامات مؤثری علیه موارد نقض این حقوق و آزادی‌ها اتخاذ نماییم؛
۲۴٫ کلیة اقدامات لازم را جهت امحای جمیع صور تبعیض علیه زنان و کودکان دختر معمول داریم و کلیة موانع فراروی برابری جنسیتی، پیشرفت و توانمندسازی زنان را از میان برداریم؛
۲۵٫ به ترغیب مردان بپردازیم تا در کلیة اقداماتی که در جهت برابری زن و مرد بعمل می‌آید مشارکت کامل داشته باشند؛
۲۶٫ استقلال اقتصادی زنان را از طریق مختلف، منجمله اشتغال، ارتقاء ببخشیم و بار فقر پابرجا و روبه تزاید زنان را با مقابله با علل ساختاری فقر از طریق تغییر ساختار اقتصادی، تضمین دسترسی برابر همة زنان، منجمله زنان روستایی، به عنوان کارگزاران مهم توسعه، به منابع تولید، فرصتها و خدمات عمومی، از میان برداریم؛
۲۷٫ توسعة پایندة مردم مدار، منجمله رشد اقتصادی پیگیر، را از طریق تأمین آموزش پایه، آموزش مادم‌العمر، سواد آموزش و پرورش و مراقبت بهداشتی اولیه برای دختران و زنان ارتقاء بخشیم؛
۲۸٫ گامهای مثبت جهت تضمین صلح برای پیشرفت زنان برداریم و نقش پیشرو زنان را در جنبش صلح تصدیق کنیم و به گونه‌ای فعال در جهت خلع سلاح عمومی و کامل تحت بازرسی قاطع و مؤثر بین‌المللی بکوشیم و از مذاکرات بیدرنگ جهت انعقاد پیمان جامع و عام منع آزمایش سلاحهای اتمی که به نحوی چندجانبه و مؤثر قابل رسیدگی باشد و به خلع سلاح هسته‌ای و جلوگیری از تکثیر سلاحهای هسته‌ای در کلیة وجوه آن کمک کند حمایت به عمل آوریم؛
۲۹٫ از جمیع صور خشونت علیه زنان جلوگیری کنیم و به امحای آنها بپردازیم؛
۳۰٫ دسترسی برابر زنان و مردان را به آموزش و مراقبت بهداشتی و رفتار برابر با آنان را در این موارد تضمین کنیم و آموزش و همچنین بهداشت جنسی و زادآوری(۳۵) زنان را بهبود بخشیم؛
۳۱٫ جمیع حقوق بشر مربوط به زنان و دختران را ارتقاء بخشیم و از آنها حمایت نماییم؛
۳۲٫ بر تلاشهایی که جهت تضمین برخورداری برابر عموم زنان و دختران از جمیع حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین و حذف موانع چندگانه‌ای که در راه توانمندسازی و پیشرفت آنان به دلیل عواملی چون نژاد، سن، زبان، قومیت، فرهنگ، دین یا معلولیت یا بومی‌بودن وجود دارد، بیافزائیم؛
۳۳٫ احترام به حقوق بین‌الملل، منجمله حقوق بشر دوستانه، را، بویژه به منظور حمایت از زنان و دختران، تضمین کنیم؛
۳۴٫ توان بالقوة دختران و زنان همة سنین را به کمال توسعه بخشیم، مشارکت کامل و برابر آنان را در ساختن جهانی بهتر برای همگان تضمین کنیم و بر نقش آنان در فرآیند توسعه بیافزائیم.
ما مصمم هستیم تا:
۳۵٫ دسترسی برابر زنان به منابع اقتصادی، از جمله زمین، اعتبارات، علوم و تکنولوژی، پرورش حرفه‌ای، اطلاعات، ارتباطات و بازار را به عنوان وسیله‌ای برای پیشبرد بیشتر توانمندسازی و پیشرفت زنان و دختران که باعث افزایش توانایی آنان در برخورداری از مزایای دسترسی کامل به این منابع، منجمله، از طریق همکاریهای بین‌المللی می‌گردد تضمین کنیم؛
۳۶٫ موفقیت کار پایة عمل را که مستلزم تعهدی پرتوان از سوی دولت‌ها، سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی در همة سطوح است تضمین کنیم. ما عمیقاً پذیرفته‌ایم که توسعة اقتصادی، توسعة اجتماعی و حفظ محیط زیست اجزای وابسته به هم و متقابلاً تقویت کنندة توسعة پاینده‌اند که چارچوب تلاش‌های ما برای حصول کیفیت بالاتر زندگی برای همگی مردم است. توسعة اجتماعی عادلانه‌ای که توانمندسازی فقرا، بویژه زنان فقیر را در بهره‌گیری پاینده از منابع محیط زیست تصدیق می‌کند بنیاد ضرور توسعة پاینده است. همچنین، تصدیق می‌کنیم که رشد اقتصادی پی گسترده(۳۶) و پیگیر در متن توسعة پاینده لازمة پاینده‌سازی توسعة اجتماعی و عدالت اجتماعی است. موفقیت کارپایة عمل مستلزم بسیج منابع کافی در سطوح ملی و بین‌المللی و همچنین منابع جدید و اضافی برای کشورهای در حال توسعه از جمیع مکانیسم‌های قابل حصول تأمین مالی است از جمله: منابع چند جانبه، دو جانبه و خصوصی برای پیشرفت زنان، منابع مالی جهت تقویت توان نهادهای ملی، فرومنطقه‌ای، منطقه‌ای و بین‌المللی، تعهد به حقوق برابر، مسئولیت‌های برابر و فرصت‌های برابر و مشارکت برابر زنان و مردان در جمیع هیأت‌ها و فرآیندهای سیاستگذاری ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی، و استقرار یا تقویت مکانیسم‌هایی در کلیة سطوح جهت پاسخگویی به زنان جهان؛
۳۷٫ همچنین، موفقیت کارپایة عمل را در کشورهایی که دارای اقتصاد در حال گذار هستند تضمین کنیم. این کار مستلزم همکاری و مساعدت مستمر بین‌المللی است.
۳۸٫ بدین وسیله، ما به عنوان دولتهای شرکت‌کننده در کنفرانس، کار پایه‌ای را که پس از این خواهد آمد تصویب می‌کنیم و خود را به اجرای آن متعهد می‌سازیم، و تضمین می‌کنیم که دیدگاهی جنسیتی در جمیع سیاست‌ها و خط مشی‌های ما منعکس باشد.
ما مصراً از سازمان ملل متحد، نهادهای مالی منطقه‌ای و بین‌المللی، دیگر نهادهای منطقه‌ای و بین‌المللی ذیربط و از عموم زنان و مردان، و نیز از سازمان‌های غیردولتی، ضمن احترام کامل به خودمختاری آنان، و از کلیة بخش‌های جامعة مدنی، در خواست می‌کنیم که، با همکاری دولت‌ها، خود را کاملاً به کارپایة عمل متعهد سازند و به اجرای آن کمک کنند.
منبع: کتاب گزیده ای از مهم ترین اسناد بین المللی حقوق بشر / تهیه و تنظیم مرکز مطالعات حقوق بشر ; [برای ] سازمان ملل متحد برنامه عمران ملل متحد . — تهران : دانشگاه تهران ، دانشکده حقوق و علوم سیاسی ،
